از آزادی تا حصر؛ زنان در سایه‌ی فرمان‌های طالبان

آگوست 15, 2023

0 خواندن این مطلب 5 دقیقه زمان میبرد

گروه طالبان از زمان به دست گرفتن قدرت تا اکنون طی فرمان های متعدد زنان را به گونه سیستماتیک از جامعه حذف کرده اند. این فرمان ها که شفاهی و گاهی نوشتاری صادر شده اند؛ تعداد شان به ده ها می رسد، اما اینجا ما به 24 فرمان اثرگذار طالبان اشاره می کنیم که زنان را از حقوق اساسی شان محروم و در چارچوب خانه محصور کردند.

1. شانزدهم سنبله 1400؛ حذف زنان از کابینه

گروه طالبان ۲۲ روز پس از اشغال کابل ، کابینه سرپرست متشکل از فرماندهان نظامی و مفتی‌های ارشد خود را معرفی کرد. حسب انتظار، طالبان یک کابینه‌ی تک‌قومی و تک‌جنسیتی تشکیل داد و هیچ زنی را در کابینه و سمت‌های باصلاحیت راه ندادند.

2. دعوت نشدن دانش‌آموزان دختربه مکتب (26 سنبله 1400)

وزارت معارف طالبان تنها از دانش آموزان پسر خواست تا به مکتب بازگردند. دختران اما به بهانه مساعد نبودن زمینه های شرعی از تحصیل تا مدتی نامعلوم منع شدند.

3- محرومیت ازحق کارکردن (28سنبله 1400)

در سراسر افغانستان، اکثر کارمندان زن در سمت های دولتی عملاً از مشاغلی که قبلا انجام می‌دادند کنار گذاشته شدند.

4- انحلال وزارت امور زنان (۲۸ سنبله ۱۴۰۰)

وزارت أمور زنان که سالیان زیادی در أفغانستان فعالیت داشت در گام بعدی حکومت طالبان به وزارت امربالمعروف تبدیل شد تا این اداره فعالیت های زن ستیزانه خود را آغاز کند.

5- بسته شدن پارک‌ها،حمام‌های زنانه و باشگاه های زنانه (18عقرب 1400)

در روزهای آغازین حکومت خود، طالبان برای محدودکردن زنان از رفتن به پارک‌ها، حمام‌های زنانه، باشگاه‌های ورزشی یا ورزشگاه‌ها کاری انجام نداده بودند اما در این روز عملاً زنان از ورود به پارک های تفریحی، حمام های زنانه و باشگاه های زنانه منع شدند.

6- به تاریخ ۴ قوس حکومت طالبان اعلام کرد که شنیدن موسیقی و صدای زنان «حرام» است.

دو هفته بعد کمیته مصئونیت خبرنگاران افغانستان خبر داد که ریاست‌های امر به معروف طالبان در ولایت‌های بلخ، تخار، غور و جوزجان بر رسانه‌های شنیداری و دیداری محلی محدودیت وضع کرده‌اند که دیگر صدای زنان و موسیقی را پخش نکنند.

7- بسته شدن دروازه‌های خانه‌ی امن در أفغانستان (15 قوس 1400)

هنگامی که طالبان قدرت را به دست گرفت، بسیاری از زنان ساکن در خانه‌های امن مخفی شدند و بدون هیچ اطلاعیه یا دستور رسمی این اماکن نیز ناپدید شدند.

8. محدودیت سفر برای زنان

طالبان در ۵ جدی ۱۴٠٠ اعلام کردند که رانندگان وسایط نقلیه حق ندارند زنان بدون محرم و بدون حجاب شرعی را سوار کنند. در این فرمان همچنین تأکید شده بود که زنان بدون محرم حق ندارند به فاصله‌ی بیش از ۷۲ کیلومتر سفر کنند.

9. منع شدن زنان از استفاده بورسیه های تحصیلی خارج از کشور بدون داشتن محرم شرعی؛ 8 حوت 1400

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان در ۸ حوت ۱۴٠٠ محدودیت بر سفر زنان برای تحصیل را نیز همگانی کرد و در یک نشست خبری در کابل اعلام کرد: «دختران بدون محرم نمی‌توانند به بورسیۀ تحصیلی بروند، حضور محرم در سفرهای خارج از کشور برای دختران دانشجو اجباری است.

10. منع زنان از رانندگی ثور 1400

حکومت طالبان در 13 ثور 1401، در شهر هرات به مراکز آموزش رانندگی دستور دادند که براساس حکم «دولت مرکزی» دیگر حق ندارند به زنان رانندگی را آموزش دهند. سپس اداره ترافیک تحت کنترل طالبان در سراسر کشور صدور گواهی‎نامه رانندگی جدید به زنان را متوقف کرد.

11- اجباری شدن پوشیدن صورت (17 ثور1401)

طالبان یک فرمان پوشش برای زنان را اعلام کرد و گفت که همه زنان باید صورت خود را در ملاء‌عام بپوشانند وگرنه «ولی مرد» آنها مجازات خواهد شد.

