بحران اقتصادی در افغانستان، عامل ازدواج اجباری و زودهنگام دختران

دفتر سرمفتش ایالات متحده برای بازسازی افغانستان (سیگار) بر اساس معلومات شرکای بشردوستانه سازمان ملل متحد گزارش داده است که به دلیل فشار اقتصادی در افغانستان ازدواج اجباری و کودک‌ همسری در این کشور افزایش یافته است.

سیگار با نشر گزارش ماه جنوری این اداره گفته است که طبق گزارش سازمان ملل متحد، زنان و دختران در معرض خطر ازدواج زودهنگام، کار کودکان، خشونت با شریک صمیمی، استثمار و سواستفاده‌ی جنسی در افغانستان استند/ بوده‌اند.

در گزارش سیگار آمده است: “بخش زنان سازمان ملل متحد تخمین می‌زند که ۲۸.۷ درصد از دختران زیر ۱۸ سال ازدواج کرده‌اند و نه درصد از دختران زیر ۱۵ سال هستند. شرکای بشردوستانه ملل متحد گزارش می‌دهند که میزان ازدواج کودکان و ازدواج اجباری در پاسخ به فشار اقتصادی در حال افزایش است”.

بر اساس گزارش، ازدواج زودهنگام این احتمال را افزایش می‌دهد که یک دختر یا زن خشونت خانگی را تجربه کند، دست‌رسی محدودی به مراقبت‌های بهداشتی داشته باشد و سطح تحصیلات پایین‌تری دریافت کند.

سیگار هم‌چنان گفته است که سوءاستفاده‌های حقوق بشر طالبان به شکل پایدار ادامه دارد.

این اداره افزوده است که قربانیان ازدواج کودکان نیز مشمول سیاست‌های طالبان هستند که دست‌رسی زنان و دختران را به کمک‌ها و خدماتی که قبلاً کمک و حمایت می‌کردند، محدود می‌کند.

گزارش‌گر ویژه‌ی سازمان ملل متحد در مورد وضعیت حقوق بشر در افغانستان در جون ۲۰۲۳ گزارش داد که “هیچ جای دیگری در جهان به اندازه افغانستان به حقوق زنان و دختران به صورت گسترده، سیستماتیک و فراگیر حمله نشده است.”

نماینده‌ی ویژه دبیرکل سازمان ملل برای افغانستان، روزا اوتونبایوا، در 20 دسامبر 2023 به شورای امنیت سازمان ملل، گفت که ویژگی‌های اصلی وضعیت حقوق بشر در افغانستان عبارتند از: “سابقه‌ی تبعیض سیستماتیک علیه زنان و دختران، سرکوب اعتراضات سیاسی و آزادی بیان، عدم نمایندگی معنی‌دار اقلیت‌ها و موارد به پیوسته از کشتارهای خارج از قضا، بازداشت و بازداشت خودسرانه، شکنجه و بدرفتاری.”

بر اساس گزارش ملل متحد، از زمان به قدرت رسیدن در سال ۲۰۲۱، طالبان بیش از ۱۰۰ فرمان صادر کرده‌اند که حقوق زنان، دست‌رسی به آموزش، اشتغال و آزادی رفت‌وآمد آنان را محدود می‌کند. 

هم‌چنان سیگار به نظرسنجی گالوپ استناد کرده که زنان به دلیل از دست دادن آزادی خود، رضایت کم‌تری دارند. بر اساس این نظرسنجی در سال ۲۰۲۲ میلادی ۲۹ درصد از زنان از آزادی خود راضی بودند، اما در سال ۲۰۲۳ این رقم به ۱۱ درصد کاهش یافت.

با اشاره به گزارش شاخص زنان، صلح و امنیت دانشگاه جورج‌تاون منتشر شده در اکتبر ۲۰۲۳، افغانستان به عنوان بدترین کشور جهان از نظر وضعیت زنان رتبه بندی شده است. این شاخص ۱۳ شاخص را برای اندازه‌گیری وضعیت زنان در جامعه تحلیل می‌کند، از جمله آموزش، اشتغال، قوانین و خشونت سازمان‌یافته. تورون تریگستاد، مدیر مرکز ژاندر، صلح و امنیت در مؤسسه‌ی پژوهشی صلح اسلو که با دانشگاه جورج‌تاون این شاخص را منتشر کرده است، گفت: “این گزارش باید به رهبران جهان به عنوان یک انذاری خدمت کند که یک ملت زنان در بازداشت است.”

سیگار هم‌چنان می‌گوید که مردان و هم زنان اعلام کرده‌اند که سیاست‌های طالبان بر زنان به‌ویژه ممنوعیت‌هایی در زمینه آموزش و کار، کد لباس و الزام به وجود محرم؛ تأثیر چشم‌گیری بر جامعه دارد. یکی از مصاحبه شوندگان گفت: “طالبان ما را به عنوان جنایت‌کاران می‌بینند. به محض خروج از خانه‌های‌مان، پلیس مذهبی می‌آیند تا ما را ترهیب کنند. ما را ترسانده و به ما یادآوری کنند که ما متعلق به خانه هستیم.”

در بخش از این گزارش آمده است که شرکت‌کنندگان اشاره کردند که طالبان از تحقیر عمومی به عنوان یک ابزار برای کنترل اجتماعی استفاده می‌کنند – از روی بلندگوها در وسایل نقلیه‌ی متحرک نسبت به لباس و رفتار زنان نقدهایی انجام می‌دهند.

بخش حقوق بشر دفتر هیات معاونت ملل متحد در افغانستان در اواسط دسمبر ۲۰۲۳ گزارش داد که در حکومت طالبان ساختارهای قانونی نافذ برای رسیدگی به خشونت‌های مبتنی بر جنیست وجود ندارد.