محفل عروسی در حاکمیت طالبان؛ پریسا: «طالبان عروسیام را ختمقرآن کردند»
حدیث حبیبیار
صبح روز عروسیاش با دیدن نور خورشید، با عجله از خواب میپرد. شوق پوشیدن لباس سفید او را به وجد آورده است. موهایش را جمع میکند و شتابان، با خواهرش سمت یکی از فروشگاههای لباس در شهر هرات حرکت میکند. پریسا از دیدن لباس عروسیاش شگفتزده شده و سمت اتاق «پروف/ اندازهگیری لباس» میرود؛ اما با ممانعت دکاندار روبهرو میشود. فروشنده، با صدای بلند میگوید: «ببخشید خانم کجا؟ سر ما به بلا ندهید. طالب بیاید باید بهجای تالار امروز به حوزه بروید. اجازهی پروفکردن ندارید. بهتره در خانه امتحان کنید».
پریسا نوریان، باشندهی هرات است. او از رشتهی حقوق و علوم سیاسی فارغ شده و اکنون در یکی از مکتبهای خصوصی آموزگار است. محفل ازدواج نوریان در حاکمیت طالبان برایش خاطرهی تلخی مانده است. در روز عروسیاش با چالشهای غیرمنتظرهای روبهرو میشود.
در شرایط دشوار اقتصادی و بهخاطر هزینههای بلند ازدواج، پریسا و نامزداش سه سال تلاش کردند تا این روز را در کنار یکدیگر با خوشی و شادمانی جشن بگیرند.
پریسا میگوید که سه سال، با تلاشهای پشت سرهم توانسته که برای جشن عروسی خود آمادهگی بگیرد و پول هنگفتی ذخیره کند؛ اما غافل از آن که محدودیتهای طالبان از صبح تا شام در روز عروسی، خوشیها و زحمتهای شان را ضرب صفر میکند.
با آنکه یک ماه از عروسی بانو نوریان میگذرد، هنوز هم بازگویی داستان روز عروسی برایش دشواری میکند. با بغض و “نفرتی” که نسبت به گروه طالبان دارد، شروع به حرف زدن میکند.
نوریان میافزاید که در آن روز فکر کرده بود که تنها در قسمت اندازهگیری لباس، با محدودیتهای طالبان سر میخورد و باقی روزش پر از خوشی است. او گفت: «خوب بهخاطر پروف نکردن لباس نخواستم که اعصابم در روز عروسیام خراب شود. خانه آمدم و منتظر ساعت ۲:۳۰ بعدازظهر بودم و بلاخره آرایشگاه رفتم».
او میگوید که پساز داخل شدن در آرایشگاه، محدودیت دیگری بهخاطر ترس از نیروهای امر به معروف و نهی از منکر طالبان، از سوی آرایشگر برایش تعیین شده که نباید با لباس عروس از آرایشگاه بیرون شود .«چرا لباس خود را آوردی؟ فورا به خانهات روان کن. نباید طالبان بفهمند که اینجا آرایشگاه است. وگرنه تو را آرایش نمیکنم. در ضمن شوهرت را هم بگو موتری که دنبالت میآید را هم دورتر از آرایشگاه نگهدارد.»
پریسا میافزاید که لباس خود را به اصرار آرایشگر به تالار فرستاده و با ناراحتی پساز نفس عمیقی برای آرایشگر اجازهی آراسته کردناش را داده است.
وی لحظههای داخل آرایشگاه را چنین روایت میکند: «روی صندلی با چشمان بسته غرق این بودم که چرا نشد لباسم را پروف کنم؟ چرا نتوانم با پیرهن عروس سمت تالار بروم؟ این دو محدویت امان نظر دادن به آرایشگر را از من گرفته بود. ساعتها گذشت و با صدای آرایشگر “خوشکل خانم چشماتو باز کن ببین قشنگ شدی؟” چشمانم را باز کردم».
نوریان در ادامهی صحبتهایش با خبرگزاری بانوان افغانستان میگوید که پساز اینکه نظری به سر و صورت خود میاندازد، دیدن تماسهای مکرر و بیپاسخ خواهرش در صفحهی گوشی همراهاش، لرزه به دلش ایجاد میکند.
پریسا، با دستان لرزان در حال تماس گرفتن به خواهرش موهایش را دستکاری میکند و خواهرش چنین پاسخ میدهد: «خواهر جو! تمام زحمتهایت هیچی شد. طالبان موسیقی را اجازه ندادن و همهی مهمانها در سکوت نشسته هستند. به داماد تماس بگیر یککاری کند».
بهگفتهی نوریان، با آنکه اشک بیاختیار از چشماناش میریخت به نامزدش تماس گرفته و بهخاطر شروع موسیقی از ساعت ۹ الی ۱۱ شب، مبلغ ۱۰ هزار افغانی برای مدیر مسوول تالار و طالبان پرداخت کردند. او گفت: «عروسیام را ختمقرآن ساختند. چه قسم شریعتی است که وقتی پول بدهیم، موسیقی گناه ندارد و اگر پول ندهیم گناه دارد؟».
پریسا، پساز پرداخت پول هم موفق نشده که با موسیقی و شادی وارد تالار شود و با نیروهای امر به معروف و نهی از منکر طالبان و تهدیدهای آنان روبهرو شدهاست.
او افزوده است: «در وسط تالار به سمت تخت عروس و داماد در حرکت بودیم. صدای موسیقی آنقدر پایین بود که خودم هم نمیشنیدم. یکبار صدای چیغوداد زنان شد. ترسیده روی گشتاندم و دیدم که دم دروازه مردان و نیروهای طالبان بگومگو دارند. صدایی به گوشم از بین مهمانها رسید که دنبال داماد آمدند. طالبان به خسرم گفته بودن که اگر موسیقی را قطع نکنید، داماد را به کانتینر (محفوظههای محبس) میبرند. اینطوری بهترین روز زندگیام به بدترین روز خاطره شد».
پریسا از محدودیتهای طالبان انتقاد کرده و میگوید که زندگی کردن تحت حاکمیت این گروه «خفقانآور» است. او بیان کرد: «دیگر تحمل این گونه زندگی برای زنان و دختران ناممکن است. ای تنها من نیستم. همه دختران همین روزگار شان است».
طالبان پساز تسلط دوباره بر افغانستان پخش موسیقی را در محفلهای عروسی منع کرده است. وزارت امر به معروف طالبان به مسوولان تالارهای عروسی توصیه کرده که از پخش موسیقی خودداری کنند.
نام مصاحبه شونده در این گزارش بهدلیل مشکلات امنیتی مستعار انتخاب شده است.