کمپاین ” هشتگ نام من کجاست” راهی دیگر برای دادخواهی زنان
گزارشگر: مرضیه حسینی
گروهی از دختران افغان تحت نام انسجام زنان مبارز افغانستان، کمپاین” #نام من کجا است؟!” را آغاز کردند. این بانوان هدف از کارشان را بازگرداندن هویت زنان عنوان کرده و می‌گویند گرفتن نام زنان در قانون، شرع و فرهنگ شرم نیست.
لاله عثمانی مسوول این گروه در مصاحبه‌ای با خبرگزاری بانوان افغانستان چنین می‌گوید:” برای آگاهی رسانی و مطلع کردن مردم از نخستین و طبیعی‌ترین حق یک زن، که داشتن نام اوست می‌خواهیم بگوییم که گرفتن نام زن شرم نیست.”
او در ادامه گفت:” به دلیل سنت‌های ناپسندی که در جامعه ما جا افتاده است، مردان از گرفتن نام زن شرم دارند .”
بنا به گفته‌های وی این هشتگ در مورد نگاه مالکانه مردان در جامعه افغانی و ننگ و ناموس شمردن زنان در جامعه پدر سالاری است، چنانچه که بردن نام زنان در بعضی از ولایات و حتی شهرها منجر به جریحه دار شدن غیرت مردان می‌شود.
تهمینه رشیق عضو دیگر این گروه می‌گوید:” اینکه در هر جایی از جامعه نام زنان حذف می‌شد، ما را وا داشت تا با همگانی کردن این هشتگ بفهمانیم که زن هم یک انسان آزاد و مستقل است.”
او خواستار حمایت شده و از تمامی افراد خواست تا در این روند سهم بگیرند. بنا به گفته‌های وی زنان هم حق دارند به عنوان یک انسان، آزاد زندگی کنند.
این در حالیست که شمار بالایی از کابران صفحات اجتماعی به رسم حمایت عکس‌های پروفایل شان را تغییر داده و متن‌هایی را در خصوص این موضوع نگاشتند اما برخی هم مخالف این روند بوده و می‌گویند هویت را تنها با گرفتن نام نمی‌توان بدست آورد.
فاطمه رحیمی با ابراز اینکه بیشتر فعالیت‌ها و حرکت‌های حق طلبانه و مدنی زنان در این برهه زمانی بی تاثیر نخواد بود، می‌گوید:” در مورد برگزاری کمپاین هشتگ نام می‌توان گفت اکثر کسانی که این کمپاین را راه اندازی کرده‌اند از مفهوم و معنای واژه هویت اطلاع کافی ندارند.”
او در ادامه گفت:” هویت تنها با گرفتن نام شخص خلاصه نمی‌شود چه بسا در بسیاری از زنان در گوشه و کنار کشور و نقاط دور دست و افتاده گرفتن نام آنها برای شان اهمیتی ندارد.”
بنا به گفته‌های وی هویت مسله‌ای است که یک شخص در دوران فعالیت‌های متفاوتی که در اجتماع انجام می‌دهد بدست آورد و تا زمانی که خود بخواد هیچ کس از گرفتن نام او ابا نمی‌ورزد.
عزیز نیکیار نیز در این مورد چنین می‌گوید:” از آنجایی که فعالیت‌های این چنینی بدون کدام پشتوانه علمی در یک خلای مطالعاتی جامعه شناختی انجام می‌گیرد فقط مقطعی و شعاری می‌تواند باشد و کارکرد واقعی نخواهد داشت.”
بنا به گفته‌های وی فعالیت‌هایی مثل هشتگ نام، بدون میکانیسم و برنامه خاصی ایجاد شده است و این مسئله نیاز به تحقیق و تدوین برنامه‌های جدی دارد و یک دادخواهی خیابانی و مجازی نیست که مثمر واقع شود.
از سویی نیز جامعه شناسان این حرکت را بی تاثیر نخوانده و می‌گویند بعضی روندها و پدیده‌های جدیدی که در جامعه اتفاق می‌افتد سلسلات و تبعات اجتماعی فرهنگی را به دنبال دارد که یکی از آنان وارد شدن زنان به حوزه عمومی است.
علی احمد کاوه استاد دانشگاه و جامعه شناس در هرات، می‌گوید:” هر چند فعالیت‌های زنان در حوزه عمومی به معنای واقعی کم‌رنگ است اما می‌توان گفت که حضورشان در حوزه عمومی مجازی پررنگ است.”
او در ادامه گفت:”در جامعه ما گرفتن نام زن تابو است اما تعدادی این خطر را پذیرفته و با گرفتن و گذاشتن عکس‌های شان در صفحات اجتماعی برای تغییر به نوعی تقلا و مبارزه دست زدند که عاری از مخالفت نبوده و نیست.”
بنا به گفته‌های وی این بانوان می‌خواهند تا برای آینده آزادتر از نام واقعی خود دفاع کنند و آغاز این کار توسط این گروه از بانوان می‌تواند انگیزه‌یی باشد برای دیگر بانوان.
در حالی از تابو بودن نام زنان بحث می‌شود که شمار زیادی از زنان امروز در افغانستان هویت شان مجهول بوده و گرفتن نام شان هتک حرمت پنداشته می‌شود تا جایی که روی سنگ قبر شماری از آنان به جای نام شان، مادر فلانی، خواهر فلانی و همسر فلانی به چشم می‌خورد.
یک دیدگاه