دبیرکل سازمان ملل: آغاز سال جدید آموزشی، روز اندوه برای دختران افغانستان است
حدیث حبیبیار
دبیرکُل سازمان ملل متحد در گزارش سه ماههاش دربارهی وضعیت افغانستان، بار دیگر محرومیت زنان و دختران افغانستانی از آموزش را عمیقا نگرانکننده خوانده و میگوید که ادامهی طرح و اجرای سیاستهای طالبان که حقوق زنان و مردان این کشور را نقض میکند، هشداردهنده است.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارش سه ماههاش دربارهی وضعیت کنونی افغانستان که امروز در صفحهی اجتماعی اکساش منتشر کرد، گفت: ” از آنجا که ممنوعیتهای طالبان پابرجاست، آغاز سال جدید آموزشی، روز اندوه برای دختران افغانستان و برای جهان خواهد بود.”
آقای گوترش در این گزارش میگوید که طالبان در ۲۶ جنوری (۶ دلو) به همهی ریاستهای معارف در ولایتها هدایت دادند تا در نصاب آموزشی برای سال آینده هجری خورشیدی تغییراتی را به میان بیاورند.
وی در گزارش خود گفت: “دربارهی اینکه طالبان بتوانند یک نظام آموزشی تشکیل دهند که جوابگوی چالشهای سر راه جوانان افغانستان بهویژه زنان در قسمت کسب دانش و مهارتهای اساسی باشد، تردید وجود دارد.”
نامبرده گفته که هرچند دربارهی مدارس دینی طالبان اطلاعات کم وجود دارد؛ اما این نگرانی مطرح است که این مدارس بتوانند دختران و پسران را در سطوح عالی و آموزش تخصصی برای پیوستن به نیروی کار موثر آماده کنند. او گفته که کاهش ساعتهای درسی مضامین غیردینی توسط وزارت معارف طالبان، به این نگرانیها میافزاید.
بر بنیاد این گزارش، طالبان به ایجاد مدرسههای تازهی دینی ادامه دادهاند که بیشتر دانشآموزان آن پسران هستند.
در گزارش آمده است که در این سه ماه، طالبان هفت مدرسه تازه بهشمول یک مدرسهی دینی برای دختران، ایجاد کردند که با این حال، شمار مجموعی مدرسهها به ۶ هزار و ۸۳۶ مدرسه برای پسران و ۳۸۰ مدرسه برای دختران، رسیده است.
در این گزارش بیان شده که از ۱۰ عقرب تا ۱۵ دلو (۱ نومبر ۲۰۲۳ تا ۴ فبروری ۲۰۲۴)، حداقل ۲ هزار و ۴۶۴ تن از مدرسههای طالبان فارغ شدند و از این میان، برای نخستین بار، ۱۲۸ دختر نیز از این مدرسهها فارغ شدند.
از سوی هم دبیرکل سازمان ملل افزوده که حقوق زنان در تمام عرصههای زندگی عمومی، از جمله با اجرای حکم حجاب از طریق دستگیری و بازداشت زنانی که به نظر میرسد پوشش آنان مطابق با خواست طالبان نیست، محدودتر شده است.
در گزارش دبیرکُل سازمان ملل متحد اعلام شده که تعداد زندانیان نزد طالبان که زنان و دختران را نیز شامل میشود در ماه جنوری از ۱۹ هزار نفر فراتر رفته که این افزایش، رسیدگی و مدیریت زندانها برای این گروه را دشوار کرده است.
طبق گزارش گوترش، محدودیتهای مالی و قطع کمکها به ادارهی تنظیم امور زندانهای طالبان، منجر به رعایت نشدن معیارهای بینالمللی از جمله دسترسی زندانیان به مواد غذایی کافی، خدمات بهداشتی و آموزشهای لازم شده است.
طالبان از زمان روی کار آمدن دوبارهی شان در آگست ۲۰۲۱ در نخستین اقدام برای وضع محدودیتها بر زنان و دختران به آنان اجازهٔی ادامهٔی تحصیل بالاتر از صنف ششم را ندادند. به تعقیب آن، زنان از کار کردن به جز در چند سکتور مشخص، رفتن به پارکها و کلپهای ورزشی، سفر بدون محرم و هر نوع فعالیت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی منع شدند. در ادامهٔی وضع محدودیتها بر زنان، طالبان کار زنان در آرایشگاهها را نیز ممنوع اعلام کردهاند.
آقای آنتونیو گوترش در یکی از ارزیابیهای اخیر خود در سال جاری یک نقشه راه را برای شورای امنیت سازمان ملل متحد تهیه کرد که افغانستان به اساس آن به نظام جهانی بپیوندد و با تامین نیازهای آنان اعتمادسازی و همکاریهای منطقهای در بخشهای سیاسی، امنیتی و حقوق بشری صورت گیرد.
در آن ارزیابی دبیرکل سازمان ملل متحد به رعایت اصل عدم تبعیض، حقوق زنان و سهم دادن آنان در تمام عرصهها تاکید کرده و گفته بود که حقوق و آزادیهای اساسی همه افغانستانیها باید رعایت شود.