از قدرتنمایی زنان افغانستانی در المپیک پاریس تا انکار طالبان
لیدا بارز
پاریس، پایتخت فرانسه در آستانه میزبانی بازیهای المپیک ۲۰۲۴ قرار دارد. وبسایت استرالیایی «ومن اجندا» گزارش داده است که سه زن از افغانستان که نمیتوانند در کشورشان ورزش کنند؛ اما برای افغانستان در این بازیها رقابت میکنند.
ومن اجندا، امروز جمعه، ۵ اسد در آستانهی افتتاح بازیهای تابستانی المپیک پاریس ۲۰۲۴، با توجه به وضعیت ورزش زنان در افغانستان و اشتراک سه ورزشکار زن افغانستانی در این رقابتها نگاشته است که طالبان، حضور زنان ورزشکار را انکار میکنند؛ امأ آنان به نمایندگی از کشور و زنان در افغانستان، در این المپیک به رقابت میپردازند.
در گزارش آمده است که این دقیقاً همان چیزی است که کیمیا یوسفی، فریبا هاشمی و یولدوز هاشمی بهعنوان تنها ورزشکاران زن نمایندهی افغانستان در بازیهای پاریس به این موضوع پی بردهاند.
در اوایل ماه جاری، سخنگوی ریاست ورزش و تربیت بدنی طالبان اعلام کرد که «تنها سه ورزشکار مرد، نمایندهی افغانستان هستند».
او گفت: «در حال حاضر در افغانستان ورزش دختران متوقف شده است. وقتی ورزش دختران انجام نمیشود، چگونه میتوانند به تیم ملی بروند؟».
با این حال رییس کمیتهی المپیک افغانستان، از حضور این سه زن قدردانی کرد. یونس پوپلزی در بیانیهای گفته است: «ما از داشتن سه ورزشکار زن برای اولین بار در بازیهای المپیک خوشحالیم».
آقای پوپلزی و کمیتهی او در خارج از افغانستان برای حمایت از ورزشکاران فعالیت میکند.
در همین حال یولدوز و خواهرش فریبا باوجود نادیده گرفته شدن توسط رهبران بهرسمیت شناخته نشدهی طالبان، قصد دارند تا در روزهای آینده تحت «پرچم سه رنگ افغانستان» برای «مردم و زنان افغانستانی» رقابت کنند.
این خواهران به عنوان اولین نمایندهی ورزشکاران زن افغانستانی برای دوچرخه سواری در بازیهای المپیک در مسابقهی جادهای در بازیهای پاریس شرکت خواهند کرد.
ومن اجندا نگاشته است که از زمان تسلط دوبارهی «خشونتآمیز» آنها (طالبان) در آگست ۲۰۲۱، این گروه تعدادی از اقدامات را اعمال کردهاند که زنان و دختران را از شرکت در زندگی روزمره منع کرده است، از جمله رفتن به مکتب، شرکت در ورزش، حضور در دانشگاه و سفر به تنهایی.
گزارش میگوید؛ خواهران یولدوز و فریبا اصرار دارند که در بازیهای پاریس «بهعنوان نمایندهی هیچ گروه یا طالبان» شرکت نمیکنند.
یولدوز در صحبت با این وبسایت گفته است: «با شرکت در بازیهای پاریس، قدرت زنان افغانستانی را به جهانیان نشان خواهد داد».
این ورزشکار ۲۴ ساله در صحبت با «ایریش تایمز» بازیها را «تنها شادی» برای زنان در افغانستان توصیف کرده است.
او گفته است: «امیدوارم بازیهای خوبی انجام دهم، پرچم سه رنگ افغانستان را بدرخشم و برای زنانی که از آموزش و کار منع شدهاند، شادی بیاورم».
خبرگزاری ایریش تایمز گفته است؛ یولدوز و خواهرش فریبا، ۲۱ ساله، دوچرخه سواری را از نوجوانی شروع کردند، با دوچرخه همسایه یاد گرفتند و مخفیانه با عینک آفتابی و لباسهای گشاد برای پوشاندن هویت خود وارد مسابقات شدند.
فریبا در این باره گفته است: «مردم سعی کردند با اتومبیل یا ریکشاهای خود به ما ضربه بزنند. آنان به سمت ما سنگ پرتاب کردند».
