هرات در مسیر عنعنات؛ با دستان یک بانو به نگارش در آمد
گزارشگر: مرضیه حسینی
هرات شهری است که همواره نامش با علم، هنر و فرهنگ گره میخورد، افراد زیادی از مردان و زنان قلم به دست گرفتند و در امر انعکاس مسایل زندگی اجتماعی کوشیدند. بحث اصلی اینجاست که زنان نویسنده با وجود ممعانتها و فضای سنتی حاکم در این ولایت از دایره نوشتن بیرون نشدند.
هر چند زنان نویسندهی بسیاری در این ولایت از جامعه سنتی شکایت کرده و میگویند این فضا برای نوشتن تنگی میکند اما بانوانی هم هستند که با اعتماد به خود راه نوشتن را پیش گرفتند.
“هرات در مسیر عنعنات” عنوان کتابی است که از مجموع رسم و عنعنات این ولایت در دو بخش فارسی و پشتو توسط یک بانو به چاپ رسیده است.
آمنه حامدی نویسنده این کتاب در مصاحبهای با خبرگزاری بانوان افغانستان دلیل نوشتن این کتاب را چنین بیان میکند:” چون تولدم و ایام نوجوانیام در زمان مهاجرت سپری شده بود، کمتر از رسم و عنعنات کشورم به ویژه ولایتم هرات معلومات داشتم، کمتر کتاب یا مجلهیی پیدا میشد که در مورد هرات باشد، به همین دلیل خواستم کتابی را بنویسم که تمامی رسم و عنعنات مردمم از زمان تولد تا مرگ را در خود جای داده باشد.”
او در رابطه به جمع آوری مطالب کتاب نیز چنین میگوید:” مطالب کتابم را با صحبت کردن اشخاص کهن سال به دست آوردم، به دست آوردن این مطالب آسان نبود، ماهها را با اشخاص مسن نشستم تا اندکترین معلومات را به دست بیاورم.”
بنا به گفتههای خانم حامدی علاقه زیاد وی به رسومات گذشته و حال سبب شد تا کتابی را در دو بخش فارسی و پشتو تهیه و ترتیب کند.
او در ادامه صحبتهایش افزود:” پنجصد جلد از این کتاب را با هزینه شخصی خودم به چاپ رساندم، امیدوارم از این پس برای نوشتن حمایت و تشویق دوستان و اهل مطالعه را با خود داشته باشم.”
در همین حال شماری از بانوان این ولایت از ابتکار این بانو ابراز خرسندی کرده و میگویند معلومات داشتن از رسم و عنعنات کشور وجیبه ملی هر فرد است.
مژگان طاهری میگوید:” خودم به عنوان یک زن افتخار میکنم که کسی از جنس خودم به ابتکارات خلاقانهایی دست میزند.”
او در ادامه گفت:” ما در جامعهیی زندگی میکنیم که مشکلات فراوانی سد راه زنان است، بنابراین باید گفت جای افتخار است البته نباید ندیده گرفت که آشنایی و معلومات داشتن از رسم و عنعنات کشور به ویژه ولایتی که در آن زندگی میکنیم وجیبه هر فرد است.”
زهرا قنبری یکی دیگر از این بانوان چنین میگوید:” در ولایت هرات اقوام مختلفی زندگی میکنند که هر کدام شان رسومات خاص خود را دارند، معلومات داشتن در مورد هر قوم آسان نیست، اگر چنین کتابهایی باشد تا هر کس به نوبه خود در مودر اقوام مختلف معلومات پیدا کند فرهنگ همدیگر پذیری در جامعه رشد میکند.”
هر چند تعداد نویسندهگان عصر حاضر در هرات نسبت به گذشته کمتر است اما با آنهم میتوان گفت ولایت هرات از جمله ولایتهایی در کشور است که نویسندهگان زیادی، اعم از مردان و زنان را در خود جای داده است.