تاکید رینا امیری بر احترام به حقوق بشر در افغانستان
آی‌نور سعیدپور
رینا امیری، نماینده‌ی ویژه‌ی امریکا برای زنان و حقوق بشر در افغانستان به مناسبت روز جهانی “حق بر دانستن حقیقت و کرامت قربانبان نقض فاحش حقوق بشر” از طالبان خواسته است که به حقوق همه‌ی شهروندان افغانستان احترام بگذارد.
سازمان ملل متحد، ۲۴ مارچ را به عنوان روز جهانی حق بر دانستن حقیقت و کرامت قربانبان نقض فاحش حقوق بشر، نام‌گذاری کرده است.
رینا امیری، امروز (دوشنبه، ۶حمل/ ۲۵مارچ) با نشر پیامی در شبکه‌ی اجتماعی اکس با مناسبت این روز بر احترام حقوق بشر در افغانستان تاکید کرده است.
خانم امیری نوشته است: “از طالبان می‌خواهیم که به حقوق همه‌ی افغانستانی‌ها احترام بگذارند و در برابر خانواده‌های قربانیان ناپدید شده و بازداشت شده‌ای که برای یافتن حقیقت در مورد محل نگه‌داری عزیزان‌شان مبارزه می‌کنند، پاسخ‌گو باشند.”
نماینده‌ی ویژه‌ی امریکا در حالی از طالبان خواسته است که به حقوق شهروندان افغانستان احترام بگذارد که طالبان در بیش از دو و نیم سال حاکمیت شان در افغانستان به نقض حقوق بشری به ویژه حقوق زنان و دختران متهم استند.
طالبان پس از حاکمیت مجدد، حقوق اساسی زنان و دختران را در این کشور سلب کرده است. شماری از فعالان حقوق بشری خواستار به رسمیت‌شناسی آپارتاید جنسیتی در افغانستان استند.
هم‌چنان برخی از زنان معترض و فعالان حقوق بشری خواستار به دادگاه کشانیدن طالبان به دلیل نقض حقوق زنان شده‌اند.
زنان در حاکمیت طالبان از آموزش، کار، آزادی تحرک، سفر بدون محرم شرعی، حضور در پارک‌ها، حمام‌ها، آرایش‌گاه‌ها، کار در دفترهای سازمان ملل و سایر موسسه‌ها از سوی طالبان منع شده‌اند. علاوه بر این محدودیت‌ها، طالبان بر پوشش آنان نیز بازرسی شدید دارد. در ماه‌های اخیر ۱۴۰۲، طالبان حتا شماری از دختران را به دلیل پوشش شان بازداشت کرده‌اند.
پیش از این ریچارد بنت، گزارش‌گر ویژه‌ی حقوق بشر سازمان ملل متحد برای افغانستان با نشر گزارشی، وضعیت حقوق بشری در افغانستان را وخیم توصیف کرده و از وخامت آن نیز هشدار داده بود.
تبعیض سیستماتیک جنسیتی از سوی طالبان، فرهنگ معافیت از مجازات، گسترش افسردگی و خودکشی در میان زنان و دختران، افزایش ازدواج‌های اجباری، آموزش زنان و دختران، بحران انسانی و نیازمندی‌های شدید به کمک‌های بشردوستانه از مواردی بود که در گزارش بنت بازتاب یافته است.
شورای حقوق بشر ملل متحد نیز گفته است که وضعیت حقوق بشر در افغانستان رو به وخامت نهاده و طالبان در حمایت از حقوق بشر ناکام بوده‌اند.
سازمان «ایتلاف حقوق بشر در افغانستان» که شامل نه سازمان حقوق بشری است؛ نیز در پیوند به وخامت وضعیت حقوق بشری گفته‌بود که حملات سرکوب‌گرانه و فزاینده‌ی طالبان بر حقوق زنان و دختران پس از تسلط طالبان منجر به بحران عمیق و وخامت وضعیت حقوق بشری در افغانستان شده است.
این سازمان‌های حقوق بشری هم‌چنان خواستار عدالت و پاسخ‌گویی درباره‌ی تمام «جنایت‌های ارتکابی» در برابر زنان و دختران افغانستانی از طریق دادگاه‌های بین‌المللی شدند.
آنان گفته‌اند که بحران حقوق بشری در افغانستان توسط کارشناسان سازمان ملل به مثابه‌ی آزار و اذیت جنسیتی و هم «آپارتاید جنسیتی» توصیف می‌شود.
ایتلاف حقوق بشر در افغانستان، خواستار عدالت و پاسخ‌گویی برای تمام جنایت‌های ارتکابی در برابر زنان و دختران در افغانستان از طریق مکانیسم‌هایی، از جمله دادگاه کیفری بین‌المللی و دادگاه بین‌المللی دادگستری شده بود.
باوجود این انتقادها از رفتار طالبان در برابر وضعیت حقوق بشری و خواست‌ها بر رعایت و احترام حقوق بشری به ویژه حقوق زنان؛ طالبان؛ اما دعی‌اند که حقوق همه‌ی شهروندان به ویژه زنان را مطابق به شریعت اسلامی تامین کرده است.
