زنان روزنامه‌نگار: مسوولان رسانه‌ها از دلایل کم‌رنگ شدن حضور زنان در رسانه‌ها هستند

پس از روی کار آمدن طالبان در کشور، وضعیت وخیم رسانه‌ها و وضع محدودیت‌ها بر آن‌ها شرایط کار برای بانوان روزنامه‌نگار را نیز دشوار کرده است.

شماری از بانوان روزنامه‌نگار اما می‌گویند، در کنار طالبان، مسوولان رسانه‌ها نیز باعث کم‌رنگ شدن حضور زنان در رسانه‌ها شده‌اند.

آمارهای به دست آمده از سوی شماری از نهادهای خارجی نشان می‌دهد که پس از آگست ۲۰۲۱ بیش از صد رسانه فعالیت خود در افغانستان را توقف داده است.

یکی از بانوان روزنامه‌نگار که نخواست نامش در گزارش ذکر شود می‌گوید بیش از پنج سال در رسانه وظیفه داشته اما پس از حاکمیت طالبان شغل‌اش را از دست داده است.
او گفت: «در افغانستان این‌که یک خانم روزنامه‌نگار باشد چالش زیادی دارد، با آن هم به علاقه تلاش می‌کردم برای مسلک خود اما یک و نیم سال می‌شود که بخاطر محدودیت‌های طالبان شغل خود را از دست دادم و سال ها زحمت مه هیچ شد.»
به گفته‌ی این بانوی روزنامه‌نگار: «در گذشته نیز زنان خبرنگار چالش‌های فراوان داشتیم، اما حالا شمار زیادی از ما به کلی وظایف مان را از دست داده‌ایم.»

وی می‌افزاید وضع محدودیت‌ها از سوی طالبان بر رسانه‌ها، در از دست دادن شغل وی و سایر هم‌مسلکان‌اش نقش مهم دارد.
«وقتی طالبان بر رسانه محدودیت وضع می‌کند، رسانه هم تحت فشار بر کارمندان‌اش محدودیت وضع می‌کند و این باعث می‌شود زنان کم کم از صفحه‌‌‌‌ی رسانه‌های افغانستان حذف شوند.

مریم احمدی نام مستعار بانوی دیگر‌ی‌ست که در حوزه‌ی غرب فعالیت رسانه ‌ی دارد.
به گفته‌ی بانو احمدی مشکلات زنان روزنامه‌نگار روز به روز در حال افزایش است.
وی می‌افزاید: «چالش‌های ما زیاد است اما فعلا دو چالش عمده در قسمت دسترسی به اطلاعات داریم، یکی عدم دسترسی زنان به اطلاعات و دیگری تبعیض در دسترسی به اطلاعات که هر‌ دو مورد شرایط کار را برای ما دشوار کرده است.»

بانو احمدی نیز می‌‌افزاید که در کنار طالبان، مسوولان رسانه‌ها نیز بر آنان محدودیت وضع می‌کنند: «تنها طالبان نیستند که ما را محدود می‌کنند، مسوولان رسانه‌ها نیز محدودیت را بر ما بیشتر می‌کنند مثلا فشار آنان از نگاه پوشش لباس مان گرفته تا نحوه‌ی تولید و نوشتن گزارش را مسوولان بر ما فشار می‌آوردند. این کار مسوولان طالبان را تایید می‌کند و نشان می‌دهد که چقدر آنان مهره‌ی دست طالبان شدند.»

در همین حال مسوولان رسانه ها در حوزه‌ی غرب افغانستان، می‌گویند که آنان تمام بانوان روزنامه‌نگار را حمایت می‌کنند اما در حال حاضر‌ نبود بودجه باعث شده که بطور کلی کارمند جذب نکنند.

حامد زهیر مدیر مسوول تلویزون عصر در هرات می‌گوید که تلاش می‌کند از بانوان خبرنگار حمایت کند.

به گفته‌ی اقای زهیر «ما تمام زنان حمایت می‌کنیم اما در حال حاضر از زمان آمدن حکومت امارت اسلامی که اکثر رسانه‌ها به مشکلات مالی مواجه شده‌اند، ما هم در مشکلات اقتصادی قرار داریم.»

