برای اولین‌بار، جشن دانش‌آموخته‌گی دانشجویان ژورنالیزم دانشگاه بلخ؛ بدون حضور دانشجویان دختر برگزار شد

در بیست‌و‌‌ششمین دور فراغت دانش‌جویان رشته‌ی ژورنالیزم و ارتباطات جمعی دانشگاه بلخ، امروز سه شنبه (۲۳ عقرب) به تعداد ۶۵ پسر بدون حضور دختران از این دانشکده فارغ شدند.

سمیرا – [نام مستعار]، یک تن از دانش‌جویان که قرار بود همزمان با پسران این روز را تجلیل کند از احساس خود در این مورد می‌گوید؛ « خیلی متأثر شدم از اینکه از حق تحصیل محروم شده ام، من سال‌ها بخاطر این روز زحمت کشیده بودم و تلاش کردم اما متاسفانه فقط به دلیل جنسیتی و دختر بودن از این حق محروم شدم، چیزیکه در آن نقش ندارم ولی بخاطرش محکوم به خانه ماندن هستم.»

در همین حال، زهرا – [نام مستعار]، یک تن دیگر از دختران بازمانده از تحصیل می‌گوید که خیلی علاقه داشت تا از رشته خبرنگاری فارغ شود و با رسانه‌های «ملی و بین‌المللی» کار کند. او در این باره می‌افزاید؛ «از اینکه امسال در جمع فارغین نبودیم حس ناامیدی دارم، ای کاش می‌شد که من هم فارغ می‌شدم و به آرزوی خود که کار در رسانه‌ها بود ادامه می‌دادم. امروز از کنج خانه تنها موفقیت پسران را تماشا می‌کنیم.»

طالبان پس از روی کار آمدن، در اولین اقدام‌های خود، دختران را از آموزش محروم کردند، به نقل از یک تن از استادان در دانشگاه بلخ؛ امسال بر خلاف سال‌های گذشته “هیچ دختری لباس فارغ‌التحصیلی بر تن نکرد”، وی می‌گوید نمی‌تواند تصور کند که این مسئله چقدر ضربه‌ی بزرگ روحی را به دختران افغانستان وارد کرده است. 

این منبع به خبرگزاری بانوان افغانستان از پیامد‌های منع آموزش دانش‌جویان دختر از رشته‌ی خبرنگاری و دور نمایی آن بالای مسلک خبرنگاری با تاکید بر رسانه‌ها گفت؛ «با صراحت می‌توانم بگویم که این اقدام بازار کار رسانه‌ها را نیز در آینده فلج می‌سازد.» او می‌افزاید به همان میزان که یک جامعه به داکتر و معلم زن نیاز دارد، به خبرنگار زن هم نیاز است بخصوص برای تهیه‌ی گزارش‌ و مصاحبه‌های مربوط به زنان. 

وی از پیامد منع زنان از دانش می‌گوید که اگر وضعیت به همین روال پیش برود دیر و یا زود شاهد “سقوط” خیلی از رسانه‌ها در داخل کشور خواهیم بود.

قرار بود امسال همزمان با پسران به تعداد ۶۵ دختر نیز از دانشکده خبرنگاری دانشگاه بلخ فارغ‌التحصیل شوند. اما طالبان در ماه دسامبر ۲۰۲۲ مانع رفتن دختران به دانشگاه‌های خصوصی و دولتی شدند که این اقدام با واکشن‌های تند ملی و بین‌المللی همراه بوده است.

با این همه، اما دختران افغانستانی هم‌چنان امیدوار اند تا بتوانند دوباره به آموزش برگردند در این مورد زهرا – [نام مستعار]، می‌گوید؛ « امیدوارم بتوانم درس‌های خود را به پایان برسانیم، جامعه‌ی فلج که داریم از بین برود و نقطه‌ی پایان داده شود.»

با این حال، نقض حق آموزش دختران در دانشگاه‌ها، یک گام پس‌رفت برای دختران و ورود آنان به حوزه خبرنگاری است. این تداخل با اصلی‌ترین حق انسان، حق دسترسی به آموزش، در تضاد است. با این اقدام حقوق آموزشی دختران، آینده رسانه‌های افغانستان به چالش کشیده شده و به آن‌ها اجازه‌ی نقد و تحلیل گسترده‌تر از وقایع اجتماعی و سیاسی را نخواهد داد.

افغانستان تنها کشوری است که زنان و‌ دختران از حق آموزش محروم اند و جامعه‌جهانی نیز یکی از پیش‌ شرط‌های به رسمیت ‌شناختن این گروه را دسترسی زنان و دختران به آموزش می‌داند.

این درحالی است که جامعه جهانی از جمله سازمان ملل متحد بارها خواستار بازگشایی درب دانش بالای زنان و دختران شد، اما طالبان هنوز پاسخ قطعی نداده اند.