زنان در ننگرهار با چالش‌های زیادی مبارزه می‌کنند!
گفتگو کننده: فریبا آرام
جلالآباد ولایتی در شرق افغانستان، هم‌مرز با پاکستان و ولایت‌های ناامن است. درحالیکه از جمله ولایت‌های درجه یک به شمار می‌رود با آن هم حضور زنان در این ولایت بسیار کم رنگ است و شاهد انگشت شمار زنانی در چوکات حکومت و اجتماع هستیم.
مرکز صلح دانشگاه هرات با تعدادی از دانشجویان دختر و پسر از دانشکده‌های مختلف سفر کوتاهی به این ولایت جهت شریک‌سازی فعالیت‌های صلح‌جویانه داشتند. با اینکه سفر ما کاملا یک سفر علمی بود و از طرف دانشگاه ننگرهار دعوت شده بودیم، در تمام سفر تنها یک زن ما را همراهی می‌کرد؛ شیلا بابری که خود یک مبارز به تمام معنا بود.
در مصاحبه‌ای از فعالیت‌هایش و وضعیت زنان ننگرهار چنین گفت:
پرسش: در نخست معرفی کوتاهی از خود داشته باشید؟
خانم بابری: پوهنیار شیلا بابری استاد تعلیم تربیه دانشگاه ننگرهار هستم، در ولایت کابل و در یک خانواده تحصیل کرده و روشنفکر به‌دنیا آمدم.
پرسش: تحصیلات خود را چگونه آغاز کرده و تا چه مقطعی ادامه داده اید؟
خانم بابری: دوره مکتب را در لیسه ملالی به اتمام رساندم و شامل دانشکده ساینس دانشگاه کابل شدم بعد از اتمام دوره لیسانس با درجه عالی، مدت شش ماه در یکی از مکاتب شهر کابل معلم بودم و شامل دوره ماستری در اکادمی تربیه معلم کابل شدم.
پرسش: بعد از ختم تحصیل چگونه به فعالیت‌های خود شروع کرده اید؟
خانم بابری: بعد ختم ماستری‌ام ازدواج کردم و به ننگرهار آمدم به دارلمعلمین عالی جلال آباد بحیث استاد مقرر شدم و اولین زنی بودم که در دانشگاه ننگرهار استاد شدم این برای همه بسیار جالب بود همه به دیدنم میامدند که ببینند چطور یک زن مردها را درس می‌دهد. از آن مدت تا حال 33 سال است که در چوکات دانشگاه و معارف استاد هستم.
پرسش: در این مدت آیا در کنار استادی فعالیت‌های دیگری هم داشتید؟
خانم بابری: من در تمام دوران حکومت‌داری در این کشور فعالیت داشتم؛ در وقت طالبان کورس‌های سواد آموزی در خانه داشتم و در وقت مجاهدین در شفاخانه بحیث ترینر بخش صحی فعالیت داشتم. بعد از حکومت جدید مدت 5 سال بعنوان رییس امور زنان ولایت ننگرهار ایفای وظیفه کردم و خدمات زیادی در بخش حقوق زنان انجام دادم مثلا خانه امن برای دختران ایجاد کردم، مرکز تربیه پولیس برای زنان و لیلیه دختران از تلاش‌های من در مدت 5 سال بود. همچنان فعلا عضو فعال حقوق بشر و یکی از فعالان جامعه مدنی در ننگرهار هستم.
پرسش: زنان در جلالآباد از چه نوع امتیازات تحصیلی و شغلی برخوردار اند؟
خانم بابری: در جلال آباد فرهنگ مردسالاری و سنتی به شدت حاکم است و این امر حوزه فعالیت برای زنان را بسیار محدود ساخته است با این حال بازهم زمینه برای آموزش در مکاتب و دانشگاه‌ها بهتر است و خانواده با آموزش دختران شان کمتر مخالف اند اما کمتر خانواده‌ای حاضر است تا دختر یا خانمش بعد از ختم تحصیل کار کند.
پرسش: از گفته‌های شما چنین برداشت می‌شود که زنان بخاطر محدودیت‌های خانوادگی از اجتماع دور مانده اند، آیا خود زنان برای تحقق حقوق خود تا حال اقدام یا خیزشی کرده اند؟
خانم بابری: در این جا دختری بسیار اهمیت و ارزش دارد که بسیار خود را می‌پوشاند، بسیار عاجز است، همیشه به خانه است و با هیچ کس ارتباط ندارد. زنان در ننگرهار بیشتر کوشش می‌کنند خود را به شرایط حاکم وفق دهند تا باعث ایجاد تغییر شوند چون خودشان را زحمت نمی دهند و هیچ تحرکی ندارند، تحت تاثیر همین مسایل رفته و برای اینکه خود را در این چوکات عیار کنند از بسیار مسایل علمی و فعالیت‌های اجتماعی دور می‌مانند.
پرسش: حضور زنان و دختران در چنین سفرهای علمی به این ولایت چقدر می‌تواند به روحیه دختران ننگرهار تاثیرگذار باشد؟
خانم بابری: بدون شک که تاثیرات خیلی خوب و مثبتی خواهد داشت چون دختران از جرئت و توانایی‌های دختران دیگر ولایات انگیزه می‌گیرند، باورمندی شان نسبت به خودشان زیاد می‌شود و دیدگاه شان درمورد اینکه دختر باید همیشه به خانه بماند، تغییر می‌کند.
پرسش: بعنوان آخرین سوال برای اینکه وضعیت زنان ننگرهار از این حالت منفعل بودن خارج شود و به اجتماع حضور پیدا کنند باید چه اقداماتی صورت گیرد؟
خانم بابری: در قدم نخست باید زمینه سازی شود از طرف حکومت محلی شهر ننگرهار و ذهنیت‌ها تغییر پیدا کند تا مردان حضور زنان را در اجتماع بپذیرند و به توانایی‌هایشان باور پیدا کنند و دوم باید خود زنان جهت بالابردن ظرفیت‌های شان بیشتر تلاش کنند تا توانمند شود و در مقابل ناملایمات اجتماعی زود تسلیم نشوند. با هم مبارزه کنند چون هیچگاه دست تنها صدا ندارد.
