بیکاری ناشی از محدویتهای طالبان بر زنان، شمار زنان دست فروش را افزایش داده است
نگینه بارکزی
در بیشتر از دو سال گذشته پس از رویکارآمدن طالبان در افغانستان، حضور زنان دستفروش و تکدیگر در جادههای شهر هرات به دلیل فقر و گرسنهگی افزایش یافته است.
شماری از این زنان تکدیگر و دست فروش میگویند که پس از افزایش محدودیتهای کاری برای زندن و بلند رفتن میزان فقر میان خانوادههای شان، به دستفروشی و تکدیگری رو آوردهاند.
سیما بانوی ۴۵ ساله است که به گفتهی خودش از نه ماه به این سو به دست فروشی روی آورده است. میگوید شوهرش متقاعد است توان کار کردن را ندارد و جبر روزگار او را مجبور کرده دست فروشی کند. وی افرود: “شوهرم تقاعد کرده، معاشاش پرداخت نمیشود، یک پسر معتاد دارم که در کلینیک بستر است، چندبار عریضه کردیم به دولت که معاش تقاعدی شوهرم را بدهند هیچ توجهی نشد، مجبور شدم خودم سر سرک کار کنم، قبلا در یکی از موسسات صفا کار بودم موسسه بسته شد همه رفتند آلمان من ناچار ماندم و مجبور شدم کنار سرک دست فروشی کنم، گاهی چیزی فروخته نشود مجبوریم خیرات هم بخواهیم.”
صبریه، زنی ۴۰ساله که دو سال پیش در یک ادارهی حکومتی خدمه بود، میگوید که وی از ادارههای مربوطه تنقیص شد و اکنون برای تامین خوراکهی خانوادهاش، ناچار به کار شاق در جادهها شده است.
صبریه میگوید: “یک سال و هشت ماه میشود که لباسهای کهنه و دست دوم میفروشم، قبلن در یکیاز ادارههای دولتی آشپزی میکنم، حالا به خاطری که کار نمانده، در هیچ جای زنان را به کار نمیگیرند؛ به همین لباس کهنه میگیرم و با دو سه افغانی فایده میفروشم. روزانه ۳۰ تا ۵۰ افغانی شاید کار کنم. پنج طفل و شوهر مریض دارم.”
این زنان میافزایند که برخی روزها به دلیل نبود کار، مجبور میشوند برای سیر کردن شکم کودکان شان دست به تکدی گری بزنند اما نیروهای طالبان در کار آنان موانع ایجاد میکنند و از آنان میخواهند که به جادهها نیایند.
شایقه در کنار صبریه و سیما دست فروشی میکند، میگوید که: “هشت طفل دارم، شوهرم شهید شده وقتی تمام روز مینشینم کسی از من دستمال کاغذی نمیخرد مجبور میشوم عصر دست به گدایی بزنم، وقتی میرویم سر سرک برای گدایی از طرف نیروهای طالبان بهمن میگویند این کار را نکن تهدید میکنند اما کمک نه.”
در همینحال فعالان حقوق زن ادامهی این وضعیت و ممنوعیتهای کاری برای زنان را عامل پنجاه درصدی افزایش میزان فقر میان خانوادهها عنوان کرده و میگویند شهروندان افغانستان به گونهی مستقیم و غیرمستقیم، از ممنوعیت کار زنان متاثر شده اند و زنان سرپرست خانواده محروم از کار، جز کار در جادهها راه دیگری ندارند.
مونسه احمدزی فعال حقوق زن میگوید که: “زنان از مجبوریت تعداد شان به عنوان دست فروش در جادهها افزایش یافته است و این جای تاسف و شرم است به حکومتی که خود را تطبیق کننده اسلام میگوید، اسلامی که یکی از اساسی ترین اصولش برابری زن و مرد و تامین حقوق زنان است، زنان مجبور هستند بخاطر سیاستهای این گروه روی جاده کار کنند و دیگر راهی جز این ندارند.”
این درحالی است که پس از روی کار آمدن طالبان تاکنون، محدودیتها روزبهروز بر کار و فعالیتهای زنان افزایش یافته و درحال حاضر شمار زیادی از زنان با بیسرنوشتی روبرو میباشند.
خاک بر سر خشک مغزهای جامعه