سه سال به دور از مکتب؛ دختران خواستار ایجاد فشار بر طالبان شدند
حدیث حبیبیار
شماری از دختران دانشآموز در واکنش به دوام ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم در ولایت هرات میگویند که در وضعیت “بد” روانی به سر میبرند. آنان از جامعهی جهانی و سازمانهای بینالمللی میخواهند که برای بازگشایی مکتبها بهروی دختران، بر طالبان فشار وارد کنند.
نرگس عظیمی، دانشآموز صنف دهم مکتب و باشندهی ولسوالی زندهجان ولایت هرات است. او به خبرگزاری بانوان افغانستان میگوید که پساز مسدود شدن دروازههای مکتب در وضعیت بد روانی بهسر میبرد. او افزودهاست: “باوجودی که از شهر دور زندگی میکردم؛ اما باز هم دلخوشی من رفتن به مکتب و امتحان کانکور بود که متاسفانه یک گروه اشغالگر رویاهای من را نابود کرد و من را اسیر رنج و درد ساخت. دیگر هیچ دختری در این کشور حال خوشی ندارد”.
وی میافزاید که با مسدود شدن دروازههای مکتبها و خانهنشین شدن بهخاطر فرهنگ و رسم و عنعنات جامعه مجبور شده تا تن به ازدواج بدهد. نرگس گفت: “به شانزده سالگی مجبور به ازدواج شدم. این آرمان و آرزوی من نبود. احساس میکنم در گورستانی بهنام افغانستان دفن شدم”.
او از طالبان میخواهد که دست از بهانهگیری برداشته و اجازه بدهند که یکباز دیگر زنان و دختران در فضاهای عمومی آزادانه زندگی کنند و از حقوق اساسی شان برخوردار باشند. بانو اعظیمی بیان کرد: “دیگر چه بهانهی مانده و دقیقا نمیدانم، این گروه دنبال چیست؟ من تنها همین خواهش را از این گروه جاهل دارم که بگذارند تا دوباره زنان و دختران آزادانه زندگی کنند”.
طالبان، با روی کار آمدن دوبارهی شان در افغانستان در نخستین اقدامهای خود دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب محروم ساختهاند و اکنون بیشاز سه سال میشود که این دختران، با افسردگی، خانهنشینی و ازدواج اجباری مواجه استند.
نگینه، یکی دیگر از دختران بازمانده از آموزش در ولایت هرات، نیز از سیاستهای طالبان در برابر زنان شکایت دارد و میگوید که جامعهی جهانی باید طالبان را هرچه زودتر تحریم کند. وی بیان کرد: “جامعهی جهانی نباید به سکوت خود ادامه دهد. ما در افغانستان هر روز قربانی میشویم. بجای اینکه جامعهی جهانی یک نظارهگر باشد، باید فورا طالبان را تحریم کند”.
او که صنف هشتم مکتب بوده، ممنوعیت آموزش دختران را دلیل وضعیت اقتصادی دشوار خود و خانوادهاش میداند. نگینه میگوید: “اگر درس میخواندم و حالا وظیفه میداشتم. چرا در وضعیت اقتصادی خراب زندگی میکردم. طالب تنها آموزش را از ما نگرفته است؛ بلکه تمام زندگی و داشتههای ما را به سوی نابودی برده است”.
وی همچنان با ابراز نگرانی از وضعیت دختران بازمانده از آموزش تاکید میکند که اگر جهان مانع قوانین محدودکنندهی طالبان نشود، بهزودی تبعیض جنسیتی دامنگیر دیگر کشورهای مسلماننشین جهان خواهد شد. او گفت: “حالا که همه رنج و روح پاره پارهی زنان تحت حاکمیت طالبان را تماشا کنند؛ اما زمانی که این محدودیتها فراتر از مرزها تاثیر کرد، آنزمان کشورهای جهان چهرهی پشیمان را به خود خواهند گرفت”.
افغانستان تحت کنترول طالبان، تنها کشوری در جهان است که هزار و ۱۰۰ روز میشود به دختران بالاتر از صنف ششم اجازهی رفتن به مکتب را نداده است.
در همین حال اُدره ازوله، مدیر کل یونسکو، سازمان فرهنگی و آموزشی ملل متحد در این مورد میگوید که یک نسل از زنان در افغانستان در حال قربانی شدن است.
بانو ازوله، در صحبت با نشریهی اکسپرس از ادامهی محرومیت دختران و زنان افغانستانی از حق آموزش ابراز نگرانی کرده و گفت: “این وضعیتی است که باید همهی ما را نگران کند و برای من یک مبارزه حیاتی است”.
او افزوده در سه سال گذشته، افغانستان با یک عقبگرد “خشونتآمیز” مواجه شده که سعی دارد دختران و زنان را از فضای عمومی حذف کند.
مدیر کل یونسکو، عقبگرد در قبال آزادی عمل و حق آموزش دختران را در افغانستان غیرقابل قبول خواند. او گفته که این سازمان برای حمایت از شیوههای جایگزین یادگیری در این کشور فعالیت میکند.
به گفتهی وی، یونسکو بهطور مستقیم با جوامع محلی برای ارایهی دورههای سوادآموزی همکاری کرده و از رسانههای افغانستان برای نشر برنامههای آموزشی برای دختران حمایت میکند.
بانو ازوله تاکید کرده که هیچ چیز نمیتواند جایگزین آموزش رسمی در صنف درس شود. او گفته که بهعنوان مدیرکل یونسکو از جامعهی بینالمللی میخواهد که به تلاشهای خود برای بازگرداندن کامل و بیقیدوشرط حق آموزش دختران در افغانستان ادامه دهد.
گفتنیست که طالبان پس از به دست گرفتن قدرت در هفدهم سپتامبر، آموزش دختران بالاتر از صنف ششم را در سراسر افغانستان تعیلق کرد. اکنون بیش از سه سال از ممنوعیت آموزشی دختران میگذرد. طالبان نه تنها که این فرمان شان را لغو نکردند؛ بلکه محدودیتها بر زنان در حوزههای مختلف گسترش دادند.
چندی پیش همزمان با سهسالگی ممنوعیت آموزش دختران، یونیسف گفت که امسال با ادامهی ممنوعیت آموزش دختران ۳۸ هزار دختر دیگر نیز از ادامهی آموزشهای شان محروم میشوند.