هشدار از افزایش سرکوب زنان در نتیجهی بحران اقتصادی در افغانستان
آینور سعیدپور
برنامهی جهانی غذا در افغانستان میگوید که میزان سرکوب زنان و قحطی گسترده در افغانستان؛ بدون ادامهی کمکهای بشردوستانه و همکاری بین طالبان و جامعهی جهانی، در این کشور به بدتر شدن ادامه خواهد داد.
مریالن مکگروتر در مصاحبه با مجله فوربز، گفته است باوجودی که برنامهی جهانی غذا بهطور خستگی ناپذیری به روند امدادرسانی در این کشور ادامه داده است؛ اما این شهروندان افغانستان به کمکهای فوری و قوی نیازمند است.
رییس برنامهی جهانی غذا همچنان گفته است که پس از تسلط طالبان بر افغانستان، وضعیت معیشت مردم این کشور نابود شده است.
حوریه، آموزگار است. او، میگوید امسال در مکتبهای خصوصی نصف روز با معاش سه هزار افغانی در ماه تدریس کرده و اکنون زمستان هم از راه رسیده و او بیکار شده و در وضعیت بد اقتصادی قرار دارد.
حوریه میگوید که پدرش گلکار است و پس از آمدن طالبان بیکار شده و در کل وضعیت اقتصادی خانوادهی شان بدتر شده و آنان نگران زمستان سپری کردن فصل سرما استند. « پدرم گلکار بود و پس از طالبان که گلکاری نیست بیخی بیکار شده. حالی به فکر استیم که همی زمستان در ای سردی چطور تیر شوه.»
براساس آماری که این سازمان ارایه میکند در حال حاضر ۲۲.۸ میلیون تن در افغانستان با کمبود شدید مواد غذایی دستوپنجه نرم میکنند و ۸.۷ میلیون نفر بهدلیل تداوم بحران انسانی در افغانستان در آستانه قحطی قرار دارند.
این سازمان همچنان گفته است که این رقم تا پیش از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان تقریبا 5میلیون تن بوده است.
زنان محروم از لذتهای زندگی
مریالن، در بخشی از این مصاحبه چشم دیدهای خود از وضعیت زنان تحت حاکمیت طالبان را بیان کرده است. او، گفته است که پس از ورد به افغانستان با واقعیت تلح زندگی زنان افغانستان تحت رژیم طالبان روبهور شده است.
وی با اشاره به مسدود شدن آرایشگاههای زنانه گفته است که زنان از فرصتهای لذتبردن از زندگی محروم شده است. « به نظر میرسید که هر ذره لذتی، بیرحمانه از زندگیشان بیرون کشیده شده است.»
طالبان در ادامهی فرمانهای محدود کنندهی شان بر زنان و دختران، در سوم اسد سال جاری تمامی آرایشگاههای را در سراسر کشور مسدود کردند.
هیدربار، معاون بخش حقوق بشر سازمان دیدبان حقوق بشر در انتقاد به این عملکرد طالبان گفته بود که در نتیجهی مسدود شدن آرایشگاههای زنانه حدود 60هزار زن شغل شان را از دست میدهند.
باوجود واکنشهای گستردهی داخلی و خارجی و درخواستها برای لغو این فرمان؛ اما طالبان این فرمان را تطبیق کردند که در نتیجهی آن بسیاری از زنان شغل شان را از دست داده و اکنون در وضعیت بد معیشتی قرار دارند.
هدیه، یکتن از این آرایشگران است که اکنون شغلش را از دست داده و میگوید که علاوه بر این که منبع درآمداش را از دست داده است در خانه با مشکلهای روحی و روانی دچار است.
او میگوید بسیاری از همکارانش نانآورهای خانوادههای شان بودند که اکنون بیکار شدهاند. « خیلی از زنان و دختران نانآورهای خانوادههای شان بودند و اکنون با مشکلهای شدیدی اقتصادی مواجه هستیم.»
زنان محروم از آموزش
مریالن مکگروتر، رییس برنامهی جهانی غذا در افغانستان همچنان گفته است ارزشهای بنیادی مانند کرامت، استقلال و آزادی به وطور سیستماتیک از بین رفته است. دسترسی به آموزش و کار از زنان گرفته و زنان اکنون در محیطی از کنجکاوی خفه شده است.
طالبان به محض به قدرت رسیدن وزارت امور زنان را تعطیل و وزارت امر به معروف و نهی از منکر را جایگزین آن کردند؛ پس از آن؛ از طریق اقدامهای مختلف زنان و دختران به طور فزایندهای از دسترسی آزاد به سایر فضاهای عمومی منع شدند.
طالبان در ابتدا آموزش دختران بالاتر از صنف ششم، پس از آن حضور دختران در دانشگاههای دولتی و خصوصی را نیز ممنوع کرده و در پی آن به دختران اجازه اشتراک در آزمون کانکور را نداده و امتحان شورای طبی را نیز از دختران فارغ از رشتههای طبی اخذ نکردند.
طالبان در ۷ مه سال ۲۰۲۲، اعلام کرد زنان برای سفر به مسافتی بیش از ۷۵ کیلومتر ملزم به داشتن یک مرد محرم برای همراهی هستند.
علاوه بر این، طالبان زنان و دختران را از کار در سازمانهای بینالمللی و خصوصی منع کرد. همچنان در بخش دولتی نیز به اکثر کارمندان زن دولت گفته شده که به استثنای کسانی که در بخشهای خاصی مانند بهداشت و آموزش کار میکنند، در خانه بمانند. آنها همچنان استفاده از پارکها، سالنهای ورزشی و حمامهای عمومی را نیز برای زنان ممنوع کردند.
زهرا، فارغ از صنف دوازدهم و پیش کانکوری است. او که یک سال برای سپری کردن آزمون کانکور و ورد به دانشگاه سخت تلاش کرده بود، اکنون میگوید که در وضعیت نامعلومی به سر میبرد و هیچ دورنمایی برای آیندهاش ندارد. « سرنوشت و آینده افعانستان در یک ابهام قرار دارد و این باعث میشود که ما هیچ تصوری از آیندهی خود نداشته باشیم.»
او با ابراز نگرانی از تدوام محرومیت آموزش دختران میگوید که بیش از دو سال از بسته ماندن مکتبهای دخترانه و یک سال دیگر از مسدود شدن دانشگاه میگذرد.
زهرا از طالبان، جامعهی جهانی و سازمانهای حقوق بشری و آموزشی میخواهند که دختران اجازه آموزش را بدهد و درب نهادهای آموزشی را به روی دختران بالاتر از صنف ششم باز کند.
طالبان؛ اما هیچ یک از این خواستهای مردم افغانستان و جامعهی جهانی را نپذیرفته و محدودیت زنان را نیز تشدید کرده است. با وجود این رهبران طالبان هموراه ادعا کردهاند که حقوق زنان افغانستان مطابق به شریعت اسلامی تامین است