هشدار از افزایش مرگ‌ومیر مادران؛ طالبان: ۱۵۰ هزار زن در بخش صحی کار می‌کند
حدیث حبیب‌یار
قلندر عباد سرپرست وزارت صحت عامه طالبان در گفت‌وگو با یک رسانه مالیزیایی گفته است که اکنون بیش از ۱۵۰ هزار زن در بخش صحت در افغانستان، فعالیت می‌کنند.
او گفته است: «۱۵۰ هزار زن در سکتور صحت کار می‌کنند که یک رقم بزرگ است. در حکومت گذشته به این تعداد زنان کار نمی‌کردند. ما زنانی را که در بخش‌های مختلف تجربه دارند در سکتور صحت به کار می‌گماریم. ما انستیتوت‌هایی برای نرسنگ، قابلگی و همچنان برنامه‌های مختلف آموزشی داریم. ما مخالف حقوق زنان نیستیم. در جایی که به زنان ضرورت است، دروازه را به روی آنان باز نگه داشته‌ایم زیرا زنان بخش مهم جامعه ما را تشکیل می‌دهند. بدون زنان بسیار دشوار است که جامعه را اداره کنیم.»
اما خبرگزاری پس بلو وابسته به سازمان ملل متحد، با نشر گزارشی در ۲۱ دسامبر، از وضعیت زنان باردار در افغانستان تحت کنترول طالبان گفته است، تعداد زیادی زنان باردار در راه رسیدن به شفاخانه‌ها جان شان را از دست می دهند.
سرپرست وزارت صحت عامه در حالی از عدم مخالفت طالبان با حقوق زنان سخن گفته که بیش از ۸۲۰ روز از ممنوعیت دختران بالاتر از صنف ششم از رفتن به مکتب در کشور می‌گذرد.
ثریا پیکان، فعال حقوق زن در واکنش به سخنان قلندر عباد گفت: «اظهارات سرپرست وزارت صحت در زمینه اینکه علاقه‌مند درس و تحصیل و حقوق زنان استند، از صلاحیت ایشان دور است زیرا حکم‌های صادرشده توسط حکم دوباره می‌تواند تجدید شود.»
قبل از بازگشت طالبان به قدرت در اگوست ۲۰۲۱، اکثریت زنان افغانستانی برای دریافت کمک‌ها و نجات از خشونت های خانواده‌گی شجاعت به خرج می دادند، اما اکنون با چالش های جدید وضع شده از سوی طالبان و فرار داکتران متخصص، نمی‌توانند با مشکلات و بیماری‌ها مبارزه کنند. و حال به وضعیت دشوار در شفاخانه‌های کشور روبرو هستند.
همچنان در گزارش”پس بلو” آمده است که در افغانستان تحت سلطه طالبان، این غیرمعمول نیست که سه زن در یک تخت بیمارستانی مشترک باشند. همچنین نادر نیست که نوزادان نارس از انکوباتور مشترک استفاده کنند. این امر در توسعه‌یافته‌ترین شهر، پایتخت کابل و در سراسر کشور اتفاق می‌‌افتد.
بر اساس آخرین آمار سازمان جهانی صحت، از سال ۲۰۱۷، از هر ۱۰۰ هزار تولد، ۶۳۸ زن در افغانستان جان خود را از دست می‌دهد.
همچنان گزارش‌ها نشان می‌دهد که مقامات طالبان می‌خواهند تیم‌های پزشکی سیار که زنان را ملاقات می کنند، از فعالیت باز دارند و به زنان اجازه ندهند که به داکتران مرد مراجعه کنند.
یک نهاد تحقیقی تحت نام (پرسش) با نشر گزارشی درباره‌ی تأثیر طالبان بر دسترسی زنان به خدمات صحی گفته است که دستور‌های طالبان همراه با هنجارهای محافظه‌کارانه‌ی اجتماعی، تأثیر شدیدی بر دسترسی زنان به خدمات مراقبت‌های صحی، به‌ویژه در مناطق روستایی داشته است.
این گزارش بر اساس مصاحبه با کارکنان صحی و آمارهای نهادهای بین‌المللی از سوی یک مؤسسه‌ی تحقیقی موسوم به «پرسش» مستقر در امریکا تهیه شده است.
به‌گفته‌ی نهاد پرسش، دسترسی به خدمات صحی زنان در افغانستان یک چالش دیرینه بوده است، اما تسلط طالبان بر کشور این چالش را تشدید کرده است.
در گزارش نهاد پرسش آمده است که اکنون بسیاری از زنان به‌دلیل محدودیت‌های طالبان نمی‌توانند بدون سرپرست مرد یا محرم به مراکز صحی بروند و همچنین کمبود داکتر زن باعث می‌شود که زنان از مراجعه به مراکز صحی اجتناب کنند. و در برخی از ولایت‌ها داکتران مرد اجازه ندارند بیماران زن را درمان کنند.
در حاکمیت طالبان، زنان از زندگی عمومی محروم شده‌اند و دسترسی آن ها به آموزش نیز محدود شده که آینده عرصه صحی زنان را در کشوری که بسیاری از خانواده‌ها از فرستادن زنان نزد پزشکان مرد اجتناب می‌کنند، تهدید می‌کند. با بسته ماندن مکاتب و دانشگاه‌ها بروی دختران و عدم اخذ امتحان شورای طبی از آنان، این کمبود بیشتر و بیشتر می‌شود. و اکنون بازگشایی مکاتب و دانشگاه‌ها و اخذ امتحان شورای طبی تنها راه حل رفع این کمبود است.
سرپرست وزارت صحت عامه طالبان به تاریخ ۷ قوس ۱۴۰۲، در یک نشست خبری در ولایت ارزگان گفت که شمار داکتران زن در تمام ولایات افغانستان کم است و اکنون در سراسر افغانستان با کمبود داکتر زن مواجه هستند. ارزگان، پکتیکا و زابل از جمله ولایاتی هستند که شمار داکتران، کارمندان صحی و قابله‌های زن در آن بسیار اندک‌است.
این در حالی‌ست که چندی پیش طالبان یک انستیتوت علوم صحی را در ولایت هرات؛ بخاطر حضور دختران مسدود کردند.
