پناه‌جویان زن افغانستانی از وضعیت نامناسب زندگی در دهلی نو شکایت دارند

برخی از زنان که پس از تغییر نظام سیاسی در افغانستان به کشور هند پناه برده‌اند؛ نگران فرصت‌های نامناسب آموزشی برای فرزندان‌شان استند و می‌گویند؛ هزینه‌ی مالی برای مخارج آموزش و اسناد لازم را ندارند.

روزنامه‌ی «South China Morning Post», در یک گزارش تازه‌ی خود به وضعیت پناه‌جویان افغانستانی در دهلی نو، پایتخت کشور هند پرداخته است. مهرماه ضیایی، یکی از این پناهنده‌گان است که پس از روی‌کار آمدن مجدد طالبان بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱، به هند رفته‌ است. او از اینکه توانسته از این کشور برون شود خوش‌حال است، امأ از این‌که نتوانسته به مدرک دانش‌جویی خود دست‌یابد ابراز نگرانی می‌کند. مهرماه، دانش‌جوی پزشکی بود که نظام سیاسی در افغانستان تغییر کرده و آنان به دهلی نو رفتند.

او در این گزارش گفته است: «وقتی با دوستان و روابط خود در افغانستان صحبت می‌کنیم، آنها به ما می‌گویند که دیگر انفجار بمب در همه جا رخ نمی‌دهد و محیط زیست امن شده است.» امأ وی به دوستانش می‌گوید؛ اگر زنان و دختران، حق آموزش و کار نداشته باشند، زندگی در افغانستان فایده‌‌ای ندارد.

مهرماه، با نگرانی از وضعیت افغانستان گفت؛ من دشواری‌های مهاجرت را دیده‌ام. پناه‌جو شدم و می‌دانم یک پناه‌جو با چه چالش‌های دست و پنجه نرم می‌کند امأ در افغانستان هم افرادی‌که برای آزادی پیوسته مبارزه می‌کنند؛ بخصوص زنان و دختران، سرکوب و آزادی‌های فردی آنان سلب می‌شود.

پس از تسلط مجدد طالبان بر افغانستان، کشور در اگست ۲۰۲۱، و خروج نیروهای ائتلاف آمریکایی، طالبان زنان و دختران را از آموزش در دوره‌های متوسطه و دانشگاه‌ها، هم‌کاری با سازمان‌های دولتی و غیر دولتی، آنان را از سفر بیش از ۴۵ مایل (۷۲کیلومتر) و خروج از کشور منع کرده‌اند. به دستور فرمان منع سفر توسط طالبان، زنان بدون بستگان مرد نزدیک از رفتن به پارک‌ها و سالن‌های ورزشی نیز منع شدند.

در همین حال نیروهای طالبان، از روز دوشنبه، ۱۱ جدی، هفته‌ی پیش بدین‌سو در چندین نقطه‌ی از شهر کابل، شماری از زنان و دختران را به بهانه‌ی «رعایت نکردن حجاب شرعی مورد نظر این گروه» بازداشت کرده و به حوزه‌های امنیتی مربوطه منتقل کرده‌اند.

این رفتار طالبان با واکنش‌های گسترده‌ی همراه بوده است. یک دختر معترض از جنبش موسوم به «نهادهای جامعه مدنی» با نشر یک ویدیو در شبکه‌های اجتماعی می‌گوید که حجاب بهانه است و طالبان حتی زنان «باحجاب» را نیز بازداشت کرده‌اند.

رسانه‌های بین‌المللی این اقدام طالبان را به نشست اخیر شورای امنیت سازمان ملل متحد ربط داده و نوشته‌اند؛ این اولین باری بود که چنین بازداشت‌هایی در رژیم جدید صورت می‌گرفت و کمتر از یک هفته پس از آن که شورای امنیت سازمان ملل متحد خواستار فرستاده ویژه‌‌ی برای تعامل با طالبان، به‌ویژه در مورد جنسیت و حقوق بشر شد، رخ داد.

