قلم ما هر روز با افشای واقعیت‌ها رسا تر می‌شود
ترتیب: سودابه احراری
روزنامه‌گاری یکی از پر دردسرترین و خطرناک‌ترین شغل‌های جهان به شمار می‌رود به ویژه در کشوری هم‌چون افغانستان که با گذشت هرسال خشونت در برابر خبرنگاران افزایش می‌یاید. اما در این میان زنان خبرنگار در مقایسه با مردان با دشواری‌های زیادتر مواجه بوده اند آنان نسبت به مردان با چالش‌های بیشتر دست و پنجه نرم کردند و در این راستا موفق نیز شدند .مکیه مینر خبرنگار صدای آشنا یکی از زنانی است که 14 سال در این راه مبارزه کرده است و امروز یکی از موفق ترین خبرنگاران در کشور است. به بهانه آشنایی بیشتر با او گفتگویی را همرایش ترتیب داده‌ایم.
کار و تحصیلات
– از دانشکده ژورنالیزم دانشگاه کابل فارغ شده‌ام و مدت 14 سال است که در رسانه‌های مختلف کار می‌کنم. کارم را به حیث خبرنگار در رادیو تلویزیون ملی آغاز کردم و بعد در آژانس خبری پژواک به حیث خبرنگار بخش سیاسی و پارلمانی و انتخاباتی و بعد هم در شبکه‌ی رادیو سلام وطندار به حیث مسوول بخش خبر و اکنون هم در صدای امریکا کار می‌کنم. با بعضی از رسانه‌های چاپی هم با نام مستعار بعضا همکاری می‌نمایم.
2– وضعیت روزنامه نگاری در افغانستان
وضعیت روزنامه نگاران در افغانستان نگران کننده است و وضعیت آن‌ها روز به روز به سبب افزایش بی امنی‌ها به خصوص در مناطق ناامن بدتر شده می‌رود. آن‌ها مورد تهدید هم از سوی طالبان و هم از سوی زور مندان قرار دارند و با فشارهای زیادی روبرو استند. اینجا در افعانستان کشوری که در هر قدمش بی امنی است، خبرنگاران دست آزادی برای افشای واقعیت‌ها ندارند.
در سال گذشته میلادی بیشتر از ده خبرنگار در افغانستان کشته شد و این نشان دهنده این است که خبرنگاران در شرایطی خیلی بحرانی به سر می‌برند و گزارش تهیه می‌کنند به خصوص از مناطق ناامن. اما در پهلوی آن، اینکه شماری زیادی از خبرنگاران در رسانه‌های مختلف کار می‌کنند این خود نمایانگر این است که باید به آینده خوشبین بود و امیدوار . اگر امروز اهل رسانه‌ها با مشکلات مختلف دست و پنجه نرم می‌کنند در حقیقت راه را برای کسانیکه بعد از آن‌ها به این مسلک رو می‌آورند و می‌خواهند زبان حقیقت و زبان مردم باشند، باز می‌کنند و هموار می‌سازند.
3– فضای کار خبرنگاری برای زنان
کار خبرنگاری در افعانستان، در افغانستانی که مردم نسبت به کار کردن یک زن در رسانه‌ها حساسیت دارند کاریست مشکل و در عین حال خطر آفرین. زنان وقتی که منحیث خبرنگار در اجتماع ظاهر می‌شوند با حساسیت‌ها و مخالفت‌ها و بعضا هم با تهدیداتی روبرو می‌شوند. در افغانستان زنی که خبرنگار است، زنی که در رسانه کار می‌کند، باید تمام این همه موارد را نادیده بگیرد و به کارش ادامه دهد که کاریست بس مشکل، که ایستادگی می‌خواهد ومبارزه.
یک زن خبرنگار باید با تمام این عوامل مبارزه کند تا بتواند به کارش ادامه دهد. با افزایش رسانه‌های شنیداری، تصویری و چاپی زمینه کار کردن برای زنان در رسانه‌ها فراهم شده اما محدودیت‌ها و مشکلاتی نیز سر راه زنان وجود دارد چنانچه در دو سه سال اخیر بیشتر بانوان رسانه‌ها را ترک کرده اند
مشکلات کار روزنامه نگاری
در شرایط فعلی به خصوص که وضعیت امنیتی روز به روز بدتر شده می‌رود و تعداد زور گویان و زورمندان و افراد مسلح غیر مسوول بیشتر شده می‌رود، هیچ خبرنگاری نیست که در چنین حالتی با مشکلات مختلف روبرو نشده باشد به خصوص خبرنگاران زن که عرصه فعالیت روز به روز به دلیل محدودیت‌های اجتماعی و امنیتی به آن‌ها تنگتر شده می‌رود. ما خبرنگاران زن هر روز با برخوردهای زشت، زورگویی و تهدیدها روبرو می‌شویم.
