سه سال سیاه؛ اعتراضها از افغانستان تا اروپا
آینور سعیدپور
زنان معترض، فعالان حقوق زن و شماری از فعالان جامعهی مدنی به مناسبت سه سالهگی حاکمیت طالبان در ولایتهای محتلف افغانستان و شماری از کشورهای دیگر تجمع اعتراضی برگزار کردند. این معترضان، از سیاستهای طالبان بر زنان و دختران انتقاد کرده و از جامعهی جهانی خواستند که “آپارتاید جنسیتی” در افغانستان را بهرسمیت شناخته و عاملان آنرا در دادگاه لاهه مورد پیگیرد و پاسخگویی قرار دهند.
گروه از زنان معترض موسوم به “جنبش اعتراضی اتحاد و همبستگی زنان” با نشر اعلامیهای میگویند که طالبان در سه سال گذشته محدودیتهای روزافزون بر زنان وضع کرده است.
این زنان معترض میگویند که مبارزهها و دادخواهی زنان و دختران معترض سبب شده که با گذشت سه سال حاکمیت طالبان از سوی هیچ کشوری بهرسمیت نشناخته است.
زنان، خواستار معرفی طالبان به دادگاه کیفری لاهه
اعضای “جنبش شنبههای ارغوانی” در ولایتهای تخار، بلخ، پنجشیر و کابل به مناسبت سه سالهگی حاکمیت طالبان، در مکانهای سربسته تجمع اعتراضی برگزار کردند.
زنان معترض میگویند که افغانستان”ناامید کننده” و “خطر آفرین” واقعیت سه سال حاکمیت طالبان است.
به گفتهی اعضای این جنبش قدرتگیری دوبارهی طالبان آغاز فصل جدیدی از “رنج و فلاکتهای بیشمار” برای مردم افغانستان بهویژه زنان است.
در اعلامیهای شنبههای ارغوانی آمده است که گروه طالبان در سه سال گذشته ثابت کرده که هیچگونه اعتقادی بر مشارکت زنان و سایر اقوام در قدرت و رهبری سیاسی و کسب مشروعیت از مردم افغانستان ندارند.
به گفتهی جنبش شنبههای ارغوانی، زنان در سه سال گذشته باوجود بازداشت، شکنجه، آزار و اذیت روحی و روانی، کشتار و حتا تجاوز جنسی در زندانهای طالبان؛ اما به مبارزهیشان ادامه داده اند.
زنان معترض میگویند که برای تحقق عدالت و ختم فرهنگ معافیت از مجازات در افغانستان خواهان بازداشت و به دادگاه کشانیدن طالبان بهویژه رهبران این گروه هستند.
خیمهی اعتراضی در آلمان: نه به تعامل با طالبان
شماری از دانشگاهیان، زنان معترض، کنشگران و اعضای جامعهی مدنی افغانستان، به مناسبت سومین سال حاکمیت طالبان، در شهر دوسلدورف آلمان در فستیوال «موسیقی راگ علیه راستها» خیمه اعتراضی برگزار کردند.
معترضان با نشر اعلامیهای گفتهاند که رژیم طالبان مبتنی بر آپارتاید است و هیچ نسبتی با بدنهی اجتماعی، واقعیتهای عینی و مطالبات جامعهی مدنی افغانستان ندارد.
آنان تاکید دارند که هر نوع تفاهم با این گروه، زیر نام «مذاکره»، معاملهی آشکار با «جنایتکاران جنگی، عاملان جنایت علیه بشریت، کارگزاران آپارتاید جنسیتی، ارزشهای انسانی چون عدالت، کرامت و آزادی» است.
معترضان در آلمان خواستار به “رسمیتشناسی آپارتاید” در افغانستان شدند.
آنان همچنان خواستار قطع حمایت مالی از طالبان زیر نام “کمکهای بشردوستانه” و وضع تحریمهای بینالمللی علیه این گروه و رهبران آن شدند.
اعتراض در برابر دفتر سازمان ملل در سویس
گروهی از افغانستانیهای دیگر در هفدهم اگست در برابر دفتر سازمان ملل متحد در سویس تجمع اعتراضی برگزار کردند. معترضان خواستار پایان نشستهای دوحه میان سازمان و طالبان، قطع حمایتهای مالی به این گروه تحت عنوان کمکهای بشردوستانه و ایجاد فشار بر طالبان بر بازگشایی نهادهای آموزشی دخترانه شدند.
آنان میگویند که از زمان امضای توفقنامهی دوحه میان طالبان و ایالات متحده امریکا که مورد تایید شورای امنیت ملل متحد نیز قرار گرفت، به این معاهده اعتراض کردهاند. معترضان میگویند که محتوای اصلی این توافقنامه تا امروز از دید مردم افغانستان پنهان نگهداشته شده است.
در اعلامیه آمده است: «آنچه که رسانهیی شده است مانند دولت فراگیر، اجازه ندادن به گروههای تروریستی در قلمرو افغانستان، عفو عمومی و آزادیهای مدنی از طرف طالبان عملی نشده؛ بلکه فرمانهای ضد بشری ملا هبتالله، رهبر نامرئی طالبان، مردم افغانستان را به سیاهی و تباهی کشانیدهاند، خاصتا زنان که نیمی از پیکره جامعه را تشکیل میدهند.»
معترضان در اعلامیهای خواستهای شان را در چهار بند از جامعهی جهانی و سازمان ملل متحد مطرح کردند.
آنان میگویند که نشستهای دوحه میان طالبان و سازمان ملل متحد باید قطع شود.
آنان خطاب به سازمان ملل گفتهاند که این سازمان بهجای وادار کردن طالبان به رعایت قانونهای بینالمللی بهویژه حقوق بشر؛ اما به خواستههای طالبان تمکین کرده و حتا به خواست این گروه، زنان و نمایندگان جامعهی مدنی افغانستان را از اشتراک مستقیم در جلسهی سوم دوحه محروم کردند.
معترضان میگویند که کمکهای مالی امریکا به طالبان باید به گونهی فوری قطع شود.
آنان تاکید دارند که سازمان ملل و جامعهی جهانی برای بازگشایی مکتبها و دانشگاهها بهروی دختران و لغو فرمانهای ضد حقوق بشری، فشار لازم را بر طالبان وارد نکرده است.
طالبان، پس از بیست سال، بار دیگر در ۱۵ اگست ۲۰۲۱ به قدرت برگشت.
این گروه باوجود تعهدهای ابتدایی مبنی بر رعایت حقوق زنان، اما در سه سال گذشته محدودیتهای شدیدی بر زنان و دختران وضع کرده است.
در نتیجهی فرمانهای طالبان، زنان و دختران از ابتداییترین حقوقشان محروم اند.
براساس آمار سازمان ملل، این گروه در سه سال گذشته حدود ۸۰ فرمان صادر کرده که آزادیهای اساسی زنان و دختران را هدف قرار داده است.
این گروه به دلیل سیاستهای سختگیرانهی شان بر زنان و دختران متهم به نقض حقوق بشر استند.