نماینده ویژه سازمان ملل: حقوق نیمی از جمعیت افغانستان نقض شده است
آینور سعیدپور
رزا اتونبایوا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد برای افغانستان بار دیگر از محدودیتهای موجود بر زنان و دختران از جمله منع دسترسی به آموزش بالاتر از صنف ششم و دیگر عرصههای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی ابراز نگرانی کرده و گفته است که حقوق نیمی از جمعیت افغانستان نقض شده است.
نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در نشستی تحت نام “زنان در اسلام” که سوی سازمان همکاری اسلامی در شهر جده عربستان سعودی برگزار شده بود، گفته است که محدودیتهای طالبان بر زنان افغانستان به یک بخش جدا ناپذیر سیستم حکومتداری طالبان مبدل شده است.
در همین حال شماری از زنان ودختران نیز میگویند که قانونهای سختگیرانهی طالبان باعث شده است که زنان و دختران از جامعه حذف شوند. برخی از این دختران تاکید میکنند که علاوه بر این که طالبان آنان را از زندگی عمومی حذف کردهاند، تبعیض جنسیتی را بار دیگر در جامعه مروج کرده است.
ستاره باشندهی کاپیسا میگوید که در طول دو سال گذشته آنان علاوه بر اینکه از سوی طالبان با تبعیض مواجه اند؛ از طرفیهم حذف گروهی زنان از جامعه باعث افزایش خشونت در مقابل زنان شده است. « در این دو سال وضعیت خیلی تغییر کرده، مثلا وقتی در موتر استیم اکثر مردا بسیار برخورد زشت با زنان دارد و بیشتر وقتها خیلی توهینآمیز میگویند که حالی دورهی شما خلاص شد دیگه!»
مهدیه، دانشجوی رشتهی ادبیات دانشگاه تعلیم و تربیه کابل میگوید که وضع محدودیتها باعث شده است که آنان نتواند به زندگی عادی شان ادامه دهند. « همصنفیهایم، بچا از دانشگاه فارغ میشوند؛ اما طالبان نماندن که مه هم مثل یک انسان عادی زندگی کنم، از دانشگاه فارغ شوم، کار کنم و به خانواده و کشور خود کمک کنم.»
در همین حال شماری از فعالان حقوق زن نیز میگویند که سیاستهای سختگیرانهی طالبان در مقابل زنان و دختران باعث عقبگرد شدید مدنی در افغانستان شده و تمام دستآوردهای دو دههی گذشته در طول این دو سال نابود شده است.
نازنین رسولی، فعال حقوق زن میگوید که وضع محدودیتها بر آموزش و کار زنان و دختران باعث افزایش مشکلهای روحی و روانی شده است. « مشکلهای روحی و روانی به زنان و دختران به وجود آورده. اگر این وضعیت دوام پیدا کند، نصف پیکر جامعه از حقشان محروم میمانند و آیندهی شان تاریک میشود.»
دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان یا یوناما، همچنان در صفحه اکس خود نگاشته است که این نشست فرصت خوبی بوده تا وضعیت زنان افغانستان که به گفتهی یوناما از سوی مقامهای حاکم این کشور با محدودیتهای سختی مواجه است، در اجندا قرار بگیرد.
طالبان پس از تسلط کامل بر افغانستان، با صدور بیش از 50 فرمان، محدودیتهای زیادی بر آموزش، کار، رفتوآمد، پوشش، فعالیتهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی زنان و دختران کشور وضع کردند.
هرچند پیش از این نیز شماری از زیادی از کشورها و سازمانهای بینالمللی خواستار لغو این محدودیتها شدهاند؛ اما طالبان هیچیک از خواستهای جامعهی جهانی را تاکنون نپذیرفته است و همواره ادعا کردهاند که حقوق زنان در چهارچوب شریعت اسلامی تاامین است.
این در حالیست که پیشتر امنیه محمد، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد نیز از وضعیت زنان و دختران افغانستان ابراز نگرانی کرده و خواستار رسیدگی فوری جامعهی جهانی نسبت به وضع محدودیتهای شدید طالبان بر زنان و محرومیت از حقوق شان شده بود.