روز جهانی دانشجو؛ اما دختران محروم از آموزش در افغانستان
آی‌نور سعیدپور
Photo Credit: Tasnim News
هفدهم نوامبر برابر است با روز جهانی دانشجو؛ اما نزدیک به یک سال می‌شود که دختران دانشجو در افغانستان از آموزش محروم هستند. شماری از دختران دانشجو می‌گویند که همه‌ساله این روز را تجلیل می‌کردند؛ اما امسال آنان از آموزش محروم و خانه‌نشین شده‌اند. آنان می‌گویند آرزو دارند که حداقل تا سال بعدی به دانشگاه برگردند.
در همین حال شماری از استادان دانشگاه‌های دولتی و خصوصی محرومیت از آموزش و تداوم این روند را نگران‌کننده عنوان می‌کنند.
نورا – [نام مستعار]، دانشجوی سال دوم دانشگاه پل‌تخینک کابل بود که طالبان، دانشگاه‌ها را به روی دختران مسدود کردند. اکنون هم‌صنفی‌های او در حال سپری کردن امتحان‌های آخر سمستر خزانی هستند و دو سمستر از او جلو زده؛ اما او به دلیل دختربودنش متهم به خانه‌نیشینی‌ست. نورا می‌گوید که محرومیت از آموزش و تحصیل به‌دلیل دختر بودن برایش پذیرفتنی نیست و این برخورد طالبان را ناعادلانه عنوان می‌کند.
اما با آن‌هم می‌گوید که تسلیم نشده و تلاش دارد که مهارت‌های زبان انگلسی و کمپیوتریش را تقویت کند. او از دانش‌آموزان و دانش‌جویان دیگر می‌خواهد که تسلیم نشود و برای رسیدن به آروزهای شان ایستادگی کنند. « ولی مطمئن استم که این روزها به پایان رسید خواهد رسید و ما دختران دوباره روزهای خوشی خواهم داشت. ما بخاطر زن بودن ما محکوم به خانه‌ماندن استیم.»
آرزو – [نام مستعار]، نیز دانشجوی سال سوم دانشکده‌ی کمپیوتر ساینس دانشگاه بلخ بود؛ او نیز از محرومیت از دانشگاه اندوه‌گین است و می‌گوید که قرار بود این روزها از دانشگاه فارغ شود؛ اما با بسته‌شدن دانشگاه‌ها به‌روی دختران این آرزویش نیز نابود شد.
او می‌گوید که هم‌ساله با خوش‌حالی، روز دانشجو را در کنار دیگر دوستانش تجلیل می‌کرد؛ اما امسال در این روز او و هزاران دختر دانشجوی دختر دیگر از آموزش محروم هستند. آرزو امیدوار است که سال بعد در روز دانشجو او و دیگر دختران بتواند به فراگیری درس و آموزش بازگردند. « آرزوی امسال در روز دانشجو این است که ان‌شالله به‌زودی تمام دانشگاه‌ها به‌روی دختر خانم‌ها باز شود و همه‌ی دختران به تحصیل شان ادامه دهند.»
سهیلا احمدی دانشجوی دیگری از هرات در روز جهانی دانشجو می‌گوید که در طول یک سال محرومی از دانشگاه، احساس می‌کند که یک زندانی است. او چشم امید به سازمان‌های بین‌المللی دارد و ابراز امیدواری می‌کند که سازمان ملل متحد و جامعه‌ی جهانی با ایجاد فشار بر طالبان آنان را متقاعد بر بازگشایی نهادهای آموزشی دخترانه کنند. «امیدوارم امروز در روز محصل سازمان ملل و جامعه جهانی بالای امارت اسلامی/طالبان فشار بی‌آورند تا دانشگاه‌ها باز شود.»
همزمان با روز جهانی دانشجو یکی از آموزگارن زن در یکی از دانشگاه‌های دولتی که خود نیز پس از ممنوعیت آموزش دختران نمی‌تواند به دانشگاه برود، در صحبت به خبرگزاری بانوان افغانستان محرومیت از آموزش و تداوم این وضعیت را نگران کننده عنوان کرده و می‌گویند که در سال جاری هیچ دانشجوی دختر از دانشگاه‌های دولتی و خصوصی کشور فارغ نخواهد شد. « متاسفانه امسال برخلاف سالیان گذشته هیچ دختری لباس جشن فارغ‌تحصیلی بر تن نکرد.»
طالبان پس از تسلط بر افغانستان محدودیت‌های شدیدی بر زنان و دختران افغانستان وضع کرده‌اند. بر اساس گزارش، ریچارد بنت گزارش‌گر ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد برای افغانستان، طالبان بیش از 50 فرمان محدود کننده بر زنان و دختران وضع کرده است.
طالبان در 29 قوس 1401، با نشر فرستادن مکتوبی به همه‌ی دانشگاه‌های دولتی و خصوصی، از آنان خواستند که تا اطلاع بعدی، مانع ورد دختران به دانشگاه‌ها شوند.
