حضور پررنگ زنان در نمایشگاه “اثر خطاطان و نویسندهگان” در هرات
حدیث حبیبیار
یک نمایشگاه، تحت عنوان “آثار خطاطان و کتابهای نویسندهگان”، با حضور پر رنگ زنان و دختران به مدت دو روز در ولایت هرات برگزار شد. فروشندهگان در نمایشگاه میگویند که به زنان و مردان در وقتهای جداگانه اجازهی بازدید از آثار این نمایشگاه داده شدهاست.
نازنین سلجوقی -نام مستعار-، دانشآموز یک مدرسهی دینی و یکی از فروشندههای این نمایشگاه به خبرگزاری بانوان افغانستان میگوید که این نمایشگاه در سالن کنفراس مقام ولایت هرات برگزار و مورد استقبال گرم زنان و دختران قرار گرفته است.
نازنین گفت: “در این نمایشگاه تعدادی از کتابهای نویسندهگان داخلی و خارجی را به نمایش گذاشتم. مردم بهویژه زنان در روز اول خیلی از این نمایشگاه دیدن کردند و این باعث شد که یک روز دیگر هم تمدید شود”.
او میافزاید که بهخاطر وضعیت اقتصادی دشوار، کمتر توانسته که اثرهای بهنمایش گذاشته شده را بهفروش برساند.
“این کتابها همه با تخفیف و قیمت بیشتر شان ۱۰۰ افغانی است؛ اما متأسفانه زنان وقتی میآیند و دیدن میکنند، هیچ توان خریدن ندارند. باوجود اینکه مینشینند و چند صفحهی از کتابهای انگیزیشی را مطالعه میکنند. شرایط اقتصادی خراب است. اکنون به داخل کشور اکثریت زنان وظیفه ندارند”.
در این نمایشگاه بیشتر کتابهای دینی بهنمایش گذاشته شده و فروشندهگان آن نیز دانشآموزان مدرسههای هستند. آنان میگویند که زنان به کتابهای انگیزیشی و خارجی علاقهی بیشتری نشان میدهند.
نفسگل قاریزاده -نام مستعار-، یکی دیگر از فرشندههای کتاب در این سالن، بیان میکند که زنان و دختران هرات بهخاطر بیرون رفتن از محدودیتها و چالشهای سد راه شان بیشتر از هر زمانی به مطالعهکردن روی آورده اند.
قاریزاده گفت: “زنان دوست دارند به آینده امید پیدا کنند. وقتی به کتابها نگاه میکنند، بیشتر سمت کتابهای نویسندهگان خارجی که موضوعات آن امید، انگیزه و اعتماد بهنفس باشد، میروند. اثر نویسندهگان خارجی به ندرت در اینجا وجود دارد، چون روی جلد آنان معمولا تصویر انسانها یا شخص خود نویسنده است و به شرایط فعلی مناسب نیست”.
در این نمایشگاه، علاوهبر اثرهای نویسندهگان اثرهای خطاطان نیز به نمایش گذاشته شده است آیههای قرآنکریم با خطهای گوناگون و آراسته شده با زیور، از اثرهایی اند که مردم از آنها اسقبال کردند؛ اما شماری از دختران بازدیدکننده با ابراز نگرانی میگویند که نبود هنرمندان زن در کنار اثرهای شان و برچسبزدن به تصویر زنان نویسنده ناامید کننده است.
همتا، دختر بازمانده از آموزش و یکی از بازدیدکنندگان این نمایشگاه میگوید که حضور کمرنگ زنان نویسنده و دختران خطاط، بیانگر محدودیتهای روزافزون طالبان در برابر زنان و دختران است: «تصور من این بود که در این نمایشگاه با زنان نویسنده و دختران خطاط سر بخورم و هم صحبت شوم؛ اما متأسفانه وقتی آمدم هیچ زنی که صاحب اثر باشد را نیافتم. بدتر از آن که در روی تصویر زنان برچسب زده شده است. دو یا سه زنی که در اینجا فروشنده هستند هم کاملا با پوشش مورد قبول طالبان حضور دارند. تحت حاکمیت طالبان، هنرها و استعدادهای بیست سالهی زنان و دختران روز به روز در حال خفهشدن است».
وی میافزاید که علاقهی زیادی به هنر خطاطی دارد و در حکومت پشین خطاط بوده است: «من خودم در حکومت پشین خطاط بودم. با آمدن در این نمایشگاه انگیزهی خود را بهطور کامل از دست دادم. برای من غیر قابل قبول است که روی اثری زحمت بکشم که حتا در کنار آن حضور نداشته باشم. هر هنرمند نیاز به تشویق مردم خود دارد. در جامعهی که هنرمند مورد استقبال مردم خود قرار نمیگیرد و حضور آن یک ننگ به جامعه است، هنرمند بودن دیگر فایدهای ندارد».
گفتنیست که برگزارکنندههای این نمایشگاه هدف برگزاری آن را معرفی خطهای اصیل افغانستانی و رشد هنر نویسندهگی و خطاطی عنوان میکنند.
بازدیدکنندههای این نمایشگاه از حکومت طالبان میخواهند که محدودیتها را از سر راه زنان بردارند، تا زنان افغانستان نیز مانند سایر کشورها استعدادهای خود را شکوفا سازند.