تاثیر ویرانگر «آپارتاید جنسیتی» بر زندگی زنان افغانستانی
آینور سعیدپور
نهاد موسوم به «دیدبان نسلکشی»، در گزارشی گفته است که آپارتاید جنسیتی تحت رژیم طالبان در افغانستان یکی از عمیقترین «نقض حقوق» زنان در تاریخ معاصر است.
این نهاد میگوید که طالبان پس از بازگشت به قدرت به سرعت تفسیری «سختگیرانه از قانونهای اسلامی» را احیا کرد که آزادی و حقوق زنان را به شدت محدود کرده است.
طالبان، در نتیجهی اجراییکردن سیاستهای سختگیرانهی در سه سال گذشته زنان را به طور سیستماتیک از حق کار، دسترسی به آموزش و مشارکت در زندگی عمومی محروم کرده است. «دیدبان نسلکشی»، با اشاره به این وضعیت تاکید کرده که سیاستهای طالبان عملاً زنان را به شهروندی درجه دو تنزل داده است.
در بخشی از گزارش آمده است: «اجرای این سیاستها اغلب از طریق روشهای خشونتآمیز انجام میشود و زنان به دلیل سرپیچی از قانونهای سختگیرانه لباس یا تلاش برای ترک خانههای خود بدون سرپرست مرد، با دستگیری یا آزار و اذیت مواجه میشوند».
دیدبان نسلکشی افزوده است که زنان از فضاهای عمومی محو شدهاند. به گفتهی این نهاد، فقدان زنان در آموزشوپرورش و نیروی کار نه تنها که نشاندهندهی ظلموستم بر آنان است؛ بلکه مانع توسعهی اجتماعی و اقتصادی افغانستان نیز میشود.
در بخشی از این گزارش آمده که طالبان، با تبلیغات فریبندهای که این محدودیتها را به «ارزشهای سنتی» نسبت میدهد، در حال پنهان کردن واقعیت «آپارتاید جنسیتی» به عنوان یک ضرورت فرهنگی، هستند.
دیدبان نسلکشی میگوید که جامعهی جهانی باید به محکوم کردن «سیاستهای آپارتاید جنسیتی طالبان» ادامه دهد و تلاش کند تا طالبان را به خاطر اقدامهایشان مورد پاسخگویی قرار دهند.
به گفتهی این نهاد، در میان این همه سرکوبها، فعالیتها و مقاومتهایی از سوی زنان افغانستانی نیز در حال شکلگیری است.
این نهاد تاکید کرده که جامعهی جهانی باید در حمایت از زنان افغانستانی و تقویت صدای آنان تلاش کند و زنان را در مبارزه علیه «آپارتاید جنسیتی» که به وضوح نشاندهنده یک «نسلکشی خاموش» است، همراهی کند.
طالبان، در بیش از سه سال گذشته، بیش از 80 فرمان به هدف محدودکردن زنان و دختران و سلب حقوقشان صادر و اجرا کرده است. در نتیجهی این فرمانها، زنان از ابتداییترین حقوقشان محروم اند.
کارشناسان سازمان ملل متحد، نیز گفته اند که سیاستهای طالبان بر زنان و دختران مصداق آپارتاید جنسیتی است.
پیشتر چهار کشور، هالند، آلمان، کانادا و استرالیا، به طالبان هشدار دادند که در صورت دوام نهاینهکردن نظام «آپارتاید جنسیتی» از این گروه در دادگاه بینالمللی لاهه شکایت میکنند.
با وجود همهی این خواستها و واکنشها، طالبان مدعیست که حقوق زنان و دختران را مطابق به «شریعت» اسلامی تامین کرده است.