سه سال پس از اولین دوچرخه سواری آنان، این دو خواهر برای رقابت در یک مسابقهی ملی دعوت شدند.
فضلاحمد فضلی، رییس فدراسیون دوچرخه سواری افغانستان، گفته بود که این خواهران «سواران شگفت انگیزی هستند که بهزودی در مسابقات بزرگ برای افغانستان پیروزی خواهند آورد».
دو سال بعد، پس از جلب توجهی تیم ملی دوچرخه سواری افغانستان، آنها در مسابقات قهرمانی جهانی شن (یوسیای) در ویچنزا ایتالیا شرکت کردند.
در آن رقابتها، فریبا قهرمان مسابقات جادهای زنان افغانستانی در سال ۲۰۲۲ شد که در سویس برگزار شد و همچنین یولدوز در جایگاه دوم قرار گرفت.
آنان هنگامیکه طالبان در سال ۲۰۲۱ قدرت را به دست گرفتند، به ایتالیا گریختند و صندلیهایی را در یک پرواز سازماندهی شده توسط دولت ایتالیا که سه دوچرخهسوار افغانستانی نیز بهعنوان نوریه محمدی، زهرا رضایی و آرزو سروری حمل میکرد، به دست آوردند. این دوچرخه سواران از آن زمان در ایتالیا مستقر شدهاند.
یولدوز، در مورد وضعیت اسفبار افغانستان و ورزش زنان در این کشور میگوید: «من میدانم که نداشتن آزادی، دسترسی نداشتن به آموزش، درد بزرگی است؛ امأ هرگز ناامید نباشید».
فینال مسابقات دوچرخه سواری زنان در المپیک پاریس در تاریخ ۴ آگست برگزار میشود.
سومین ورزشکار زنی که برای افغانستان در بازیهای پاریس شرکت میکند، کیمیا یوسفی دوندهی افغانستانی است. او ۲۴ سال سن دارد و در المپیک ۲۰۲۰ توکیو نیز شرکت کرده بود و در مراسم افتتاحیه پرچمدار افغانستان بود.
در بیانیهای که کمیتهی المپیک استرالیا در اوایل ماه جاری منتشر کرد، خانم یوسفی گفته است: «این یک افتخار است که یک بار دیگر نمایندهی دختران سرزمینم هستم. دختران و زنانی که از حقوق اولیه از جمله آموزش که مهمترین آن است، محروم شدهاند».
او همچین بیان کرده است: «من نمایندهی رویاها و آرزوهای دزدیده شده این زنان هستم. کسانی که به عنوان انسانهای آزاد صلاحیت تصمیمگیری ندارند. حتی اجازهی ورود به پارک را همندارند.»
در همین حال، یک ورزشکار زن دیگر از افغانستان در رشتهی جودوکار در این رقابتها بازی میکند.
فریبا رضایی، جودوکار که بهعنوان یکی از دو المپیکی زن اول افغانستان تاریخ ساز شد، اخیراً مقالهای برای نیویورک تایمز نوشته و استدلال کرد که او و سایر ورزشکاران نباید نمایندهی کشوری باشند که رژیم آن به شدت علیه زنان است.
رضایی، بنیانگذار و مدیر اجرایی زنان رهبران فردا، یک سازمان غیرانتفاعی مستقر در ونکوور است که به زنان و دختران افغانستانی از طریق آموزش و ورزش کمک میکند.
او در مقالهی منتشر شده از سوی نیویورک تایمز گفته است که از «فقدان حمایت جهان از ورزش زنان و دختران شجاعی که بر خلاف من هستند، شگفتزده شده است. نتوانسته اند از کشور فرار کنند».
وبسایت ومن اجندا، گفته است: «رضایی قرار است در تیم المپیک پناهندگان به رقابت بپردازند، که پیام امیدی را برای پناهندگان در سراسر جهان ارسال میکند».
گفتنی است که مسابقات مقدماتی المپیک پاریس ۲۰۲۴، بهصورت غیر رسمی دو روز پیش شروع شده و مراسم افتتاحیه قرار است سر از فردا صورت بگیرد.
در آستانهی مراسم افتتاحیهی بازیهای المپیک پاریس ۲۰۲۴؛ کاروان ورزشی افغانستان به فرانسه رسیده و نزدیک برج ایفل عکس یادگاری گرفتهاند.