تحلیل تازه‌ی سازمان ملل؛ هشدار از «وخامت» وضعیت زنان افغانستانی

بخش زنان سازمان ملل متحد، می‌گوید که طالبان پس از به دست گرفتن قدرت اقدام‌ها، فرمان‌ها و حکم‌هایی را به هدف حذف زنان از زندگی عمومی و فرآیندهای تصمیم‌گیری در همه‌ی بخش‌ها صادر و اجرا کرده است.

دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما)، سازمان جهانی مهاجرت و بخش زنان سازمان ملل متحد نتیجه‌ی گزارشی از وضعیت زنان و دختران را در یک سال گذشته منتشر کرد.

این گزارش وضعیت زنان دختران را پیش از توشیح و تنفیذ قانون «امر به‌معروف و نهی از منکر» بررسی کرده است. بخش زنان سازمان ملل متحد افزوده که پس از این قانون وضعیت “وخیم‌تر” شده است.

در این گزارش نتیجه‌ی مشوره‌های حضوری، آنلاین و بررسی‌های انفرادی با ۷۷۶ زن از ۳۴ ولایت افغانستان می‌باشد.

دست‌رسی به مکان‌های عمومی

نتیجه‌ی بررسی بخش زنان سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که در ۱۲ ماه گذشته، حدود ۷۹ درصد زنان از دست‌رسی به پارک‌ها و مرکزهای صحی محروم هستند.

زنان گفته‌اند که حتا در صورت داشتن یک همراه مرد (محرم شرعی)، نیز طالیان از ورد شان مکان‌های تفریحی، تاریخی و پارک‌ها مانع شده‌اند.

در گزارش آمده است که به زنان گفته می‌شود که این امکان‌ها تنها برای مردان است.

احساس ناامنی

یافته‌های این گزارش نشان می‌دهد که زنان در یو سال گذشته، در بیرون از منزل احساس ناامنی می‌کنند.

 ۶۹ درصد زنان در صحبت با سازمان ملل متحد گفته‌اند، وقتی‌که از خانه خارج می‌شوند، احساس ناامنی می‌کنند.

به گفته‌ی سازمان ملل، حس ناامنی برای زنان در بیرون از منزل، سبب مشکل‌های اجتماعی و افزایش افسردگی و اضطراب در میان آنان شده است.

تغییر نگرش جامعه نسبت به آموزش دختران

پس از ممنوعیت آمزش دختران بالاتر از صنف ششم از سوی طالبان، نگرش جامعه نیز نسبت به آموزش دختران در سطوح بالا تغییر کرده است.

بربنیاد بررسی سازمان مل متحد، ۴۷ درصد زنان به تغییر نگرش جامعه در مورد آموزش ابتدایی و ۶۵ درصد در مورد آموزش متوسطه اشاره کردند.

در این گزارش آمده است که برخی خانواده‌ها به آموزش دختران به صورت مخفی ادامه می‌دهند و دیگران به آموزش مهارت‌های فنی یا آموزش‌های دینی به‌عنوان جای‌گزین ر آورده‌اند.

به گفته‌ی این سازمان، تغییر نگرش‌ها نسبت به آموزش دختران، نگرانی‌هایی را برای زنان به‌وجود آورده، زیرا برخی افراد این محدودیت‌ها را برای زندگی خانوادگی مفید می‌دانند و آموزش متوسطه دختران را غیرضروری تلقی می‌کنند.

در بخشی از گزارش آمده که با توجه به محدودیت‌های موجود، خانواده‌ها به آموزش ابتدایی نیز کم‌تر توجه می‌کنند. این امر به کاهش انگیزه‌ی دختران و افزایش ازدواج‌های زودهنگام منجر می‌شود.

