بیماری روانی؛ یکی از تبعات منفی خشونت‌های خانوادگی

گزارشگر: مرضیه حسینی

در حال حاضر از خشونت به عنوان پدیده‌یی نام گرفته می‌شود که بسیاری از خانواده‌های افغانستانی را درگیر خود کرده است. این پدیده در کنار آسیب‌های جسمی، آسیب‌های روحی و روانی را نیز در پی دارد.

در حالی سخن از آسیب‌های روحی و روانی خشونت در بین زنان به میان می‌آید که بالای 25 درصد از بیماران بخش صحت روانی ولایت هرات را ، متضررین خشونت‌های خانوادگی تشکیل می‌دهد.

در پیوند به این موضوع سری زدم به بخش صحت روانی در بیمارستان مرکزی هرات، تا با تعدادی از این بیماران مصاحبه‌ای داشته باشم اما برخی به دلیل وضعیت نابسامانی که داشتند، حاضر به مصاحبه نشدند.

لابه لای بیماران دختران جوانی را یافتم که پریسا نام داشت. پزشکی که پریسا را درمان می‌کند، چنین می‌گوید:” به دلیل مشکلات اقتصادی پدر پریسا وی را به شخصی به نکاح در می‌آورد که پریسا رضایت ندارد، شب مراسم ازدواج به دلیل ممانعت از برقراری رابطه جنسی از سوی شوهرش مورد لت و کوب قرار می‌گیرد.”

او در ادامه گفت:” مادر شوهر پریسا نیز به وی تهمت می‌زند که او حتما با کس دیگری رابطه دارد بنابراین به شدتی مورد لت و کوب قرار می‌گیرد که به حال ضعف و بی حالی به بیمارستان انتقال داده می‌شود.”

بنا به گفته‌های وی پریسا مدتی دچار شوک روانی بوده است و بعد از بیرون شدن از این شوک تحت پروسه درمان و مشاوره  قرار گرفته است.

در کنار پریسا، دختری را به نام زهرا یافتیم که بعد از قتل خواهرش دچار شوک روانی شده است.

صابره مادر زهرا در مصاحبه‌ای به خبرگزاری بانوان افغانستان چنین می‌گوید:”معصومه دخترم بعد از ازدواج به دلیل مخالفت‌های خانوادگی و دخالت اعضای خانواده شوهرش بنا به دلایلی به قتل رسید، از آن روز به بعد زهرا دچار شوک شده است.”

او در ادامه گفت:” نیمه‌های شب زهرا در خواب جیغ کشیده و سرپا بلند می‌شود.”

وی از اینکه دیگر زهرا نتواند به مانند گذشته به روال زندگی عادی‌اش برگردد هراس داشته و می‌گوید امکان دارد زهرا را نیز از دست دهد .

در همین حال مسوولان روانی در بیمارستان مرکزی هرات می‌گویند 25 درصد از  بیماران را زنان متضرر خشونت بین سنین 14 الی 25 سال تشکیل می‌دهد.

 وحید نورزاد پزشک و مسوول بخش روان درمانی بیمارستان حوزوی هرات، می‌گوید:” بیشتر بیماران ما زنانی هستند که  از خشونت‌های خانوادگی متاثر اند.”

او در ادامه گفت:” فشارهای ذهنی در بین این زنان باعث می‌شود تا دچار شوک‌های روانی شوند.”

بنا به گفته‌های وی میکانیزم‌های سازشی ضعیف، عدم حمایت‌های خانوادگی، بد رفتاری افراد و چندین عوامل دیگر از جمله عواملی است که زنان بیشتر دچار شوک‌های روانی می‌شوند.

او همچنان افزود:” برای بهبودی این وضعیت درک و همدلی اعضای خانواده، دوستان، همکاران و سایر افراد الزامی است اما شرکت در جلسات مشاوره و روان درمانی مهم‌تر است چرا که مشکلات خانوادگی را با دارو نه بلکه مشاوره و درمان روان می‌توان حل کرد.”

بنا به گفته‌های وی اگر روان شخص بیمار درمان نشود می‌تواند به گونه جدی بالای جسم و روان تاثیر گذارد که بلاخره منجر به خودسوزی، خودکشی، فرار از منزل و عقده مندانه رفتار کردن می‌شود.

در همین حال مسوولان ریاست امور زنان از موجودیت مرکز مشاوره در این اداره خبر داده و می‌گویند در هر ماه نزدیک به 50 خانم جهت مشاوره گرفتن مراجعه می‌کند.

حسینه اعظمی مشاور روانی اجتماعی اداره امور زنان ولایت هرات، می‌گوید:” از یک سال به این طرف مرکزی جهت درمان و مشاوره برای احیای سلامتی زنان متضرر خشونت ایجاد شده که خدمات روان درمانی را ارایه می‌کند.”

او در ادامه گفت:” بعد از پیگیری دوسیه‌های خانم‌هایی که به ریاست امور زنان مراجعه می‌کنند درمی‌یابیم که براثر خشونت‌های خانوادگی به ویژه لت و کوب دچار بیماری روحی و روانی شده‌اند.”

بنا به گفته‌های وی خانم‌هایی که به این مرکز مراجعه می‌کنند از ارایه خدمات راضی بوده و اکثر آنان سلامتی شان به دست آوردند.

به باور آگاهان روان درمانی قربانی‌های خشونت‌های خانوادگی درگیر تکالیف ناگوار روحی شده که مداوای آن در اکثریت موارد غیرقابل علاج است که در برخی از مواقع موجب مرگ‌های زودرس می‌شود.