عوامل روانی؛ بعد پنهان خودکشی زنان
خودکشی زنان پدیده‌ای تازه‌ی در افغانستان نیست و طبق آماری که سخنگوی شفاخانه هرات ارایه کرده است هر روز بین 5 تا 8 زن اقدام به خودکشی می‌کنند که شماری نجات می‌یابند وشماری جان خود را از دست می‌دهند.
بارها از طریقه‌های گوناگون شنیده‌ایم که گراف آمار خودکشی زنان بالا رفته است اما کمتر برخورده‌ایم که در رابطه با عوامل روانشناختی این پدیده صحبتی شده باشد، ما در این گزارش خواستیم به این جنبه‌ی خودکشی بپردازیم.
مرضیه شریفی از فعالان حقوق زن در هرات می‌گوید که در جریان تحقیقات مختلفش در رابطه با خودکشی زنان دریافته است که بیشتر این معضلات برخواسته از معضلات قومی، خانواده‌گی و عرف‌های ناپسند موجود در جامعه است که باعث می‌شود زنان دست به خودکشی بزنند.
به باور خانم شریفی عوامل روانی در شیوع این پدیده نقش دارد اما درصدی آن بسیار اندک است.
اما در کنار این ترس بیش از حد زنان به خصوص دختران از چگونگی برخورد خانواده در مقابل اشتباه شان آنان را به خودکشی وادار می‌کند.
مرضیه شریفی با اشاره به این موضوع گفت که باید خانواده‌ها سعی در جلب اعتماد فرزندان خود داشته باشند و پرهیز از صحبت‌های طعنه آمیز می‌تواند در این کار موثر باشد.
در کنار این همه سکینه حسینی، آگاه زنان و عضو شورای ولایتی در هرات با اشاره به چالش بحران هویت می‌گوید که تبلیغات گوناگون در مورد تساوی زن و مرد باعث ایجاد تعارض بین امیال بیرونی و واقعیت‌های امروزی زندگی زنان شده و به نوعی آنان را در دوراهی قرار می‌دهد که این خود می‌تواند از عمده‌ترین دلایل برای خودکشی باشد.
سخنان خانم حسینی در حالی مطرح می‌شود که به باور شماری از روانشناسان این نوعی خودآگاهی است که می‌تواند به دلایلی منجر به افسرده‌گی زنان شده و در آخر زمینه‌هایی برای خودکشی آنان را فراهم سازد.
مهدی حسینی از روانشناسان شهر هرات است که می‌گوید آگاهی آنی فرد از حقوقش آنهم وقتی به تنهایی موضوعی را کشف کند و در عملی کردن آن خود را ناتوان بیند می‌تواند باعث از بین رفتن عزت نفس در فرد شده و میل او را نسبت به زندگی کم سازد.
آقای حسینی با پرداختن به مسایل مربوط به افراط‌گرایی دینی گفت افراطیون دینی با برداشت‌ها و تبلیغات اشتباه خود از دین، سعی بر تاثیرگذاری روی اذهان دارند که این خود باورهای اشتباه در مورد تحصیل و کار زنان در اجتماع را به وجود می‌آورد.
او می‌گوید وقتی یک زن خود را از اجتماع دور دیده و مرگ آرزوهای خود را به نظاره می‌نشیند وجود خود را بی‌ارزش پنداشته و خودکشی را نوعی رهایی می‌یابد.
اما در کنار این مسایل چیز دیگری که زنان را به مرور خسته و افسرده می‌سازد این است که رسم و رواج‌های حاکم بر جامعه زن را وادار به از خودگذری کرده و در بسیاری موارد اجازه بیان احساسات را از آنان سلب می‌کند.
به باور حسین جعفری از دیگر روانشناسان هرات زن باید در درون خانه و خانواده فضایی را برای بیان احساساتش بیابد تا بتواند به نوعی به آرامش درونی دست یابد.
آقای جعفری می‌گوید تصمیم خودکشی هیچ‌گاهی آنی نیست بلکه عوامل متعدد عرفی، اقتصادی و خانوادگی در طولانی مدت باعث شکل گیری این اندیشه در فرد می‌گردد که به باور او توجه به خواست‌ها و سخنان افراد می‌تواند سدی در مقابل این کار باشد و تولد دوباره‌ی امیدواری را در آنان باعث شود.
گزارشگر: زینب محسنی