12- حضور در رسانه‌ها با پوشش کامل (۱۷ ثور 1401)

طالبان مجریان زن را از حضور در تلویزیون بدون پوشش کامل چهره منع کردند. آنها به دختران گوینده دستور دادند که باید هنگام اجرای برنامه ماسک بپوشند.

13. منموعیت حضور زنان بدون محرم شرعی از حضور در فروشگاه ها

طالبان در 24 جوزای ۱۴٠۱ در شهر هرات، به فروشگاه‌ها و حتا مالکان فروشگاه‌های لوازم زنانه هشدار دادند که پس از این زنان بدون محرم را به دکان‌های‌شان اجازه ندهند و به آنان چیزی نفروشند.

14. منع شدن زنان از ثبت درخواست طلاق

دادگاه استیناف گروه طالبان در ولایت هرات ۲۵ جوزای ۱۴٠۱ اعلام کرد که «زنان حق ندارند علیه شوهران‌شان در دادگاه شکایت کنند، چون محاکم طالبان به شکایت‌های زنان در مورد خشونت‌های خانوادگی رسیدگی نمی‌کند.

15. منع شدن زنان از حضور در مساجد 27 جوزای 1401

طالبان در شهر هرات فرمان دادند که «نماز خواندن زنان در مسجد حرام است.» جنگجویان طالبان در چندین مسجد از اشتراک زنان به نماز جمعه جلوگیری و اعلام کردند که «زنان حق خواندن نماز در جماعت را ندارند.

16- منع اشتراک در مسابقات ورزشی (17 سنبله 1401)

احمدالله وثیق، معاون وزیر وقت اطلاعات و فرهنگ، گفت ورزش زنان یک فعالیت «نامناسب و غیر ضروری» است، چراکه ممکن است چهره و بدن بازیکنان پوشیده نباشد، که در شرع مجاز نیست.

17- جداسازی دختران و پسران در دانشگاه ها (21 سنبله 1401)

برخی دانشگاه‌ها در ابتدا پرده‌ میان دختر و پسر را برای رعایت قوانین طالبان در مورد تفکیک جنسیتی نصب کردند اما مرور سیاست های سختگیرانه طالبان باعث شد، صنف های درسی دختران و پسران کاملاً جدا شود.

18- محدود شدن رشته های دانشگاهی برای دختران (۱۵ میزان 1401)

در هفته دوم میزان1401 امتحانات ورودی دانشگاه‌ها در33 ولایت افغانستان آغاز شد، اما این اولین بار بود که انتخاب رشته برای دانشجویان دختر محدود شد.

19- ممنوعیت از اشتراک در جشن های دانش‌آموختگی (24 قوس 1401)

دانشجویان پسر در تالارهای بزرگ عروسی کلاه خود را به هوا پرتاب می‌کردند، اما دانشجویان دختر برخلاف سال‌های گذشته در جشن‌های فارغ‌التحصیلی غایب بودند.

20- بسته شدن دانشگاه به روی دخترانه (29 قوس1401)

بدون هیچ توضیحی وزارت تحصیلات عالی طالبان به دانشجویان دختر اطلاع ثانوی داد که از ادامه تحصیل محروم شده اند.

21. منع شدن چهره زنان در فیلم ها و سریالهای تلویزیونی

در اول جدی ۱۴۰۱ اداره منکرات گروه طالبان، پخش سریال و فلم‌هایی که در آن‌ها زنان نقش بازی کنند را «مغایر با شریعت اسلام» خواند و نشر آن‌ها را از طریق شبکه‌های تلویزیونی ممنوع کرد.

22- منع کار کردن زنان در موسسه های غیر دولتی وبین المللی (3 جدی 1401)

درماه جدی 1401، حکومت طالبان کارهمه کارمندان زن در سازمان‌های غیردولتی ملی و بین المللی را ممنوع اعلام کرد. بر اساس این فرمان، کار زنان در سازمان‌های غیردولتی داخلی و خارجی تا اطلاع ثانوی ممنوع شد. چندین موسسه بین‌المللی که در بخش‌های صحت و امدادرسانی بشردوستانه فعالیت داشتند کار شان را به تعویق درآوردند و اعلام کردند که بدون حضور زنان مأموریت‎‌‎های شان را انجام داده نمی‌توانند.

23- ممنوعیت‌های گسترده برای مراسم‌های عروسی (۱۶ جوزا ۱۴۰۲)

با آنکه طالبان در سال ۲۰۲۱ مقررات سختگیرانه‌ای را برای مراسم‌های عروسی وضع کرده بودند، اما به این هم اکتفا نکردند و رئیس اداره منکرات طالبان به تازگی ممنوعیت‌های گسترده‌ای را برای مراسم‌های عروسی وضع کردند و به صاحبان تالارها هشدار دادند که سرپیچی از این فرمان‌ها، عواقب بسیار جدی برای آنان خواهد داشت..