ازدواجهای قبل از وقت و تبعات منفی آن
گزارشگر: سیمین صدف
ازدواجهای زیر سن هنوز هم از زنان قربانی میگیرد، طلاق، لت وکوب، خودکشی و خودسوزی زنان از جمله شایعترین پیامدهای منفی این نوع ازدواجها به شمار میرود.
شماری از زنانی که زیر سن ازدواج کردهاند میگویند که ازدواجشان منجر به طلاق شدهاست.
فوزیه که چهارده سال سن دارد میگوید: “پدر و مادرم دو سال پیش بدون رضایت من مرا به نکاح پسر کاکایم در آوردند، او همیشه لت و کوبم میکند و برایم میگوید تو حرف مرا نمیفهمی .”
او میافزاید: پدر ومادرش از این که او را به نکاح پسر کاکایش درآوردند پشیمان اند، به همین دلیل پدر و مادرش خواستار طلاق او شدهاند.
شماری دیگر از این زنان میگویند که اقدام خودسرانهی خانواده شان زندگی آنها را با مشکل مواجه کردهاست
زیبا دختر دیگریست که در محکمه قضیه دارد او میگوید: “دو ساله بودم که مرا به نام پسر بیست سالهی کردند، و زمانی که من جوان شدم او پیر شده بود، من او را نخواستم و در شانزده سالگی از او طلاق گرفتم.”
او میافزاید: نامزدش برای انتقام پس از یک سال با چند تن دیگر به خانهشان حمله کرد و خواست که او را بدنام کند.
این در حالیست که برخی از مردان که دختران زیر سن را به همسری گرفتهاند میگویند که زندگی خوشی ندارند.
نثاراحمد میگوید: دو سال است که نامزد شده و زنش 16ساله است او میگوید: “سن نامزدم کم است به همین دلیل نمیتواند برای خودش تصمیم بگیرد و به خواست مادرش ادعای طلاق کردهاست.”
او میافزاید:”او خواست برایش چادر بخرم، وقتی برایش نگرفتم ادعای طلاق کردهاست.”
اما مسؤلان بخش حقوقی ریاست امور زنان میگویند که ازدواجهای اجباری در بسیاری از موارد خشونتهای فجیحی را در پی دارد.
سمیه طاهری مدیر حقوقی ریاست امور زنان می گوید: ” ازدواجهای زیرسن هنوز هم وجود دارد و معمولا خشونتهای مانند خودسوزی، لت وکوب و خود کشی را در پی دارد.”
او میافزاید: آمار ازدواجهای زیر سن نسبت به سالهای گذشته کاهش داشته و این اداره سعی میکند اضرار ازدواجهای قبل از وقت را به مردم اطلاع دهد.
برخی از آگاهان امور دینی به این باور اند که ازدواجهای زیرسن در دین جواز ندارد مگر در مواردی که استثنا باشد.
غلام رسول عبدی آگاه امور دینی به این باور است که ازدواج دختران نظر به شرایط اجتماعی در هر جامعه متفاوت است. او میگوید: در آیات و احادیث سن مشخصی برای ازدواج ذکر نشده است اما معیار ازدواج در دین اسلام بلوغ است و در فقه حنفی سن ازدواج برای زنان18 سال تعیین شدهاست.
او می افزاید:” ازدواج در سنین پایین با منطق همخوانی ندارد و مسئلهیی که با منطق درست نیاید و اضرار آن بیشتر از منفعت آن باشد در دین هم جایگاهی ندارد.”
او در ادامه افزود: “در این رابطه یک سری استثناها وجود دارد، ازجمله اینکه اگر دختر بی سرپرست باشد بزرگان اقوام می توانند با رضایت او، او را به نکاح بدهند مشروط بر این که از او استفاده جنسی صورت نگیرد و نزد آن شخص امن باشد.”
این در حالیست که فعالان حقوق بشر وجود عرفهای ناپسند را عامل ازدواجهای اجباری و پیامدهای آن میدانند.
ملکه رسولی مسؤل بخش اطفال کمیسیون مستقل حقوق بشر میگوید: “ازدواج دختران زیرسن قانونی خلاف موازین انسانی است.”
او میافزاید: عدم آگاهی مردم، فقر اقتصادی و اعتیاد باعث شده تا در افغانستان دختران مثل متاع خرید و فروش شوند.
اما فعالان حقوق زن عدم تطبیق قانون را عامل وجود ازدواجهای زیرسن و خشونتهای ناشی از آن میدانند.
سمیه رامش فعال حقوق زن میگوید: “زمانی که یک دختر قبل از سن قانونی ازدواج میکند از نظر جسمی و روحی آمادگی آغاز زندگی مشترک را ندارد و نمیتواند یک همسر موفق و یا مادر موفق شود.”
او دلیل وجود این معضل را پروژهیی بودن مسائل زنان دانسته و میگوید: برای رفع مشکلات زنان کار بنیادی صورت نگرفته است.
فقر اقتصادی، فرهنگی و جامعه مرد سالار از جمله دلایلی است که از نظر این فعالان ازدواجهای زیر سن را در پی دارد.