من هم کسیکه گاهی گزارشگر سیاسی و گاهی هم انتخاباتی و پارلمانی بوده‌ام از چنین مواردی دور نبودیم، وقتی برای تهیه گزارش بیرون از دفتر باید رفت، بعضا با برخورد و رفتاری‌های که انتظارش را نمی‌داشته باشی روبرو می‌شوی. اینکه اجتماع ما را به حیث جنس دوم می‌شناسد خود برای یک خبرنگاری زن مایوس کننده است، اینکه وقتی برای تهیه گزارش می‌روی با کنایه‌های مختلف روبرو می‌شوی و اینکه وقتی برای گرفتن معلومات و مصاحبه به منبع مراجعه می‌کنی او امروز و فردا می‌کند خود نگران کننده است و اینکه برایت بگویند برو در خانه بنشین و ورنه کشته می‌شوی خود باعث می‌شود تا برای حفظ جانت از مواردی دست بکشی.
بلی من با همچو برخوردها و تهدیدها روبرو شده‌ام اما ایستادگی کردم و تا حال مبارزه می‌کنم، زیرا قلم رسای حقیقت ما را هیچ فرد زورگویی شکسته نمی‌تواند و من با همه‌یی عوامل مختلف اجتماعی مبارزه کرده‌ام ایستادگی هم می‌کنم و خواهم کرد اما هیچ وقت عقب نشینی نه من ونه همسنگرانم نمی‌کنیم بلکه قلم ما هر روز با افشای واقعیت‌ها رساتر و شجاع تر می‌شود.
تفاوت بین کار یک خبرنگار مرد و زن در افغانستان
نمی‌خواهم مشخص کنم که کدام خبرنگار اما می‌خواهم بگویم که هر خبرنگار مرد ویا زن وقتی از حقیقت می‌گویند وقتی واقعیت‌های عینی جامعه را بیان می‌کنتد و وقتی بعضی از موارد را در مورد زورگویان و زورمندان افشا می‌کنند و گزارش تهیه می‌کنند، در این عرصه با چالش‌هایی مخلف مواجه می‌شوند و در حال حاضر خبرنگارانی هستند که با چنین چالش‌هایی مواجه اند اما با وجود این مشکلات هنوز هم به کار شان ادامه می‌دهند.
مشکلات زنان خبرنگار
نبود مصونیت کاری، برخوردهای تعبیض آمیز، محدودیت‌های اجتماعی، عدم توازن در معاشات، بهره گیری‌های جنسیتی، اذیت و آزار خبرنگاران زن در اجتماع وبعضا در محیط کاری چون دفتر، دخیل نکردن خبرنگاران زن در تصمیم گیری‌های کوچک و بزرگ رسانه‌ها، نپذیرفتن خبرنگار زن در کرسی‌های بالایی رسانه، با وجودیکه یک خبرنگار زن شایسته آن پست آست اما نمی‌خواهند که یک زن در راس باشد از جمله چالش‌هایی است که سر راه خبرنگاران زن قرار دارد .
امیدواری به کار خبرنگاری در آینده
اگر امنیت در کشور تامین گردد اگر منابع مطابق قانون اطلاعات را در دسترس رسانه‌ها قرار بدهند و اگر آزادی بیان قربانی زورگویی‌ها نگردد و اگر خود سانسوری وجود نداشته باشد و رسانه‌ها با مشکل مالی روبرو نشوند. فصای روزنامه نگاری در آینده در افغانستان خوبتر از امروز خواهد بود.
سخن آخر
پیامم به همسنگران اینست که به خاطری چالش‌هایی که روبروی شان وجود دارند مایوس نشوند و نگرانی را به خود هم راه ندهند. بلکه باید در مقابل تمام مشکلات مبارزه کنند و ایستادگی نمایند و تلاش نمایند آنچه را می‌خواهند بدست آورند و زبان واقعیت‌های جامعه خود باشند.
