روز جهانی مهارت‌های جوانان؛ برگشت به عقب و سرکوب مهارت‌های زنان

هم‌زمان با روز جهانی «مهارت‌های جوانان»، شماری از دختران و زنان در افغانستان می‌گویند که استعدادها و مهارت‌های آنان در حاکمیت طالبان در حال سرکوب است. آنان از جامعه‌ی جهانی و سازمان‌های حقوق بشری نیز انتقاد کرده و می‌گویند که زنان و دختران افغانستانی را فراموش کرده اند. برخی از فعالان حقوق زن نیز می‌افزایند که در نزدیک به سه سال گذشته رشد مهارت‌ها در میان زنان افغانستان «به شدت ناراحت‌کننده و ناامیدکننده» است. 

دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) با نشر گزارشی گفته است که جوانان با چالش‌های، چون منازعات خشونت‌آمیز، محیط غیر مصئون آموزشی، اظهارات تنفرآمیز آنلاین و فرصت‌های اقتصادی نابرابر روبه‌رو اند. 

این روز در حالی فرا رسیده است که زنان و دختران در افغانستان از سوی گروه طالبان از هرنوع مشارکت فعال در عرصه‌های مختلف اجتماعی منع شده اند. آنان هم‌چنان در معرض خشونت‌های مختلف قرار دارند.

کوثر شیرزاد، دانش‌جویی دانش‌گاه پل‌تخنیک کابل است. او علاوه بر این‌که دانش‌جوست در بخش‌های نقاشی و خامک‌دوزی نیز مهارت دارد. به گفته‌ی خودش به دیوارنگاری علاقه‌مندی زیادی دارد و دوست داشت که در دیوارهای افغانستان نقاشی کند. اما با حاکمیت طالبان علاوه بر این‌که از ادامه‌ی درس‌هایش محروم شده است، به نقاشی نیز ادامه داده نتوانسته است.

خانم شیرزاد، می‌گوید که در مدت کم نقاشی را خوب یاد گرفته است. به گفته‌ی خودش او در نقاشی مهارت خوب داشت و با ادامه‌ی کار می‌توانست نقاش خوبی شود. اما طالبان مرکزهای هنری را نیز به‌روی دختران بالاتر از صنف ششم مسدود کرده است. این دانش‌جو هرچند اکنون به گونه‌ی خودآموزی به نقاشی ادامه داده است؛ اما بر این باور است که این گونه نمی‌تواند مهارت‌های نقاشی و طراحی‌‎اش را رشد دهد.

کوثر بر این باور است که مهارت‌ها و استعداد دختران و زنان در بخش‌های مختلف از سوی طالبان در حال سرکوب است و آنان حق هیچ نوع اعتراض را نیز ندارند. او از وضعیت کنونی شکایت کرده و می‌گویند که علاوه بر این‌که مردم افغانستان هیچ روحیه‌ی برای ایجاد تغییر وضعیت کنونی ندارد؛ جامعه‌ی جهانی نیز آنان را فراموش کرده است.

از سوی دیگر برخی از فعالان حقوق زن نیز می‌گویند که چگونگی سرکوب مهارت‌های زنان از سوی نظام حاکم ناراحت کننده است.

مریم معروف آروین، فعال حقوق زن به مناسب روز جهانی «مهارت‌های جوانان» می‌گوید که برای چگونی سرکوب مهارت‌های زنان از سوی طالبان باید وضعیت کنونی را با سه سال پیش مقایسه کرد. وی می‌افزاید که سه پیش زنان و دختران بدون محدودیتی حق حضور در نهادهای آموزشی و حرفه‌ای را داشتند و این روند برای رشد مهارت‌های آنان تاثیرگذار بود. 

این فعال حقوق زن هم‌چنان تاکید دارد که فعالیت‌ نهادها و موسسه‌های داخلی و بین‌المللی که در بخش توان‌مندسازی و رشد مهارت‌های زنان کار می‌کردند؛ نیز بر بهتر شدن وضعیت زنان تاثیرگذار بود. «نهادهای زیادی در داخل افغانستان بود که تلاش و کوشش می‌کردند که در میان زنان و دختران افغانستانی ظرفیت‌ها و مهارت‌ها را رشد دهد. مثلا سمینارها برگزار می‌شد، ورکشاپ‌ها برگزار می‌شد، ورکشاپ‌های آگاهی‌بخشی برگزار می‌شد. رسانه‌ها با تمام مشکلات‌شان می‌توانستند در این قمست بسیار کمک‌کننده باشند.»

خانم آروین تاکید دارد که در زمان جمهوری با وجود مشکل‌های فراوان؛ اما با آن‌هم در بخش توان‌مندسازی و رشد مهارت‌های زنان کارهای صورت می‌گرفت که بر رشد مهارت‌های زنان علاوه بر بزرگ‌‌شهرها در روستاهای دور دست نیز تاثیر گذاشته بود. خانم آروین می‌افزاید که این مهارت‌ها و تلاش‌ها در سال‌های اخیر نظام جمهوری در حال رشد و پیش‌رفت بود. 

وی با اشاره به سیاست‌های طالبان می‌افزاید که همه‌ی دست‌آوردها از بین رفته است. به گفته‌ی وی اکنون به دلیل محدودیت‌های طالبان، مهارت زنان فقط به بچه‌داری و آشپزی محدود شده است.

وی هم‌چنان از ادامه‌ی این وضعیت هشدار داده و می‌گوید که با حاکمیت طالبان در افغانستان، سرکوب مهارت‌ها و استعداد زنان و دختران نیز دوام خواهد کرد و این وضعیت در آینده جبران‌ناپذیر است. 

سازمان ملل متحد، ۱۵ جولای را در سال ۲۰۱۴ به‌نام روز جهانی «مهارت‌های جوانان» نام‌گذاری کرد تا اهمیت تامین مهارت‌های لازم برای جوانان را برای کارگماری، کارهای شایسته و کارآفرینی برجسته سازد.