آسیب‌شناسی اقتصادی رسانه‌های محلی هرات
دومین همایش آسیب‌شناسی رسانه‌های محلی در هرات از سوی انستیتوت تحقیقات و مطالعات رسانه‌یی افغانستان به هدف بررسی چالش‌های اقتصادی رسانه‌های محلی و ایجاد راهکار برای حل این چالش‌ها برگزار شد.
هدف از برگزاری این همایش علمی اقتصادی رسانه‌های محلی هرات و ارائه راهکارهای لازم برای جلوگیری از بحرانی‌تر شدن اوضاع اقتصادی رسانه‌ها و بهبود وضعیت اقتصادی شان می باشد .
عبدالوهاب صدیقی استاد دانشگاه هرات و مسؤل انستیتوت تحقیقات و مطالعات رسانه‌یی افغانستان می‌گوید: « باتوجه به این که در دوسال اخیر شاهد افت شدید رسانه‌های محلی در هرات استیم خواستیم همایشی برگزار کنیم تا راهکارهای کاربردی، برای رشد اقتصاد رسانه‌ها را با تکیه بر بازار داخلی هرات بسنجیم ».
آقای صدیقی افزود: رسانه‌های محلی هرات شدیدا تحت شعاع رسانه‌های ملی هستند و این مسئله روی محتوا و حتی روی اقتصاد آن نیز تاثیر گذاشته است.
او در ادامه افزود که نظام اقتصادی بازار روی اقتصاد رسانه‌ها به شدت تاثیر گذاشته و همین باعث شده که رسانه‌های که از لحاظ اقتصادی قوی بودند سیر صعودی، و رسانه‌های ضعیف سیر نزولی را در بخش اقتصادی داشته باشند.
در این همایش دو پنل برگزار شد که در پنل اول آگاهان رسانه‌ای، استادان دانشگاه و خبرنگاران به چالش‌های رسانه‌های محلی پرداختند و در پنل دوم آگاهان امور اقتصادی و رسانه‌ای به بحث در مورد راهکارها، برای جلوگیری از سیر نزولی اقتصاد رسانه‌ها پرداختند..
در این همایش هم‌چنان مسؤلان در ریاست اطلاعات و فرهنگ نیز وضعیت اقتصادی رسانه‌های محلی را نگران کننده عنوان کردند.
آریا رووفیان رئیس اطلاعات و فرهنگ هرات وضعیت ناهنجار رسانه‌های محلی در هرات را ناشی از مشکلات اقتصادی دانسته گفت: “ما باید به جای تکثر رسانه‌ها روی محتوای رسانه‌ها توجه بیشتر داشته و به جای کثرت رسانه‌ها روی محتوا و کیفیت آن‌ها توجه کنیم”
آقای رووفیان تعدد رسانه‌ها را در هرات غیرضروری دانسته به این باور است که به جای کثرت رسانه‌ها باید توجه بیشتر روی هدف رسانه و کیفیت نشرات وجود داشته باشد و خواستار تعدیل در قانون رسانه‌های همگانی گردید.
در همین حال شماری از مسؤلان رسانه‌ها اما، از نبود اتحاد و هم‌دیگرپذیری در بین اصحاب رسانه سخن می‌گویند.
سهیلا عرفانی رئیس دانشکده‌ی ژورنالیزم و مدیر مسؤل رادیوی محلی معراج از نبود اتحادیه در بین رسانه‌ها سخن گفته اضافه کرد: ” تا زمانی وضعیت اقتصادی رسانه‌ها آسیب شناسی جدی نشود ومدیران رسانه‌های ما به یک نظر واحد نرسند مشکلات رسانه‌های ما حل نخواهد شد”
خانم عرفانی هم‌چنان، روی محتوای رسانه‌ها و لزوم تولیدات در رسانه تاکید کرده و افزود: “در رسانه‌های ما در هرات برنامه‌ی خاصی برای جذب مخاطب وجود ندارد و بیشتر از رسانه‌های ما به تبعیت از رسانه‌های ملی می‌پردازند، که کمتر برای هراتیان جذابیت دارد.”.
به باور خانم عرفانی مشکل دیگر عدم مدیریت برنامه‌ها و بعد اقتصادی رسانه‌ها از سوی برخی از مسؤلان غیرتخصصی است.
شماری دیگر از اصحاب رسانه‌ها اما از غیرتخصصی بودن کارمندان رسانه‌ها به شدت انتقاد کردند.
