محرومیت دختران از آموزش: «آرمان استادی به دلم ماند»
آینور سعیدپور
«آرزو داشتم که در دانشگاه استاد شوم. از درس محروم شدم و آرمان استادی به دلم ماند». تکهی از حرفهای بنفشه است که با بغض بیان میکند. او یکی از هزاران دختریست که پس از حاکمیت طالبان از ادامهی آموزش در دانشگاه محروم شده است.
*بنفشه عزیزیار، دانشجوی سال چهارم دانشگاه کابل است. او پیش از حاکمیت طالبان در رشتهی حقوق و علوم سیاسی درس میخواند.
این دانشجو میگوید که یکی از بزرگترین رویاهایش آموزگار شدن در دانشگاه بود. به امید رسیدن به این هدفاش شبانهروزی تلاش میکرد.
بنفشه میخواست که پس از فارغ شدن از دانشگاه به آموزشهایش در بخش کارشناسی ارشد ادامه دهد تا بتواند یک آموزگار خوب در دانشگاه باشد.
عزیزیار، همزمان با دورهی دانشجوییاش در یکی از نهادهای خارجی کار میکرد؛ اما زمانیکه طالبان در اگست 2021، قدرت را بر دست گرفت؛ رویاهای بنفشه به فنا رفت. تنها یک سمستر به پایان درسهاش باقی مانده بود که فرمان مسدود شدن دانشگاههای خصوصی و دولتی به روی دختران صادر شد.
بنفشه میگوید که طالبان تنها با یک فرمان، زحمتهای پانزده سالهاش را «حیف» کرد. اکنون دو سال میشود که او از دانشگاه رفتن محروم شده است.
طالبان افزون بر مسدود کردن دروازههای مکتب و دانشگاهها، کار زنان را در بخشهای مختلف از جمله نهادها و سازمانهای بینالمللی نیز ممنوع کرد. بنابر همین فرمان، عزیزیار کارش را نیز از دست داده است.
این دانشجو میگوید که در بیسرنوشتی به سر میبرد و نگران آیندهی خود و هزاران دختر دیگر در حاکمیت طالبان است.
بنفشه عزیزیار، در صحبت با خبرگزاری بانوان افغانستان میافزاید که مانند میلیونها دختر از بنیادیترین حقوقاش محروم شده است.
این روزها بنفشه نه تنها که حق آموزش و کار را ندارد؛ حتا نمیتواند از چهاردیواری خانه نیز به آسانی بیرون شود. او میافزاید که در روزهای اخیر محدودیتها بر زنان و دختران افزایش یافته است.
اکنون که طالبان با تنفید قانون «امر به معروف و نهی از منکر» محدودیتها بر زنان و دختران تشدید کرده است، بنفشه میگوید، زمانیکه از خانه بیرون میشود، از بازجوییشدن توسط محتسبان طالبان میترسد.
بنفشه به بازداشتهای اخیر طالبان اشاره میکند و میگوید که این گروه افزون بر محرومیت دختران از آموزش و کار، میخواهند آنان را از جامعه نیز حذف کند.
به گفتهی خانم عزیزیار، کارکنان وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان، دختران جوان را به بهانهی حجاب شان بارها بازداشت کرده است. او میافزاید که محتسبان این گروه که با لباسهای سفید در شهر گشتوگذار میکنند، سبب ترس و وحشت زنان و دختران شده است.
او در این باره چنین میگوید: «فعلا هم با بسیار ترس و لرز از خانه بیرون میشوم. میترسم که مبادا امر به معروف به ما گیر بده. یا خدای نخواسته ما را بگیره و جای ببرد. وضعیت خیلی برای ما خانمها دشوار شده و حتا نمیتوانیم که از خانههای خود بیرون شویم».
خانم عزیزیار تاکید دارد که او نگران است در صورت بیرون شدن از خانه مورد بازجویی کارکنان وزارت «امر به معروف و نهی از منکر» طالبان قرار گیرد.
بنفشه میگوید که حضور محتسبان طالبان در شهر افزایش یافته است. به گفتهی این دانشجو، کارکنان ادارهی امر به معروف طالبان، در هر خیابان و ایستگاههای موترهای شهر ایستاده اند و نحو پوشش زنان و دختران را به شدت بررسی دارند.
این دانشجو میافزاید: «حالی از همه هدفهای خود که ماندیم به کنار؛ ولی حالا حتا با خیال راحت نمیتوانیم از خانه بیرون شویم. این برای ما بسیار رنجآور است».
خانم عزیزیار تاکید دارد که زنان و دختران نیمی از جامعه را تشکیل میدهند؛ اما طالبان بدون در نظر داشت هیچ معیار و اصولی زنان را در سه سال گذشته از اجتماع حذف کرده است.