زنان در سایهی فرمانهای طالبان؛ «طالبان به دستور پوشش اجباری ادامه میدهند»
لیدا بارز
دهها زن و دختر جوان توسط جنگجویان طالبان به «جرم» ظاهر شدن در فضای عمومی که این گروه آنرا «بدحجابی» میدانند، از خیابانهای شهر کابل دستگیر شدهاند. رسانههای بینالمللی با مستندسازی از بازداشت زنان، به تجربهی زنانی پرداختهاند که در بیش از یک هفتهی گذشته، بازداشت و شکنجه شدهاند؛ امأ طالبان دستگیری و شکنجهی زنان را رد کردهاند.
واشنگتن اگزمینر، به نقل از روزنامهی گاردین نوشته است؛ یک زن جوان به این روزنامه گفت که پس از دستگیری، “به پاهایش شلاق زدهاند.” این رفتار در تضاد مستقیم با دستورات طالبان بر پوشش زنان است.
در جنوری ۲۰۲۲، طالبان یک کمپاین آگاهیدهی عمومی راهاندازی کرد. هدف از این کمپاین، اجباری کردن شریعت مورد نظر این گروه بود که زنان «باید حجاب داشته باشند». واشنگتن اگزمینر نوشت؛ طبق تعریف طالبان، «حجاب» صرفاً پوشش سر نیست، بلکه «برقعی است که بدن و صورت زن را به طور کامل میپوشاند. در زمان کمپاین، سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر توضیح داد که اگر زنی از دستورهای آنها پیروی نکند، «به این معنا نیست که مجازات یا لتوکوب خواهد شد». تا ماه مه ۲۰۲۲، دستورالعمل دیگر طالبان استانداردهای را برای «حجاب» تدوین کرد. طالبان برای ناقضان اعلامیههای خود، مجازاتهای را در نظر گرفته اند که برای سرپرست مرد یک زن اعمال میشود. احضار شدن برای حضور در برابر طالبان، زندانی شدن یا به دادگاه بردن از جمله این موارد بود.
طالبان در روزهای اخیر گشتوگذار زنان را در بزرگشهرها از جمله کابل، محدود کردهاند.
این گروه در بیش از یک هفتهی اخیر دست به موج تازهی از دستگیری زنان به اتهام بدحجابی زدهاند.
روایتهای مختلفی از دستگیری و شکنجهی زنان از کابل، وجود دارد. طالبان قیودات بیشتری را بر خانوادهها وضع کردهاند که حتی زنان پس از بازداشت هم حاضر به صحبت در مورد بد رفتاریهای طالبان نیستند.
وزارت امر به المعروف این گروه که بیشترین فرمانهای ضد زن را صادر میکند در امر دستگیری زنان نقش دارند. امأ این وزارت در صحبت با رسانهی طلوع نیوز، گفت: «بازداشت نشدهاند» و صرفا «گدایان شهر هستند». ولی یک روز بعد، ذبیحالله مجاهد، سخنگویی این گروه به مطبوعات گفت؛ زنانی که دستگیر شدند «کاملاً بی حجاب» بودند، علیرغم تصاویری که از بازداشت زنان جوانی را نشان میداد که معمولاً زنان مسلمان را پوشش میدادند. سخنگوی وزارت امر به معروف در مقالهای در ۹ جنوری به سیبیاس نیوز گفت که این زنان “همگی پس از چند ساعت یا به قید وثیقه آزاد شدند یا برای تحقیقات بیشتر به مقامات قضایی تحویل داده شدند.” ذبیح الله مجاهد، سخنگوی ارشد طالبان به سیبیاس نیوز گفت که زنان دستگیر شده «در کار مدلینگ برای تبلیغ لباس شرکت داشتند». او در مخالفت با این مقام وزارت، گفت که زنان «بازداشت شدند… و ظرف چند ساعت آزاد شدند. هیچ زنی مشمول حبس نبود.»
در واکنش به این موضوع هیدر بار، مسوول بخش زنان دیدهبان حقوق بشر در اکس خود نوشت: «ما هر دلیلی برای ترس از امنیت زنان و دختران در بازداشت طالبان داریم، زیرا موارد آزار و اذیت زنان بازداشت شده از جمله شکنجه را مستند کردهایم».
در حالی از شکنجهی زنان بازداشت شده صحبت میشود که مقامهای طالبان از جمله حبیبالله بدر، معاون نظامی ادارهی زندانهای طالبان در صحبت با تلویزیون ملی افغانستان تحت کنترول این گروه با ذکر رقم ۸۰۰ نفری زندانیان زن، گفته است که در زندانهای طالبان «هیچ زندانی سیاسی نیست» و لتوکوب یا شکنجه آنان را نیز رد کرد.