هم‌صدایی زنان برای به‌رسمیت‌شناسی آپارتاید جنسیتی در افغانستان

با گذشت هر روز وضعیت حقوق بشری به‌ویژه زنان در افغانستان رو به وخامت است. طالبان در نزدیک به سال گذشته به صدای زنان و جهان مبنی به‌رعایت حقوق بشری اعتنای نکرده است. اکنون جنبش‌های اعتراضی زنان در تلاش به رسمیت‌شناسی آپارتاید جنسیتی و جرم‌انگاری آن استند. زنان معترض در کنار دادخواهی برای به‌رسمیت‌شناسی آپارتاید جنسیتی از مردم افغانستان، فعالان حقوق بشر و زنان معترض می‌خواهند که در این مبارزه با آنان هم‌صدا و همراه شوند.

جمیله احمدی، فعال حقوق زن و عضو جنبش “خود جوش معترض زنان افغانستان” می‌گوید  که این کارزار با رهبری زنان افغانستانی آغاز شده و تلاش دارند که آپارتاید جنسیتی در قانون‌های بین‌المللی جرم‌انگاری شود.

خانم احمدی، هم‌چنان از مردم افغانستان می‌خواهند که در این کارزار با آنان هم‌صدا شده و از آنان حمایت کنند.

مژگان فراجی، خبرنگار و فعال حقوق زن نیز با حمایت و پیوستن به این کارزار خواستار به‌رسمیت‌شناسی آپارتاید جنسیتی در افغانستان است.

این فعال حقوق زن می‌گوید که طالبان در نزدیک به سه سال گذشته زنان و دختران را از تمامی حقوق شان محروم و سرکوب کرده است.

خانم فراجی هم‌چنان می‌افزاید که زنان در این مدت برای دست‌یابی به حقوق شان همواره به مبارزه‌های شان ادامه داده‌اند؛ اما به گفته‌ی وی، پاسخ مبارزه‌های آنان از سوی طالبان “تبعیض، ظلم، شکنجه، بازداشت، زندان و حتا قتل” بوده است. 

این خبرنگار با اشاره به سیاست‌های طالبان در برابر زنان از جامعه‌ی جهانی می‌خواهد که عدالت و آزادی را در افغانستان تحقق بخشد. وی، هم‌چنان خطاب به جهان می‌گوید: “در این مبارزه‌ی نفس‌گیر با زنان افغانستانی باشید و از مبارزه علیه آپارتاید جنسیتی به رهبری زنان افغانستانی حمایت کنید”.

حمیرا بارکزی، یکی از دیگر از فعالان حقوق زن که نیز از این کارزار حمایت می‌کند؛ می‌گوید که پس از حاکمیت طالبان، همه‌ی دست‌آوردها و ارزش‌های دو دهه‌ی گذشته در زمینه‌های مختلف از بین رفته است.

به گفته‌ی خانم بارکزی، زنان و دختران بیش‌تر از هر قشر دیگر در این زمینه آسیب دیده است. تمام دست‌آورده‌ها از بین‌رفته، زنان در برابر “ظلم، استبداد، جنایت، حذف سیستماتیک‌های اجتماعی و سیاسی” قرار گرفته‌اند. این فعال حقوق زن می‌افزاید که بر اساس سیاست‌های طالبان، زنان و دختران از اجتماع حذف شده‌اند.

این فعال حقوق زن نیز خواستار هم‌صدایی به زنان در کارزار آپارتاید جنسیتی است.

مینه رفیق، یکی دیگر از فعالان حقوق زن نیز می‌گوید که طالبان با سیاست‌های خود در برابر زنان، آپارتاید جنسیتی را نهادینه کرده است.

خانم رفیق تاکید دارد که آپارتاید جنسیتی در افغانستان به‌رسمیت شناخته شده و عاملان آن باید در محکمه‌ی بین‌المللی مورد پاسخ‌گویی قرار گیرند.

طالبان پس از به‌دست گرفتن قدرت در افغانستان با صدور بیش از ۵۰ فرمان زنان را در بعدهای مختلف محدود کرده است. آنان از اساسی‌ترین حقوق‌شان نیز محروم‌اند.

ریچارد بنت، گزارش‌گر ویژه‌ی حقوق‌‌ بشر سازمان ملل متحد برای افغانستان در آخرین گزارش خود در سال ۲۰۲۴ گفت که وضعیت حقوق‌ بشر در افغانستان از زمان گزارش قبلی او وخیم‌تر شده است.

گزارش‌گر ویژه‌ی حقوق‌ بشر سازمان ملل متحد هنگام ارایه‌ی گزارش خود گفت که به‌باور او، رفتار طالبان با زنان افغانستان، آزار و اذیت مبتنی بر جنسیت و مطابق اساس‌نامه‌ی رم «جنایت علیه بشریت» است.

او گفت: «من یک گام جلوتر می‌روم و می‌گویم این وضعیت ممکن آپارتاید جنسیتی توصیف شود؛ زیرا مقام‌های حاکم (طالبان) به قصد تحت سلطه درآوردن کامل زنان و دختران حکومت می‌کنند».

طالبان؛ اما مدعی‌اند که حقوق زنان و دختران را مطابق به شریعت اسلامی تامین کرده است.