اقای زهیر می‌افزاید که هرگاه مشکل اقتصادی در رسانه حل شود تصمیم به جذب بانوان روزنامه‌نگار خواهند داشت.

از سوی هم مسوولان در کمیته‌ی مصوونیت خبرنگاران در حوزه‌ی غرب کشور می‌گویند که کمیته آنان متعهد به حمایت و مصوون نگه داشتن بانوان روزنامه‌نگار است.

زینب محسنی مسوول جندر در کمیته‌ی مصوونیت روزنامه‌نگاران حوزه‌ی غرب کشور می‌گوید که در حال حاضر به تعداد پنجاه بانو در رسانه‌های حوزه‌ی غرب فعالیت دارند که تعداد آنان متغیر است.

به گفته‌ی خانم بانو محسنی «قبل از روی کار آمدن حکومت امارت اسلامی به تعداد ۱۲۰ تن از بانوان در قسمت‌های مختلف رسانه‌ها فعالیت داشتند که اکنون نظر به دلایل مختلف تعداد آنان کاهش یافته است که آنان به تعداد ۵۰ تن شدند.»

مسوول جندر در کمیته‌ی مصوونیت می‌ افزاید که در ولایت هرات به تعداد ۴۰ بانوی خبرنگار و فعال رسانه در ولاست بادغیس به تعداد ۸ بانوی خبرنگار و فعال رسانه‌ی، در ولایت نیمروز به تعداد دو بانوی خبرنگار و فعال رسانه‌ی فعالیت دارند اما ولایت‌های غور و فراه هیچ بانوی خبرنگار و فعال رسانه‌ی فعالیت ندارند.
«کمیته ما در تلاش حمایت مصوونیتی از تمام روزنامه‌نگاران و فعالان رسانه‌ی است.»

از سوی دیگر، از زمان روی کار آمدن طالبان کمیته‌ی حمایت و نظارت از رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران در حوزه‌ی غرب کشور ایجاد شده است، مسوولان در این کمیته نیز می‌گویند که در تلاش این هستند که مشکلات مالی رسانه‌ها را حل کنند.

مرجان وفا، معاون کمیته‌ی حمایت و نظارت از رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران در حوزه‌ی غرب کشور می‌گوید که کمیته‌ی آنان در تلاش رفع مشکلات مالی رسانه‌ها هستند تا این‌که بتوانند برای بانوان روزنامه‌نگار در رسانه‌ها فرصت کاری ایجاد کنند.

او بیان داشت: «ما فعلا شاید بیش از ۳۵ بانو را داشته باشیم که فعالیت رسانه‌ی می‌کنند و فعلا چون رسانه‌ها مشکلات اقتصادی دارند، نمی‌توانند که کارمندی را جذب کنند اما ما در تلاش هستیم که این مشکلات را حل کنیم تا این‌که رسانه‌ها به جذب کارمند به‌ویژه بانوان روزنامه‌نگار و فعال رسانه‌ی بپردازند.»

این در حالی‌ست که به گفته‌‌ی شماری از خبرنگاران در حوزه‌ی غرب افغانستان، در گذشته زنان در رسانه‌ها مانند اقایان به‌عنوان مدیر مسوول، گزارشگر، کارمند بخش فنی، مجری، مدیر تولید و دیگر بخش ها مشغول کار بودند، اما پس از تسلط طالبان، رفته رفته حضور آن‌ها کم‌رنگ و در مواردی حذف شده‌ است.

به گفته‌ی نهادهای رسانه‌ی از زمان روی‌کار آمدن طالبان در کشور بیش از ۱۵۰ رسانه‌ به دلایل مختلفی غیر فعال شده و بیش از ۶ هزار خبرنگار و کارمند رسانه‌‌ی وظایف خود را از دست داده اند.

پیش از این روزنامه‌نگاران بدون مرز (RSF) اعلام کرده بود که بیش از ۸۰ درصد از خبرنگاران زن پس از حاکمیت طالبان، شغل‌‌شان را از دست داده‌اند و شمار دیگر شان با مشکلات زیاد مواجه اند.

به گزارش این نهاد حدود ۵۹.۸۶ درصد روزنامه‌نگاران  و کارمندان رسانه‌ای به‌ویژه زنان، در یک و نیم سال اخیر کار‌‌شان را از دست داده‌اند.