گفتههای کرزی و حمیدی واکنش برانگیز شد؛ “سفیدنمایی طالبان را متوقف کنید”
لیدا بارز
شماری از فعالان حقوق زن در داخل و خارج از کشور، در رابطه به گفتههای حامد کرزی مبنی بر «کنار نزدن» طالبان و رنگینه حیدری که مدارس دینی را یگانه راه حل فعلی برای دختران افغانستانی دانسته اند، واکنش نشان دادند.
سلما آکونر، یکی از اعضای ائتلاف زنان در ترکیه، میگوید که کار با گروهی (طالبان) که عمدتاً حقوق زنان را سرکوب میکنند و ایدئولوژیهای بنیادگرای رادیکال از طریق مدارس اعمال میکنند، وضعیت بسیار متناقضی را ارائه میدهد.
آکونر این سخنان را در حالی اظهار کرد که رنگینه حمیدی وزیر پیشین آموزش کشور، مدارس دینی را یگانه راه دور زدن ممنوعیت آموزش دختران در افغانستان، گفته است.
وزیر پیشین آموزش، این نظر را در یک گردهمایی فمینیستی در استانبول در ماه نوامبر، که توسط ابتکار آموزش دختران سازمان ملل متحد، سازماندهی شده بود، بیان کرد که واکنشهای متفاوتی داشت.
برخی از شرکت کنندگان زن افغانستانی از هرگونه پیشنهاد برای عادی سازی روابط با گروهی که همچنان حقوق اولیه زنان را محدود میکند، انتقاد کردند.
در این میان، آکونر گفت که مدارس دینی ممکن است فرصتی برای دختران برای ادامه مشارکت در یک فضای آموزشی را فراهم کنند، اما «نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که مؤسسات مذهبی دسترسی از دست رفته به آموزش متوسطه رسمی را جبران کنند آنها با دامنه آموزشی گستردهتر و فرصتهای آینده آن مطابقت ندارند.»
تنشها بر سر ممنوعیت آموزش دختران افغانستانی موضوع تازهی نیست. در تازهترین مورد صحبتهای حامد کرزی رئیس جمهور پیشین افغانستان با رسانهی «کیودو نیوز» جاپان، نیز سروصدای زیادی را میان فعالین حقوق زنان داشته است.
حامد کرزی در مصاحبهای تازهاش گفته است که جامعهی جهانی نباید بهدنبال «کنارزدن» طالبان از قدرت از طریق «زور» باشد؛ بلکه از گفتوگوی همهجانبه و بینالافغانی برای تغییر سیاستهای این گروه حمایت کند.
در واکنش به گفتههای کرزی، مینه رفیق، فعال حقوق زن از وی میپرسد که برادران ناراضی شما در این مدت چه کردهاند که اکنون شما از آنها حمایت میکنید و از جهان نیز میخواهید که حرف آنان را بشنود.
یکی دیگر از فعالان حقوق زن با اعتراض از سخنان حمایتی حامد کرزی در قبال طالبان، میپرسد که کرزی از این اتفاقها بیخبر است که از طالبان حمایت میکند؟
در همین حال، حیدری از یکپارچه نبودن گروه طالبان میگوید؛ بسیاری از مقامات طالبان وجود دارند که از لغو ممنوعیت آموزش دختران در افغانستان حمایت میکنند. او گفت: «اما شکافهای داخلی که در داخل طالبان در زمینه آموزش دختران وجود دارد، میتواند توسط جامعه جهانی برای لابی کردن با آنها برای بازگشایی آموزشگاهای دخترانه مورد استفاده قرار بگیرد.»
پس از روی کار آمدن طالبان، افغانستان تنها کشوری در جهان است که در آن دختران بالاتر از ۱۱ سال از حق آموزش محروم اند.
فرمان منع آموزش از طرف طالبان را برخی از فعالان زن در جهان به عنوان یک سیاست “آپارتاید جنسیتی” توصیف کرده اند و میگویند؛ فرمان طالبان بیشتر زنان را از مشاغل و فضای عمومی محروم ساخته است.
موضوع زنان در افغانستان بزرگترین سد فرا روی طالبان در تعامل با جامعه جهانی است. قرار است در ماه دسامبر ۲۰۲۳، در مورد سرنوشت و روابط طالبان با جهان در شورای امنیت ملل متحد صحبت، و تصمیم گرفته شود.