معیار های گزینش خانواده‌ها برای انتخاب عروس و داماد
گزارشگر: مرضیه حسینی
شناخت قبلی، دین داری، اخلاق نیکو، خویشاوندی، میزان بالای تحصیلات، وضعیت خوب اقتصادی، پایگاه اجتماعی، رفتار و برخورد اجتماعی با اعضای خانواده و بیرون از خانه، از جمله مواردی‌اند که از سوی پدران و مادران برای گزینش عروس و داماد آینده‌شان عنوان می‌شود.
این در حالیست که شماری از خانواده ترجیح می‌دهند به سراغ دختر وپسرهایی بروند تا از هر نگاه به ویژه موقعیت‌های اجتماعی و فکری در یک سطح قرار داشته باشند.
زهرا مادری که در آینده‌های نزدیک قصد دارد برای پسرش، دختری را خواستگاری کند، چنین می‌گوید:” پسرم مکتب را تمام کرده و هر دو دوست داریم همسر آینده‌اش شخص با سوادی باشد تا هر دو( پسر و دختر) حرف یکدیگر را بهتر درک کنند، در حالی که شوهرم دوست ندارد عروس مان سواد داشته باشد. “
وی در مورد گزینش همسر برای دخترش نیز چنین می‌گوید:” کسی باشد که درس خوانده باشد، درک و فهم داشته باشد و لیاقت دخترم را داشته باشد. “
بنا به گفته‌های وی اخلاق نیک و سرمایه هم شرط است تا دخترش زندگی خوبی را داشته باشد.
سید رضا فرمانده یکی از پاسگاه‌های امنیتی در ولایت هرات، می‌گوید:” آروزی هر پدر و مادر است که زندگی فرزندانش سر و سامان گیرد، من هم به عنوان یک پدر آرزو دارم که عروس و داماد آینده‌ام از برخورد و رفتار خوبی برخوردار باشند.”
برکت الله اعلمی یکتن از شهروندان نیز به خبرگزاری بانوان افغانستان چنین گفت:” می‌خواهم عروس آینده‌ام رفتار خوبی با اعضای خانواده به ویژه پسرم داشته باشد. شخصی باشد که در تربیت و آموزش اطفالش کوشا و مادری مهربان باشد.”
بنا به گفته‌های وی پسری هم که می‌خواد به عنوان داماد عضوی از خانواده‌اش باشد بر علاوه نداشتن عادت به دخانیات، از بار مسوولیت همسر و پدر شدن نیز سر بلند بیرون شود.
از سویی نیز برخی‌ها خویشاوندی قبلی را ترجیح داده و می‌گویند سازگاری دختر و پسر با اعضای خانواده یکی از الزامات اساسی برای تشکیل خانواده است.
شریف طاهری، می‌گوید:” شرایط قسمی شده که هر دختری توقع دارد به گونه جدا و مستقل زندگی کند.چون توانایی درست کردن خانه‌ی جدایی را برای عروسم ندارم، دوست دارم از خویشاوندان خودم باشد تا یکجا و در کنار ما زندگی کند. “
بنا به گفته‌های وی اگر دختر از خانواده خوب و با ایمانی باشد، بیشتر مورد اعتماد و زندگی مشترک است.
بی بی حوا که بالای 40 سال عمر دارد، در مصاحبه‌ایی با خبرگزاری بانوان افغانستان در مورد داشتن عروس آینده‌اش، چنین می‌گوید:” می‌خواهم رابطه عروسم با من مثل مادر و دختر باشد.”
او می‌گوید:” وقتی بعضی خشوهایی را می‌بینم که رفتار درستی با عروس شان ندارند، آزرده می‌شوم و با خودم می‌گویم اگر صاحب عروس شوم از دخترم کم نه بلکه زیادتر از دختر می‌خواهمش.”
در همین حال آگاهان مسایل اجتماعی با بیان اینکه در جامعه سنتی به مانند هرات خانواده‌ها سعی بر این دارند که در امور مسایل زندگی چون ازدواج فرزندان شان دخالت کنند، می‌گویند به دلیل اینکه ازدواج یک امر فردی نه بلکه فراتر از آن است، معیارهای والدین در انتخاب همسر برای فرزندان مهم پنداشته می‌شود.
علی احمد کاوه استاد دانشگاه و جامعه شناس، می‌گوید:” در جوامع سنتی بسیاری از ازدواج‌ها برنامه ریزی شده صورت می‌گیرد و خانواده‌ها معیارهای استراتیژی فرهنگی اجتماعی چون قومیت و مذهب را در نظر می‌گیرند.”
او در ادامه گفت:” از سویی نیز در جامعه پیشرفته و یا مدرن ازدواج به گونه‌یی عشقی مطرح می‌شود، بدین معنا که افراد برای تشکیل خانواده جدا از معیارها و انتظارات پدر و مادر تصمیم می‌گیرند که در حقیقت این پیوند دو خانواده نه بلکه دو فرد است. “
بنا به گفته‌های وی مسایل فرهنگی و مواردی که از سوی رسانه‌ها چون فیلم‌ها و سریال‌های گوناگون به نشر می‌رسد جوانان با نوع جدید ازدواج‌ها و معیارهای گزینش همسر آشنا می‌شوند که خانواده‌ها به ویژه پدر و مادر تمایل به این نوع ازدواج نداشته و کمتر می‌پذیرند.
