نهاد حقوقدان، خواستار معرفی طالبان به دادگاه کیفری بینالمللی شد
لیدا بارز
نهاد جوریست (حقوقدان) که موضوعات مختلف حقوق بشری و مستندها را پوشش میدهد، در یک گزارش تحلیلی گفته است که سازمان ملل متحد باید بر اساس اصول اساسی خود عمل کند و طالبان را برای جنایتهای نهادینه شدهی آنها علیه زنان و دختران بازخواست کند.
این نهاد روز پنجشنبه، چهارم اسد، با نشر مطلب تحلیلی در وبسایت رسمی خود نگاشته است: «زنان افغانستانی قول دادهاند، تا زمانیکه طالبان در مورد آپارتاید جنسیتی در افغانستان پاسخگو نباشند، بهطور خستهگی ناپذیر مبارزه میکنند».
این نهاد نگاشته است که بیش از یکهزار روز از به قدرت رسیدن طالبان میگذرد و آنها هیچ نشانهای از تغییر مسیر نشان نمیدهند. در گزارش این نهاد آمده است که حدود ۴.۳ میلیون زن و دختر در حال حاضر از ادامهی آموزش محروم هستند.
آمار بلند دختران محروم شده از آموزش، توجهی مدافعان حقوق بشر در سراسر جهان را به خود جلب کرده است. هدر بار، دستیار دیدهبان حقوق بشر در بخش زنان در بیانیهای گفته است: «افغانستان هرگز از این یکهزار روز بهطور کامل بهبود نخواهد یافت. زیان احتمالی در این زمان، هنرمندان، پزشکان، شاعران و مهندسانی که هرگز نمیتوانند مهارتهای خود را به کشورشان قرض دهند، قابل جایگزینی نیست. هر روز دیگر، رویاهای بیشتری میمیرند».
نهاد حقوقدادن در این گزارش نوشته است که سیستم «ظالمانه آپارتاید جنسیتی» طالبان فراتر از آموزش رفته و به تمام جنبههای زندگی زنان افغانستانی گسترش مییابد. در گزارش اخیر سازمان ملل آمده است: «مجازات ناشی از عدم رعایت دستورالعملها و فرامین اغلب خودسرانه، شدید و نامتناسب است. ممنوعیت های فراگیر با تأثیر تبعیض آمیز برای زنان وضع شده است. نقض حقوق بشر، و همچنین غیرقابل پیشبینی بودن اقدامات اجرایی، به ایجاد جو ترس و ارعاب در میان بخشهای مردم کمک میکند».
در این مورد ریچارد بنت، گزارشگر ویژهی سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر در افغانستان، تاکید کرده است: «نهادینه کردن نظام سرکوب زنان و دختران توسط طالبان و آسیبهایی که همچنین در حال ایجاد آن است، باید وجدان بشریت را شوکه کند. این تجاوزات به قدری شدید و گسترده هستند که به نظر میرسد یک حمله گسترده و سیستماتیک علیه یک جمعیت غیرنظامی است که ممکن است جنایت علیه بشریت باشد. این حمله نه تنها ادامه دارد، بلکه در حال تشدید است.»
در همین حال بنت خواستار رویکرد «همه ابزارها» برای به چالش کشیدن و از بین بردن سیستم ستم جنسیتی طالبان، از جمله مکانیسمهای پاسخگویی بینالمللی مانند دادگاه کیفری بینالمللی و پروندههای سطح ملی تحت صلاحیت جهانی شد.
در اقدام دیگر سازمان عفو بینالملل به هدف به رسمیت شناختن جنایات ارتکابی علیه نیمی از جمعیت، اخیراً خواستار پایان دادن به معافیت از مجازات رژیم شده است.
این سازمان در به هدف همبستهگی جهانی، ۳۵۴ هزار و ۸۴۷ امضا جمعآوری کرده که از مقامات عملی طالبان خواسته شده است تا به حقوق بشر در افغانستان احترام بگذارند و از آن محافظت کنند.
عفو بینالملل گفته است: «با تداوم وضعیت فاجعهبار حقوق بشر، ما باید به خواست مشترک خود برای پاسخگویی و عدالت در افغانستان ادامه دهیم».
از زمان بازپسگیری کنترل افغانستان در سال ۲۰۲۱، طالبان نسخهی سختگیرانهتری از حکومت دهه ۱۹۹۰ خود را اجرا کرده است. آنها بیش از ۶۰ فرمان صادر کردهاند که بهطور «وحشیانه» به حقوق زنان به شیوهای نهادینه شده برای حفظ سلطه با حذف زنان از زندگی روزمره ادامه میدهند.
نهاد حقوقدان گفته است که زنان و دختران افغانستانی سزاوار زندگی دور از ترس و ارعاب هستند. آنها مستحق آموزش، رویاها و آیندهای هستند که در بهدور از «آپارتاید جنسیتی» باشد.