تعامل جهان با طالبان؛ نگرانی‌ها از “ربودن آینده‌ی” زنان افغانستانی

مرکز بین‌المللی ابتکارات گفت‌و‌گو در یک گزارش تحلیلی خود گفته است که زنان و دختران در افغانستان به زندگی تحت «آپارتاید جنسیتی» در حالی ادامه می‌دهند که آزادی حرکت، توانایی آموزش و مشارکت در زندگی عمومی از آنان گرفته شده و با ربودن آینده‌ی خود روبه‌رو هستند. 

این مرکز با نشر گزارشی از فرشته عباسی، پژوهش‌گر دیده‌بان حقوق بشر سازمان ملل متحد، نگاشته است؛ در حالی که نسل جدیدی از زنان و دختران افغانستانی می‌توانند در بازسازی کشور خود نقش داشته باشند؛ امأ آنان با احتمال ربوده شدن آینده‌ی خود روبه‌رو هستند. 

سازمان مطالعاتی ابتکارات گفت‌و‌گو، هم‌چنین افزوده است؛ موافقت سازمان ملل با محرومیت آشکار و سرکش زنان از یک سومین نشست دیپلماتیک دوحه با حضور طالبان، «سابقه‌ی خطرناکی» برای میان‌جیگری بین‌المللی در سراسر جهان ایجاد می‌کند. 

در این گزارش آمده است که زنان افغانستانی خواستار مشارکت معنادار بوده‌اند؛ اما از همان ابتدا از بحث‌های سازمان ملل متحد کنار گذاشته شده‌اند. در اولین گردهمایی، طالبان به‌دلیل خواسته‌های‌شان مبنی بر حذف زنان، سازمان‌های جامعه‌ی مدنی و فعالان، به بحث دعوت نشدند.

بر اساس این گزارش، سازمان ملل با خواسته‌های طالبان موافقت کرده است و این نشان داد که حتی یک رژیم ناشناخته و بالفعل که به نقض حقوق بشر ادامه می‌دهد، می‌تواند بازوی یک نهاد قدرت‌مند جهانی را بچرخاند. 

فرشته عباسی در گزارش خود نوشته است که دعوت طالبان در سومین نشست دوحه نشان دهنده‌ی تاثیر خواسته‌های این گروه و پذیرش شرایط اساسی آنان از سوی سازمان ملل است. 

سازمان ملل متحد سومین نشست نمایندگان ویژه در مورد افغانستان را در دوحه قطر در ختم ماه جون و اول جولای برگزار کرد. از زمانی‌که طالبان قدرت را به دست گرفتند، این سومین تلاش سازمان ملل برای هدایت گفت‌و‌گوها در مورد وضعیت افغانستان است. با این حال، سازمان ملل به نادیده گرفتن نظریات زنان، نهادهای جامعه‌ی مدنی و فعالان حقوق بشر ادامه داده است. 

این تصمیم سازمان ملل متحد با واکنش‌های زیاد مواجه شده است. در این میان هیدر بار، معاون بخش حقوق زنان دیده‌بان حقوق بشر، استدلال می‌کند که مشارکت زنان در مذاکرات صلح فقط یک جعبه برای «بررسی» نیست؛ بلکه یک حق اساسی است. 

او گفته است؛ با گذشت ۲۵ سال از زمان تصویب قطع‌نامه‌ ۱۳۲۵، چنین مجموعه‌ای از تحقیقات در مورد چگونگی حضور زنان در جریان مذاکرات صلح وجود دارد که احتمال دست‌یابی به توافق را افزایش می‌دهد و این احتمال را بیش‌تر می‌کند که شما به توافق برسید. 

هیدر بار افزوده است؛ دلیل این‌که زنان باید در این بحث ها حضور داشته باشند این است که زنان ۵۰ درصد جمعیت را تشکیل می‌دهند و از حقوق برابر با مردان برخوردارند و این حق آنهاست که در گفت‌و‌گوهای بیم‌المللی حضور داشته باشند، چه تاثیر مثبت داشته باشد یا خیر. 

از سوی هم فعالان حقوق بشر و مدافعان حقوق زنان نیز بارها بر مشارکت کامل، برابر، معنادار و ایمن زنان افغانستانی در گفت‌و‌گوهای بین‌المللی پافشاری کرده‌اند.