واکنش‌ها به بازداشت دختران جوان از سوی طالبان
آی‌نور سعیدپور
در ادامه‌ی واکنش‌ها به بازداشت دختران جوان در کابل توسط طالبان، گروهی از چهره‌های سیاسی مخالف طالبان در خارج از افغانستان موسوم به «شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان» این اقدام طالبان را “گستاخانه” عنوان کرده و گفته که این گروه با بازداشت‌های خودسرانه، تلاش می‌کند عقده‌‌گشایی کند.
شورای مقاومت برای نجات افغانستان، با نشر اعلامیه‌ای (۲۰ جدی) گفته است که گروه طالبان ارزش‌های گروهی و اجتماعی مردم افغانستان را زیر پا گذاشته و به مرور زمان محدودیت‌های بیش‌تری را بر مردم کشور به‌ویژه زنان و دختران وضع و آنان را از حقوق اساسی‌شان محروم، از جامعه حذف و “اپارتاید جنسیتی” را بر آنان اعمال کرده است.
در بخش از این اعلامیه آمده است: “این گروه در آخرین اقدام گستاخانه‌ی خود دست به بازداشت‌های خودسرانه، خلاف حقوق اساسی و سنت‌های اجتماعی زده و تلاش نموده‌اند از این طریق عقده گشایی نمایند.”
شورای مقاومت برای نجات افغانستان، هم‌چنان بازداشت‌های اخیر زنان و دختران را “شنیع” توصیف کرده و گفته‌اند که این عمل‌کرد طالبان در مغایرت با ارزش‌ها و رسوم مردم افغانستان، فرهنگ اسلامی، استانداردها و ارزش‌های بین‌المللی در زمینه حقوق بشر است.
چهره‌های مخالف سیاسی طالبان در تبعید، هم‌چنان از سازمان ملل و مجامع بین‌المللی خواسته که این عمل‌کرد غیرانسانی و خلاف موازین حقوق بشری طالبان را نیز در کنار سایر تخطی‌های حقوق بشری و جنایت‌های این گروه، درج پرونده‌‌ی نقض حقوق بشری آنان کند.
در همین‌حال محمد حسین فیاض، شاعر و نویسنده‌ی افغانستانی نیز گفته است که سکوت ما در برابر بازداشت دختران شرم‌آور است.
آقای فیاض، با نشر پیامی در شبکه‌ی اجتماعی اکس نگاشته است که بازداشت دختران در کابل توسط طالبتن، به نگرانی عمومی و جدی برای همه‌ی شهروندان کشور تبدیل شده است.
وی هم‌چنان بازداشت دختران را تحقیر، برخورد غیرقانونی و غیر اسلامی عنوان کرده و نگاشته است که مردم تاکنون شاهد چنین رفتاری در برابر دختران نبوده است. «مردم، چنین تحقیر و برخوردهای غیر قانونی و غیر اسلامی را تاکنون نسبت به دختران خود شاهد نبوده‌است. سکوت ما هم شرم‌آوراست.»
در عین حال، شماری از عالمان دینی روز سه‌شنبه (۱۹ جدی)، در نشستی خبری در غرب شهر کابل، این عمل‌کرد طالبان را محکوم کردند و گفتند که ماموران امر به معروف و نهی از منکر طالبان هیچ دلیل موجهی برای بازداشت کردن دختران جوان در غرب کابل ندارند.
یکی از عالمان دینی در این نشست تاکید کرد: «ماموران امر به معروف می‌توانند این مساله را [بی‌حجابی] را موضعی تذکر دهند یا توجه خانواده را در این خصوص جلب کنند؛ اما بردن دختر به حوزه امنیتی به‌هیچ‌عنوان مصلحت نیست.»
به گفته‌ی او، دختران روحیه ظریفی دارند و ضمن بازداشت به‌دست نیروهای طالبان و روبه‌رو شدن با یکی از «مجاهدین» (اعضای گروه طالبان)، ممکن است در همان‌جا سکته کنند.
این عالمان دینی از رژیم طالبان خواستند که اوضاع افغانستان و حساسیت‌های جامعه افغانستان را درک کنند و ماموران امر به معروف صلاحیت و کارشان را به تذکر موضعی و کارهای فرهنگی خلاصه و محدود کنند.
در همین‌حال، شماری از فعالان حقوق زن نیز بازداشت‌های اخیر دختران جوان توسط رژیم طالبان را زن‌ستیزی، حذف زنان از جامعه، جنایت علیه زنان و آپارتاید جنسیتی عنوان می‌کنند.
تمنا زریاب پریانی، فعال حقوق زن و از زنان معترض می‌گوید که طالبان سیستم برده‌داری را در افغانستان ایجاد کرده است.
خانم پریانی، با نشر پیامی در شبکه‌ی اجتماعی اکس نگاشته است که به آپارتاید جنسیتی پایان دهید. «ما هرگز در تاریخ چنین جنایت آشکار علیه زنان ندیده‌ایم. به این آپارتاید جنسیتی پایان دهید.»
از سوی هم نها صخره، فعال حقوق زن در واکنش به بازداشت‌های اخیر دختران به اتهام بدحجابی، می‌گوید که هدف “طالبان زن‌ستیز” حجاب نیست؛ بلکه خاموش کردن صدای زنان و حذف آنان از اجتماع است.
خانم صخره با نشر پیامی در شبکه‌ی اجتماعی اکس خود نگاشته است که طالبان هرز صدای زنان افغانستانی را خاموش کرده نمی‌تواند. «اما طالبان وحشی نمی‌فهمند که صدای ما زنان افغانستان هرگز خاموش ساخته نمی‌توانند. ما تا جان در بدن داریم از حقوق خویش دفاع می‌کنم.»
آصف آشنا، معاون سخن‌گوی رییس اجراییه حکومت پیشین و از فعالان سیاسی کشور گفته است که این اختطاف‌ها جنایت علیه بشریت است.
وی در صفحه‌ی کاربری اکس خود نگاشته است: «شکنجه، آزار، حرمت‌شکنی و تجاوز که بر جنسیت زنان اعمال می‌شوند، هرکدام مصداق بارز و غیر قابل انکار جنایت علیه بشریت اند.»
سی‌بی‌اس نیوز نیز به‌نقل از خانواده‌های دختران بازداشت‌شده در روزهای اخیر نگاشته است که طالبان در برابر آزادی این دختران حدود ۲۲۰۰ دالر و پاسپورت‌های آنان را گرفته است.
این واکنش‌ها در حالی‌ست که طالبان از یک هفته به این‌سو به شکل گسترده، دختران جوان را از پایتخت و شماری از استان‌های دیگر چون دایکندی و بامیان به اتهام “ترویج بدحجابی” بازداشت کرده‌اند.
