ارایهی گزارش آزار جنسی و جنسیتی ورزشکاران زن افغانستانی به سازمان ملل
آینور سعیدپور
دیدهبان حقوق بشر گفته است که این نهاد اطلاعات و مستندهای را در مورد وضعیت زنان ورزشکار در افغانستان، جاپان، مالی و هائیتی را در اختیار گزارشگر ویژهی سازمان ملل متحد در امور مبارزه با خشونت علیه زنان قرار داده است تا به مجمع عمومی این سازمان ارایه شود.
در بخشی از گزارش دیدهبان حقوق بشر در مورد وضعیت ورزشکاران زن به ادعای 20 ورزشکار زن افغانستانی مبنی بر تجاوز جنسی توسط کرام الدین کریم، رییس سابق فدراسیون فوتبال افغانستان، در سال 2016 اشاره شده است.
این گزارش در نوامبر 2018 در روزنامهی گاردین منتشر شد. پس از نشر این گزارش و ادعاها فدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا)، در هشتم جون ۲۰۱۹ کرامالدین کریم را مادامالعمر از کار در این فدراسیون محروم کرد. دولت افغانستان نیز در این زمینه تحقیقاتی را انجام داد و دادستان کل افغانستان حکم بازداشت کریم را صادر کرد. کرامالدین کریم؛ اما هیچگاه بازداشت نشد و هنوز هم بهگونهی آزادنه زندگی میکند.
گفتنیست از زمان تسلط طالبان بر افغانستان در اگست 2021، هزاران زن و دختر از حق آموزشهای متوسطه و عالی و حق ورزش محروم شدهاند. دیدهبان حقوق بشر با اشاره به محدودیتهای موجود بر زنان و دختران گفته است که نیروهای طالبان مرکزهای آموزشی و ورزشی را بستند و ورزشکاران را به خشونت تهدید کردند.
بر اساس این گزارش پس از حاکمیت طالبان بر افغانستان، برخی از زنان و دختران ورزشکار مخفی شدند و بهدنبال از بین بردن شواهد مرتبط با ورزش از جمله مدالها و لباسهای ورزشی بودند.
پس از حاکمیت طالبان و اعمال محدودیتها بر زنان و دختران، شماری از ورزشکاران زن افغانستان را ترک کرده و به کشورهای مختلف از جمله کشورهای همسایه چون ایران و پاکستان پناهنده شدهاند. شماری از این ورزشکاران هنوز هم در افغانستان و در معرض تهدیدهای روز افزون زندگی میکنند.
دیدهبان حقوق بشر نیز با ورزشکاران بسکتبال و سایر تیمهای ورزشی که در افغانستان مخفی شدهاند یا در جاهای دیگر پناهنده شده، مصاحبه کرده است. دیدهبان حقوق بشر گفته است که بسیاری از زنان و دختران ورزشکار در تبعید به دنبال به رسمیت شناختهشدن به عنوان تیم ملی هستند.
از زمان تسلط طالبان، کمیتهی بینالمللی المپیک (IOC) به کمیتهی ملی المپیک افغانستان (NOC) تحت رهبری ورزشی طالبان همچنان ارایهی کمک مالی را ادامه داده است.
دیده بان حقوق بشر از کمیتهی بینالمللی المپیک خواسته است تا زمانیکه زنان و دختران بتوانند با خیال راحت از حقوق خود برای شرکت در ورزش استفاده کنند، ممنوعیت کمیته ملی المپیک افغانستان را که توسط طالبان اداره میشود، از جنبش المپیک اعمال کند.
کمیتهی بینالمللی المپیک در دور اول حاکمیت طالبان در افغانستان، در اکتبر ۱۹۹۹، کمیتهی المپیک افغانستان را تا سال ۲۰۰۳، بهدلیل ممانعت از شرکت زنان در مسابقات ورزشی، تعلیق کرده بود.
دیدهبان حقوق بشر از گزارشگر ویژهی سازمان ملل متحد خواسته که به کشورهای عضو این سازمان توصیه کند تا درمورد سوءاستفادههای ادعاشده تحقیق کنند.