به گفته‌ی سازمان ملل، برای مقابله با این چالش‌ها، برخی از زنان کوشش می‌کنند از طریق مهارت‌های حرفه‌ای مانند خیاطی، فرصت‌های کاری برای دختران خود ایجاد کنند، در حالی‌که برخی دیگر به دنبال آموزش‌های دینی به‌عنوان جای‌گزینی برای آموزش رسمی هستند. با این حال، بسیاری از زنان امیدوارند که روزی دختران و زنان افغانستانی به آموزش دست‌رسی کامل پیدا کنند.

بدتر شدن وضعیت مالی زنان

به دلیل فرمان‌های محدودکننده‌ی طالبان و تنگ تر شدن فضاهای کاری بر زنان، بیش‌تر آنان وظیفه‌های شان را از دست داده‌اند و در وضعیت بد اقتصادی به سر می‌برند.

۵۷ درصد زنان به صحبت با سازمان ملل متحد گزارش دادند که وضعیت مالی شان در چهار ماه گذشته کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته است.

در حالی‌که کار زنان در بیش‌تر بخش‌ها ممنوع می‌باشد؛ تعدادی از زنان از تعیض‌های جنیستی در استخدام شکایت کرده‌اند.

دست‌رسی به خدمات حقوقی

در این گزارش هم‌چنان به کاهش دست‌رسی زنان به خدمات حقوقی نیز پرداخته شده است. پاسخ‌دهندگان تایید کرده که در ماه‌های پسین به خدمات حقوقی دست‌رسی کافی نداشته اند.

در گزارش آمده است که ۷۹ درصد زنان در یک سال گذشته از هیچ‌ نهاد رسمی، برای حل منازعه‌ و چالش‌های حقوقی شان کمکی دریافت نکرده‌اند.

 ۲۵ درصد زنان دیگر خواهان استفاده از این نهادها بودند؛ اما به دلیل عدم دست‌رسی موفق به این کار نشده‌اند.

زنان و دختران هم‌چنین از تبعیض جنسیتی در روند رسیدگی به دوسیه‌های خود خبر داده‌اند.

زنان در خانه زندانی شده‌اند

در این گزارش آمده است که عدم وجود مکان‌های تفریحی مشخص برای زنان در افغانستان، آنان را از فعالیت‌های تفریحی محروم کرده است.

به گفته‌ی بخش زنان سازمان ملل متحد، مسدود شدن مرکزهای آموزشی و محدودیت‌های شغلی، بسیاری از زنان را به حبس خانگی محکوم کرده است.

۵۷ درصد زنانی که با آنان مشورت شده، گزارش داده‌اند که کم‌تر از یک بار در روز از خانه بیرون می‌روند.

 ۲۲ درصد دیگر کم‌تر از یک بار در هفته از خانه‌های شان بیرون می‌شوند. در گزارش آمده که این محدودیت‌ها احساس تجرید اجتماعی و رفتارهای تحقیرآمیز را در زنان تقویت کرده و تأثیر منفی بر سلامت روانی و عاطفی آنان داشته است.

در بخشی از این گزارش آمده است که بسیاری از زنان از مشکل‌های روانی مانند افسردگی و اضطراب خبر داده‌اند که نه تنها بر آنان؛ بلکه بر روابط خانوادگی و حتا بر سلامت روانی مردان نیز تأثیر گذاشته است. در نتیجه، فشارهای ناشی از حبس اجتماعی و انزوای روانی، چالش‌های جدی برای سلامت روان خانواده‌های افغانستانی به وجود آورده است.

مردم افغانستان خواهان لغو ممنوعینت آموزش دختران

به گفته‌ی سازمان ملل متحد زنان و مردان پاسخ‌دهنده از طالبان و جامعه جهانی خواستار اقدام‌های جدی در مورد بهبود وضعیت حقوق بشر و دست‌رسی زنان به آموزش استند.

در گزارش آمده است که پاسخ‌دهندگان خواهان دست‌رسی دختران به آموزش، احترام به استانداردهای بین‌المللی حقوق بشر، حذف مانع‌های اقتصادی برای زنان، تضمین دست‌رسی به خدمات و عدالت شده‌اند.