اگست و بازگشت طالبان؛ دامنهی وسیع اعتراضها از کابل تا آلمان
آینور سعیدپور
زنان و دختران در سه سال گذشته به شیوههای مختلف به اعتراضهای شان در برابر طالبان و سیاستهای این گروه در داخل و بیرون از کشور ادامه دادهاند. اکنون در آستانهی سه سالهگی حاکمیت این گروه بار دیگر شماری از زنان معترض در کابل و برخی از ولایتها تجمع اعتراضی برگزار کرده و خواستار عدم بهرسمیتشناسی طالبان شدند؛ تعدادی از زنان در آلمان نیز گردهم آمده و از جامعهی جهانی خواستند که آپارتاید جنسیتی تحت حاکمیت این گروه را به رسمیت بشناسند.
تعدادی از زنان معترض، فعالان حقوق زن و فعالان جامعهی مدنی در شهر اشتوتگارت آلمان گردهم آمده و در برابر سیاستهای طالبان اعتراض کردند. در ویدیوهایی که به خبرگزاری بانوان افغانستان فرستاده شده؛ معترضان محدودیتها بر زنان، دختران و آزادی بیان را به گونهی اعتراضی تمثیل میکنند.
در اعلامیهای که از سوی این معترضان پخش شده؛ آمده که طالبان از لحاظ ماهیت، ساختار و عملکرد؛ یک گروه «تروریستی، ایدیولوژیک و تمامیتخواه» است.
این معترضان تاکید دارند که سلطهی طالبان براساس تمام شواهد و اسناد ثابت میکند که این گروه یک سیستم آپارتاید جنسیتی را در افغانستان تشکیل داده است. آنان تاکید دارند که سیاستهای این گروه هیچ مطابقت و نسبتی با بدنهی اجتماعی و واقعیتهای عینی افغانستان ندارد.
در ادامهی خواستها بر عدم تعامل جامعهی جهانی با این گروه و عدم بهرسمیتشناسی آنها؛ فعالان جامعهی مدنی افغانستان بار دیگر در آلمان از جامعهی جهانی خواستند که از روند به رسمیتشناسی این گروه خودداری کنند.
به گفتهی این معترضان، هر نوع تفاهم با این گروه زیر عنوان «مذاکره»، معاملهی آشکار با «جنایتکاران جنگی، عاملان جنایت علیه بشریت و کارگزارن آپارتاید جنسیتی» است.
فعالان در قطعنامهای شش مادهی را نشر کرده و خواستهای شان را از جامعهی جهانی و سازمانهای حقوق بشری مطرح کردند.
در نخستین بند، آنان خواستار به رسمیتشناسی آپارتاید جنسیتی در افغانستان شدند. در این اعلامیه آمده که طالبان در سه سال گذشته، زنان و دگرباشان جنسی را به گونهی کامل از جامعه حذف و «انسانزادیی» میکنند. به گفتهی آنان تبعیض ساختارمندی را که طالبان بر زنان و دختران در این سه سال اعمال کرده است؛ مصداق آپارتاید جنسیتی در افغانستان است.
معترضان همچنان بر قطع حمایتهای مالی جامعهی جهانی به طالبان نیز تاکید کردهاند.
آنان میگویند که جامعهی جهانی و سازمانهای بینالمللی بهجای حمایت از این گروه باید آنان را تحریم کنند.
در قطعنامه آمده است که معترضان خواهان تشکیل حکومت دموکراتیک، مردمی و غیر متمرکز استند.
همزمان با شماری از فعالان حقوق زن میگویند که طالبان در نزدیک به سه سال گذشته به گونهی هدفمند و ساختاریافته؛ آموزش را برای دختران ممنوع و بهگونهی بیرویه به مدرسهسازی رو آورده است.
مریم معروف آروین، فعال حقوق زن و مسوول جنبش شنبههای ارغوانی میگوید که طالبان میدانند که فقط با رادیکالیزه شدن افکار جوانان و مردم افغانستان میتوانند به حاکمیت شان در افغانستان ادامه دهد. خانم آروین میافزاید که رژیم طالبان بر همین اساس آموزش را ممنوع کرده است.
این فعال حقوق زن از پیامدهای دوام حاکمیت طالبان و محدودیتهای این گروه هشدار داده و میگوید که این وضعیت نه تنها برای افغانستان؛ بلکه بر منطقه و جهان تاثیرگذار خواهد بود.
ترنم سیدی، فعال حقوق زن و مسوول شبکهی مشارکت سیاسی زنان افغانستان، میگوید که امضای توافقنامهی دوحه میان امریکا و طالبان دلیل به قدرت رسیدن مجدد این گروه پس از بیست سال است. خانم سیدی، قدرتگیری مجدد طالبان را “واگذاری قدرت” عنوان کرده و میگوید که سرنوشت میلیونها شهروند افغانستان با امضای توافقنامهی دوحه معامله شده است.
این فعال حقوق زن، با اشاره به محدودیتهای آموزشی و کار زنان اشاره کرده و تاکید دارد که در این سه سال حقوق بشر به گونهی عمدی نقض شده است.
خانم سیدی، از سیاست جامعهی جهانی در سه سال گذشته نیز انتقاد کرده و میگوید که جهان رویکرد تعاملی با طالبان را در پیش گرفته و از حاکمیت این گروه تحت عنوان کمکهای بشردوستانه حمایت مالی کرده است.
خانم سیدی از پانزدهم اگست به عنوان روز “شوم و سیاه” برای زنان و دختران افغانستانی یاد میکند.
او از زنان معترض، به عنوان “قهرمان” یاد کرده و میگوید که آنان در سه سال گذشته به مبارزههای مدنی برحقشان در برابر طالبان ادامه داده اند.
خانم سیدی از سایر شهروندان افغانستان نیز میخواهد که در کنار زنان و دختران افغانستان ایستاده و برای آزادیخواهی مبارزه کنند.
طالبان در ۱۵ اگست ۲۰۲۱، برای دومین بار قدرت را در دست گرفت. این گروه پس از تصرف قدرت، محدودیتهای دستوپاگیری بر آزادیهای شهروندی بهویژه بر زنان و دختران وضع کرد. زنان در واکنش به این سیاستها باجود سرکوب و خشونت همچنان به اعتراضهای شان ادامه دادهاند.