فواد احمدی مدیر مسؤل تلویزیون محلی آریانا در هرات و یکی از اشتراک کنندگان پنل اول می‌گوید: عمده‌ترین مشکل در رسانه‌های امروز، استخدام افراد غیر تخصصی است که بسیاری از رسانه‌ها را با مشکلات جدی روبرو کرده است.
او در ادامه افزود: “غیرتخصصی بودن برخی از کارمندان رسانه‌ها باعث می‌شود تا سرحد قاضی پیش بروند، بدون این‌که شناخت درستی از اصول خبرنگاری داشته باشند.”
آقای احمدی هم‌چنان نبود برُد مشورتی را از جمله عوامل عمده‌ی ضعف اقتصاد رسانه‌ها می‌داند.
این در حالیست که شماری از اشتراک کننده‌گان بر ضرورت کثرت رسانه‌ها تاکید کردند.
همایون نظری مسؤل کمیته مصؤنیت خبرنگاران در هرات می‌گوید: “ما نباید به دلیل محدودیت منابع مالی و یا منابع بشری دنبال کم کردن تعداد رسانه‌های محلی باشیم بلکه باید راهکارهای دقیق برای این مشکلات جستجو کنیم.”.
او هم‌چنان رقابت‌های ناسالم رسانه‌ها برای جذب پیام‌های بازرگانی را حاصل نظام بازار آزاد عنوان کرد.
برخی دیگر از مدیران رسانه‌ها اقتصاد ضعیف رسانه‌ها را ناشی از روابط عمومی ضعیف در رسانه می‌پندارند.
وحیدکامیار مدیر مسؤل تلویزیون جوانه به این باور است که بسیاری از مشکلات اقتصادی رسانه‌ها ناشی از روابط عمومی ضعیف در رسانه است.
در همین حال شماری از استادان دانشگاه در مورد فرصت‌های اقتصادی موجود برای رسانه‌ها سخن گفتند.
هارون حکیمی استاد دانشکده‌ی ژورنالیزم به این باور است که با وضعیت موجود هم می‌توان برای رشد اقتصاد رسانه‌ها اقداماتی را انجام داد.
او می‌گوید:” با استفاده از جذب پیام‌های بازرگانی، فروش روزنامه‌های تولیدی،همکاری مالی نهادها بی‌طرف، فروش ساعت‌های نشراتی به رسانه‌های ملی و بین‌المللی و ایجاد هماهنگی بین درآمد و مصرف می‌توانیم وضعیت اقتصادی رسانه‌ها را بهبود بخشیم.”
در اخیر این برنامه برخی از آگاهان امور رسانه‌ای و اقتصادی نیز راه‌های برای رشد اقتصادی رسانه‌ها پیشنهاد کردند.
و در همین حال سعید حقیقی مدیر مسئول رادیو مردم و روزنامه‌نگار می‌گوید رسانه‌های محلی ما برداشت درستی از وضعیت کنونی ندارند، که این خود می‌تواند یک چالش باشد رسانه‌های محلی باید همگام با شرایط در بازار رسانه‌ای خود حرکت کند و با بروز توانایی‌های خود نشان بدهند که توانایی‌های لازم را دارند و این آن‌هارا کمک می‌کند که همگام با رقبای شان در بازار کار رقابت کنند.
بشیر احمد بشارت استاد دانشکده‌ی اقتصاد به این باور است که: “در مدیریت بازاریابی مزیت رقابتی وجود دارد که در آن دو استراتیژی تحت عنوان قیمت و کیفیت داریم، و هم‌چنان راهکاردیگری که می‌توان ارائه کرد، خلاقیت است که رسانه‌ها باید برای رشد اقتصاد خود باید روی آن کار کنند.”
به باور آقای بشارت جلب مخاطبان هم می‌تواند بر اقتصاد رسانه‌ها تاثیر گذار باشد، زمانی که یک رسانه مخاطب بیشتری داشته باشد بهای خدمات رسانه‌یی او بیشتر می‌شود.
آقای بشارت هم‌چنان افزود: استخدام افراد متخصص در بخش مدیریت اقتصادی و بازاریابی نیز می‌تواند برای اقتصاد رسانه‌ها مفید واقع شود.
این همایش در حالی برگزار شد که سال گذشته نیز همایشی تحت عنوان بررسی محتوای رسانه‌یی در رسانه‌های محلی از سوی انستیتوت تحقیقات و مطالعات رسانه‌ای برگزار گردید.
گزارشگر: سیمین صدف