در پیوند به بازداشت‌های دختران جوان در کابل، در دهلی جنوبی، ضیایی گفت؛ دست‌گیری زنان به دلیل پوشش نگران کننده است و آنان همچنان نگران نبود آموزش عالی و فرصت‌های شغلی برای زنان استند.

هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) اخیراً خواستار پایان دادن به دست‌گیری‌های خودسرانه‌ی فعالان آموزش دختران افغانستانی شد و در یک پست در شبکه‌های اجتماعی نوشت که “حقوق خانواده، وکلا، مراقبت و محاکمه عادلانه باید رعایت شود”.

ذبیح‌الله مجاهد، سخن‌گوی طالبان بیانیه‌ی سازمان ملل را رد کرد و گفت: «هیچ دست‌گیری خودسرانه صورت نگرفته است» و اقدامات این گروه قانونی و بر اساس قوانین شرعی است. طالبان پیوسته از وعده‌های اولیه خود مبنی بر اینکه رژیم جدیدش به زنان اجازه‌ی آموزش می‌دهد، عقب نشینی کرده است.

در همین حال نعیم زلاند، یک فعال حقوق مدنی افغانستانی مستقر در آلمان، گفته است که انتظار دارد این روند ادامه یابد. او گفت: «بر اساس درک من از طالبان، قویاً معتقدم که آنها یک سیاست آموزشی ضد مدرن را علیه زنان افغانستانی اعمال خواهند کرد و آنها را محدود به مطالعات دینی در مدارس خواهند کرد.»

او گفت: «با وجود تلاش‌ها برای فریب مردم افغانستان و جامعه جهانی، 99.99 درصد طالبان معتقدند که آموزش دختران در اسلام حرام است.» او هم‌چنان افزوده است: «ادعای آنها مبنی بر اینکه اسلام فقط به زنان اجازه آموزش اسلامی می‌دهد، نادرست است، زیرا اسلام از آموزش برای مردان و زنان حمایت می‌کند.» زلاند بر این باور است که طالبان از این بیم دارند که زنان آموزش دیده‌ی افغانستانی، می‌توانند کنترل آنان را تضعیف کنند و افزود که مشاغلی مانند روزنامه‌نگاران، مهندسان و خلبانان برای زنان در رژیم طالبان “غیرقابل قبول” تلقی می‌شوند.

در ادامه‌ی بازداشت‌ها ‌و دشمنی طالبان با آموزش دختران، روزنامه‌ی گاردین، امروز چهارشنبه، ۲۱ جدی، با نشر روایت یک دختر نوجوان که تجربه‌ی بازداشت طالبان را داشته است نوشت؛ طالبان دختران را به دلیل آموزش “کافر” خوانده و به اتهام «بدحجابی» آنان را دست‌گیر و شکنجه می‌کنند.

یک زوج پناه‌جوی دیگر بنام پرویز و همسرش پیش از نقل مکان به دهلی نو، در افغانستان آموزگار بودند؛ گفتند که امیدوارند روزی به وطن خود بازگردند، اما به شرطی که شرایط “خوب و آرام” باشد.

در این گزارش، پرویز خاطرنشان کرده است که طالبان برای آزادسازی آموزش از سوی سازمان های غیردولتی، فعالان حقوق بشر و علمای اکرام، که علمای مسلمان یا مفسر دانش دینی هستند، با فشار فزاینده‌ای مواجه شده است. پرویز می‌گوید در حالی که با انجام کارهای «عجیب و غریب» در بیمارستان‌ها و همچنین راه‌اندازی دستگاه فتوکپی از خود و خانواده‌اش حمایت می‌کند، مانند کمک به داوطلبانه در جلسات ورزشی محلی در هند، اشتیاق خود به تدریس غیررسمی را افزایش می‌دهد.

پس از روی‌کار آمدن طالبان، زنان و دختران از حق کار و آموزش محروم شدند. برخی دیگر از زنان که تجربه‌ی کار در حکومت پیشین و نهادهای حقوق بشری را داشتند؛ برای داشتن مصئونیت، مجبور به ترک کشور شدند.