عادله زمانی: ۱۶هزار دانشجوی دختر محروم از تحصیل با دانشگاه انلاین زن به زندگی باز گشتهاند
بیش از ۷۰۰ روز میشود طالبان زنان و دختران را از آموزش و تحصیل بازداشته اند.
در میان همه دردها، روایتهای تلخ، نا امیدیها و محدودیتها، گروهی از استادان پیشین دانشگاههای افغانستان، دانشگاه ویژه آنلاین برای زنان و دختران بازمانده از تحصیل ایجاد کردند و برای ۱۶هزار دانشجوی دختر بازمانده از تحصیل، زمینهی تحصیل آنلاین مهیا ساختند.
اکنون شمار زیادی از دختران محروم از تحصیل حضوری، یک ترم در این دانشگاه را سپری کردند.
در مورد چگونگی ایجاد و فعالیت “دانشگاه آنلاین زن” گفتگوی داشتیم با بانو عادله زمانی معاون امور محصلان این دانشگاه، که در ادامه میخوانید.
پرسش: در نخست یک معرفی از شما داشته باشیم و از کارکردهای تان بگویید.
پاسخ: من عادله زمانی فارغ التحصیل رشتهی روانشناسی هستم. در ایران تولد شدم مدت زیادی ست در زمینه رشته ی تحصیلی ام فعالیت های زیادی چون مشاوره،کار با کودکان مبتلا به اختلالات رشدی و روانی و مددکاری اجتماعی را انجام داده ام.
مقالاتی را در برخی نشریات وقت افغانستان حول محور مباحث اجتماعی،روانشناسی و فرهنگی جامعه افغانستان به چاپ رساندم.
و هم اکنون هم در پوزیشن معاونت امور محصلین و ریاست دانشکده ی روانشناسی دانشگاه آنلاین زن مشغول تدریس و حمایت دختران افغانستان به جهت رساندن روزنه ای امید به آنها هستم.
پرسش: در مورد دانشگاه آنلاین زن بگویید، دانشگاه آنلاین زن چرا تاسیس شد؟
پاسخ: دانشگاه آنلاین زن ،هشت ماه قبل در واکنش به خبر بسته شدن درب دانشگاهها بروی دختران افغانستان بروی ایده ای از پوهنیار فرید سالنگی و تعداد دیگری از اساتید علمی افغانستان جهت ایجاد روزنه ای از نور بسمت دختران ایجاد شد.
ایدهی نخست دانشگاه بروی جمع آوری کادرهای پراکنده ی علمی کشور و دختران از تحصیل باز مانده زیر یک چتر استوار است.
اینطور تصور کنید که ما در تلاش بودیم تا آب را به تشنه برسانیم اما یافتن آب و رساندن آن به تشنه لبان با وجود این سطح از محدودیت کار آسانی نبود.
پرسش: دانشگاه آنلاین زن ظرفیت جذب چند دانشجو را دارد و بیشتر از کدام ولایتها هستند؟
پاسخ: دانشگاه فعلا ۱۶ هزار محصل و بیش از ۴۰۰ استاد دارد. سقف معینی یا محدودی برای تعیین تعداد دانشجو درنظر نگرفته ایم چون خدمات ما آنلاین هست از تدریس حضوری محدودیت کمتری برای حضور تعداد زیادی از محصلین در صنف ها داریم.
ما از تمام ولایتها دانشجو داریم. خوشبختانه مفتخر هستیم که اعلام کنیم توانسته ایم حتی از ولایتهای دورافتاده ی کشور هم محصل بپذیریم .
با وجود ضعف اینترنت در افغانستان، بازهم دختران از تمام ولایتها به ما پیوسته اند.
حتی در مورد ولایتها دور افتاده و سنت گرا تر ما گاهی مستقیما با فامیل دختران در تماس شده ایم و برایشان شرح دادیم که عزت و شخصیت دختران شان پیش ما محفوظ ست و در محیطی محافظت شده امکان تحصیل دختران را ایجاد میکنیم .
ما نمیخواهیم فامیلها نگرانی داشته باشند چون هدف غایی مان تحصیل دختران است .
پرسش: دانشگاه آنلاین زن، چقدر از سوی دختران استقبال شده است؟
پاسخ: میتوانم به جرات بگویم استقبال فوق العاده بوده است. حدود یکماه از شروع سمستر دوم ما میگذرد اما تا هنوز روزانه دختران تقریبا به تمام کادرهای علمی و اداری پیاممیدهند و خواستار ثبت نام در دانشگاه هستند که ما تمام آنها را در گروه های رزرویی جوین کرده و منتظر سمستر جدید میگذاریم، بعد از آغاز سمستر جدید دختران را در صنف ها عضو میکنیم.
همانطور که گفتم ۱۶ هزار محصل داریم و با افتخار میتوانیم ادعا کنیم که دختران بی اندازه مستعد و پر تلاش افغان مارا با شوق شان برای آموختن و پیشرفت، شگفت زده کرده اند.
پرسش: از این که در این شرایط برای دختران زمینه اموزش فراهم کردید چه حسی دارید؟
پاسخ: میتوانم بگویم این را وظیفه ی خود میدانم، از نظر من هر فردی که میتواند کلامی بیاموزاند در چنین برهه ی زمانی وظیفه و وجیبه ی ملی نسبت به دختران و فرزندان کشور دارد.
دختران ما در یک برهه ی تلخ تاریخی ایستاده اند و اگر امروز ما در کنارشان نباشیم پس دیگر هیچ زمانی حق ادعای ادای دین به سرزمینمان را نداریم .
