هرات، شهری بدون تئاتر زنانه

گزارشگر: فرشته کریمی

ولایت هرات همواره به عنوان شهر علم و فرهنگ و پایتخت فرهنگی افغانستان شناخته می‌شود اما در این شهر

تنها 20 تن از بانوان آن هم به شکل غیر رسمی در حوزه سینما و تئاتر فعالیت می‌نمایند.

انجمن تئاتر خانم‌ها به سرپرستی فرزانه رنجبر درسال 1382 در هرات ایجاد گردید اما به دلیل عدم علاقه مندی بانوان در این شهر اکنون از فعالیت بازمانده است.

مسوولان آمریت تئاتر هرات عدم حمایت دولت را دلیل عمده بر نبود تئاتر زنانه در این ولایت عنوان می‌کنند.

فریدون فکوری مدیر عمومی تئاتر هرات گفت:” در کشور ما هنوز تئاتر را به رسمیت نمی‌شناسند و طی سال‌های گذشته تعداد زنانی که به هنر سینما و  تئاتر روی آورده بودند به دلیل عدم حمایت مردم و دولت فعالیت‌های شان را متوقف کردند.”

آقای فکوری اضافه کرد:”در حال حاضر 15 تا 20 خانم در تئاتر هرات با ما به صورت افتخاری همکاری  دارند و هیچ کدام به صورت رسمی کارمند ما نیستند حتا بودجه نداریم که ترانسپو رتیشن شان را ببردازیم.”

وی افزود اگر دولت از زنان هنرمند و تئاتر حمایت کند کشور مورد تهاجم فرهنگی قرار نمی‌گیرد.

آقای فکوری ریاست شهرداری هرات را  هنر ستیز عنوان کرد و گفت:” شهردار هرات به بهانۀ عقب نشینی خیابان ساختمان تئاتر هرات، یگانه سالونی که زنان هنرمند در آن تمرین می‌کردند را تخریب نمود و اکنون ما هیچ مکانی برای اجرای نمایش‌ها نداریم.”

این در حالیست که مسوولان ریاست اطلاعات و فرهنگ هرات، مذهبی بودن جامعه را دلیل نبود تئاتر زنانه در این شهر می‌دانند.

جاویدضرغام آمر فرهنگ و هنر هرات به خبرنگار  خبرگزاری بانوان افغانستان گفت:” مذهبی بودن جامعه هرات باعث گردیده تا خانم‌ها علاقه‌مندی در حوزه فعالیت‌های تئاتر و سینما نشان ندهند، و مردم هرات به دلیل مذهبی بودن جامعه حتی دوست ندارند که دختر شان به رسانه‌های دیداری ظاهر شود.”

از سویی هم فعالان مدنی در هرات به این باور اند که تبعیض جنسیتی و مرد سالاری در هرات سبب شده تا حضور زنان در سینما و تئاتر کم رنگ باشد.

وحیده صمدی فعال مدنی گفت :” عده محدودی از زنان در هرات که طی پانزده سال گذشته وارد فعالیت‌های سینما و تئاتر شده اند نزدیکان آن‌ها تصور منفی نسبت به آن‌ها داشتند و در برخی از موارد  با زنان هنرمند قطع رابطه کردند.”

تاریخچه تئاتر در افغانستان به سال‌های قبل از میلاد برمیگردد در سال 330  زمانیکه اسکندر مقدونی به افغانستان لشکر کشی نمود به شهر (آی خانم) یک تئاتر بنا کرد.

همچنین در دوره تیموریان در زمان حکومت سلطان حسین بایقرا نمایش‌هایی در هرات اجرا می‌گردید و صلاح الدین سلجوقی جز بنیانگذران هنر تئاتر در تاریخ معاصر افغانستان پنداشته می‌شود.

با این همه ولایت هرات در حال حاضر سالون سینما و تئاتری برای اجرای نمایش زنان ندارد و هیچ هنرمند بانو به شکل رسمی در ریاست اطلاعات و فرهنگ هرات کار نمی‌کند.

این در  حالی است که در پایتخت کشور چندین سالون سینما و تئاتر فعالیت دارد و همه ساله جشنواره‌های زیادی در مرکز با حضور بانوان برگزار می‌گردد.