گزارش جدید یوناما؛ نقض حقوق بشر در سایهی حکومت طالبان
آینور سعیدپور
دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما)، با نشر گزارشی گفته که طالبان به محدودکردن زنان و دختران و همچنان نقض حقوق بشر ادامه داده است. از سوی دیگر، برخی از فعالان حقوق زن به بر این باور استند که یوناما در این گزارش به همهی جنبههای نقض حقوق زنان نپرداخته است.
یوناما، گزارش تازهی از وضعیت حقوق بشری در افغانستان را منتشر کرد. این گزارش وضعیت حقوق بشری و نقض آنرا از ماه اپریل تا جون سال روان میلادی بررسی و مستند کرده است.
ادامه و تشدید محدودیتها بر زنان
براساس گزارش دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان، طالبان در سه ماه گذشته به نقض حقوق زنان و وضع محدودیتها بر آنان ادامه داده است. به گفتهی یوناما طالبان، افزون بر اینکه زنان و دختران را مجبور به خانهنشینی کرده؛ اکنون با صدور فرمان جدیدی معاش آنان را به پنج هزار کاهش داده است.
طالبان، در دوم جون سال روان میلادی، فرمانی را صادر کرد که براساس آن معاش همهی کارمندان زن به گونهی یکسان به پنج هزار کاهش یافت. این گروه سپس اعلام کرد که تنها معاش کارمندانی که براساس دستور این گروه نمیتوانند به وظیفههای شان حاضر شوند را به پنج هزار کاهش دادهاند.
در بخش از این گزارش آمده که دوم ماه می، نیروهای استخبارات طالبان با استفاده از زور یک سازمان غیردولتی را به دلیل حضور زنان، بسته کرده است.
به گفتهی دفتر نمایندگی سازمان ملل، نیروهای امر به معروف و نهی از منکر این گروه در ۲۰ ماه می، در ولایت زابل، به شرکتهای مسافربری و مسوولان ایستهای بازرسی خودشان دستور دادند که زنان بدون محرم از سفر منع شدهاند.
مجازات بدنی؛ شلاقزدن ۲۸ زن در سه ماه گذشته
بخش حقوق بشر یوناما در این گزارش تنبیهی بدنی را نیز مستند کرده است. رژیم طالبان، از اول اپریل تا ۳۰ جون، ۱۷۹ نفر بهشمول ۲۸ زن را به اتهامهای مختلف در محضر عام شلاق زده است.
این گروه در تاریخ ۴ جون در شهر سرپل، ۶۳ نفر بهشمول ۱۵ زن را به اتهامهای مختلف چون سرقت مسلحانه، زنا، فرار از منزل و لواطت شلاق زده اند.
قتل، بازداشت و شکنجه در سایهی عفو عمومی
یوناما در این گزارش گفته که در این سه ماه دستکم ۷۵ رویداد قتل، بازداشت خودسرانه، شکنجه و برخوردهای نادرست را مستند کرده است.
براساس این گزارش در این رویدادها ۶۰ مورد بازداشت و توقیف خودسرانه، ۱۰ مورد تهدید، شکنجه و بدرفتار و ۵ مورد قتل مقامها و نیرویهای پیشین را مستند کرده است.
حدود یک هزار و ۵۰۰ زن در زندانهای طالبان
یوناما در این گزارش گفته که حدود ۲۰ هزار نفر در زندانهای طالبان است. براساس این گزارش، یک هزار و ۵۰۰ زن و ۶۰ شهروند خارجی نیز در زندانهای طالبان است.
دفتر نمایندگی سازمان ملل به نقل از مقامهای طالبان گفته که از میان ۲۰ هزار زندانی، ۳۰۰ تا ۶۰۰ نفر از سوی دادگاههای طالبان به اعدام محکوم شده است.
فعالان حقوق زن، خواستار اقدام عملی برای پایان نقض حقوق بشر
شماری از فعالان حقوق زن وضعیت حقوق بشری بهویژه زنان را وخیم عنوان کرده و میگویند که در سه سال گذشته نقض حقوق بشری از سوی طالبان رو به تشدید است؛ اما سازمان ملل و جامعهی جهانی در برابر وضعیت موجود سکوت کرده و برای تعامل با طالبان برنامهسازی میکنند.
ترنم سیدی، فعال حقوق زن میگوید که افغانستان و مردم آن پس از حاکمیت طالبان، دچار بحرانهای چند بعدی شده و این وضعیت، زندگی شهروندان افغانستان بهویژه زنان را متاثر کرده است.
خانم سادات، وضعیت حقوق بشری در حاکمیت طالبان را وخیم عنوان کرده و میافزاید که طالبان در سه سال گذشته محدودیتها بر زنان و دختران را تشدید کرده است.
این فعال حقوق زن همچنان از جامعهی جهانی و سازمان ملل انتقاد کرده و میگوید که برای متوقف کردن طالبان هیچ اقدام عملی از سوی سازمان ملل، سازمانهای حقوق شری و جامعهی جهانی روی دست گرفته نشده است. به گفتهی ترنم؛ بلکه جهان در این مدت با نادیده گرفتن زنان و دختران رویکرد تعاملی با طالبان را به پیش گرفته است.
طاهره ناصری، فعال حقوق زن میگوید که گزارش یوناما نشاندهندهی «خشونتها و جنایت» طالبان در برابر زنان و دختران است.
این فعال حقوق زن میگوید که در سایهی سانسور اطلاعات، عدم دسترسی به اطلاعات و محدودیتها بر رسانهها بیشتر نقض حقوق زنان همگانی نمیشود. به باور نقض حقوق بشری در افغانستان گسترده و عمیق است. به گفتهی خانم ناصری، محدودیتها بر زنان و دختران گسترش یافته و آنان در حاکمیت طالبان امنیت فزیکی و روانی ندارند.
مهدیس، باشندهی کابل میگوید که سازمان ملل بهجای نشر چنین گزارشها باید از حمایت طالبان دست بردارد. به گفتهی او محدودیتها بر زنان و دختران بیشتر از آنچیزی است که توسط سازمانهای بینالمللی و رسانهها همگانی میشود.
او از سازمان ملل و جامعهی جهانی میخواهد که بر طالبان فشار آورده و این گروه را وادار به رعایت حقوق زنان و دختران کند.
طالبان تاکنون به گزارش جدید یوناما واکنش نشان نداده است؛ اما پیش از همواره گزارشهای یوناما از نقض حقوق بشر را رد کرده است.