اینکه دختران حضوری به دانشگاه نمی روند قلب مرا بدرد می آورد اما خوشحالم که میتوانم از این دریچه با آنها همراه باشم.
پرسش: چقدر این دانشگاه را موفق میبینید؟
پاسخ: خیلی زیاد،دانشگاه موفق شده است در مدت زمان کوتاه جذب بالایی داشته باشد ،قریب ۴۰۰ استاد که بین آنها تعداد کثیری از استادان دانشگاههای داخل افغانستان هم شامل هستند با ما همکاری دارند و ما هر روز تقاضاهای جدیدی از اساتید دریافت میکنیم.
پرسش: آیا فکر میکنید ک میتواند جایگزین درس حضوری باشد؟
پاسخ: البته که نه ،درس مجازی هرگز نمیتواند جایگزین تدریس حضوری شود ما در این شرایط و در نبود امکان تعلیم حضوری تعلیم مجازی را بدیل آن می دانیم اما با مساعد شدن شرایط دوباره ی تعلیم حضوری،لازم ست که تعلیممجازی بشکل مکمل آن ادامه یابد .چرا که تعلیم مجازی نوعی از یادگیری فراتر از بعد مکان و زمان ست و این نکته ی بسیار مهمی به حساب می آید.
پرسش: آیندهی تحصیلی دختران افغانستانی را چگونه میبینید؟
پاسخ: برخلاف بدبینی های زیادی که شاهد آن هستیممن به آینده ی تحصیل دختران کشور امید دارم. گمان میکنم که دختران ما از این دوره ی تلخ و تاریک عبور خواهند کرد دخترانی که در نسلهای قبلی همتجربه ی محدودیت های زیادی را تجربه کرده اند. این ها همان دخترانی هستند که هم اکنون هم با وجود موانع سنتی ،اجتماعی جامعه بازهم برپای ایستاده اند.
حتی بین خود کسانی که امروز قدرت را در دست دارند به کرات دیدگاههای موافق با تحصیل زنان به گوش می رسد پس این چیزی نیست که بتوانند آن را ادامه دهند.
پرسش: اگر اوضاع همینگونه پیش برود فکر نمیکنید دختران بی سرنوشت میشوند؟
پاسخ: قطعا که اگر شرایط بهمین شکل ادامه یابد،برای دختران سخت تر خواهد شد اما من گمان میکنم این وضعیت نمی تواند در طولانی مدت ادامه یابد چرا که امروز جهان نظاره گر و مطالبه گر تحصیل دختران در افغانستان است.
دختران از راههای مختلف خود را به علم بروز جهانی متصل میکنند و شرایط با سال ۱۹۹۶ بسیار متفاوت است.
میخواهم به نکتهای مهم اشاره کنم امروز نسل جدید دختران افغانستان بسیار متفاوت از مادران شان هستند. دیگر نمیشود آنها را براحتی به انزوا فرستاد با هرچه بیشتر شدن فشار برانها،ایشان راهی دوباره برای وصل شدن به دنیا می یابند.من این را در دخترانمان به وضوح میبینم.
پرسش: چقدر شما به عنوان معاون همین دانشگاه خود را مسوول میدانید که برای دختران افغان زمینههای اموزشی بیشتری را فراهم کنید؟
پاسخ: خیلی زیاد،من برحسب همین احساس پا به میدان گذاشته ام. بههمین دلیل در این نقطه ایستاده ام چون به سکون و عدم فعالیت اعتقادی ندارم.
اعتراض به محدودیت ها لازم است اما کافی نیست ما باید عملی انجام دهیم و چه چیز از باز نگاه داشتن دریچه ی دانش بروی دختران بهتر؟
از هیچ تلاشی برای بیشتر شدن زمینه ها دریغ نمیکنیم.
پرسش: برایم از پلانهای بعدی این دانشگاه بگویید.
پاسخ: پلانهای زیادی در دست داریم برنامه هایی برای ارتقا ظرفیت استادان ،یا ایجاد ورکشاپ های ارتقا مهارت های جمعی بشکل دانشگاه شمول برای دختران
ما حتی با برخی استادان انگلیسی زبان برای جلب آنها جهت همکاری شان در آموزش اصولی زبان و ادبیات انگلیسی در حال مذاکره هستیم .
مدیران دانشکده کامپیوتر ساینس ما در حال انجام گفتگوها و مقدمات برای جلب همکاری برخی شرکتهای نرم افزاری جهت ایجاد بستر پلتفرم های اختصاصی برای آموزش دختران در آن هستند .
پرسش: و در نهایت پیام تان به دختران محروم از آموزش چیست؟
پاسخ: پیاممن به دختران افغان این است که هرگز شکست را باور نکنند .
این دختران از نسل زنان شجاعی چون ملکه ثریا طرزی بنیانگذار اولین لیسه ی نسوانیه در افغانستان و مدافع مهم آموزش دختران ،گوهرشاد بیگم ملکه ی علم پرور دربار تیموری و هزاران زن دانش دوست دیگر در این جغرافیا و تاریخ هستند.
نباید فراموش کنند که چقدر با استعداد و قوی هستند و نباید اجازه دهند این چالشها آن ها را به عقب براند.
من روزانه با این دختران در تماسم و به خوبی درک میکنم که چقدر متفاوت و خاص به دنیا مینگرند.
دختران ما آن دختران ضعیف و بیچاره ای که بسیاری از ایشان به تصویر می کشند نیستند.آنها قوی و پر تلاش هستند. من مطمئن هستم که تاریخ همواره در برابر قدرت و توانایی این دخترها سر تعظیم فرود خواهد آورد.