«آقای مجاهد با هداهای دیگر در کابل گفت‌وگو کند»
سه روز پیش نشست اسلو درباره‌ی افغانستان پایان یافت. هشت زن در این نشست در کنار فعالان مدنی، نمایندگانی از کشورهای اروپایی و هیات طالبان اشتراک کردند. طالبان این نشست را پردستاورد خواندند. اما دستاورد این نشست برای زنان چه بوده است. برای صحبت بیشتر در این مورد با هدا خموش نماینده معترضان زن افغانستان در نشست اسلو گفت‌وگویی داریم که در ادامه می‌خوانید.
پرسش: از نشست ناروی چه خبر؟ ارزیابی شما از دو روز نشست چیست؟ آیا سبب بهبود وضعیت زنان در افغانستان خواهد شد؟
پاسخ: خواسته‌های ما در نشست اسلو تا کنون نتیجه‌بخش نبوده و هیچ‌کدام از دختران آزاد نشدند و شکنجه‌های بی‌شماری شدند. من زمانی‌که صدای پدر و مادر دختران زندانی را می‌شنوم، نگرانم که مبادا دست خالی به افغانستان برگردم.
پرسش: واکنش آقای متقی به درخواست شما مبنی بر رهایی زنان معترض از بند طالبان چه بود؟
پاسخ: آقای متقی در ابتدا رد کرد و گفت طالبان هیچ دختری را بازداشت نکردند اما وعده‌ی بررسی این موضوع را داد. سپس تایید کرد که پروانه ابراهیم‌خیل و تمنا با خواهران‌اش در بند طالبان اند و عنوان کرد که گروه طالبان عساکر احساساتی دارند.
پرسش: زنان دیگری که در این نشست اشتراک کرده بودند چقدر با شما همسو بودند؟
پاسخ: زنان دیگری که در این نشست حضور داشتند نیز بر بهبود وضعیت زنان تاکید کردند و در مورد باز شدن دروازه‌های مراکز آموزشی صحبت کردند.
پرسش: شما انعطاف‌پذیری در رفتار طالبان مشاهده کردید؟
پاسخ: ما در 5 ماه اخیر درخواست‌های بی‌شماری برای گفت‌وگو با طالبان داشتیم برخورد طالبان با زنان در کابل نسبت به برخورد شان در نشست اسلو بسیار متفاوت بود. این جا با زبان نرم و ملایم صحبت کردند و در کابل پاسخ ما را با گاز اشک‌آور و صدای گلوله می‌دادند.
پرسش: چرا این رفتارها این‌قدر متفاوت است؟
پاسخ: شاید مکان و میزبان بودن یک کشور دیگر این تفاوت را ایجاد کرده باشد. تفاوت این‌جاست که در اسلو به جز از زنان و طالبان یک کشور دیگر هم هست اما در کابل فقط زنان و طالبان اند و چیزی نیست تا طالبان را برای رفتار خوب با زنان وادارد.
درخواست من این است که طالبان به جای این‌که از خشونت در برابر اعتراض‌های ما استفاده کنند، راه گفت‌گو و مذاکره را پیش گیرند. چنان‌چه ما نیز همه‌ی خواسته‌های خود را به آرامی به آنان در کابل گفته ایم.
پرسش: شما می‌گویید در کابل خواستار گفت‌وگو با طالبان بودید اما آنان نپذیرفتند و حالا آقای مجاهد شما را به گفت‌وگو در کابل دعوت می‌کند، آیا این اعتماد میان زنان و طالبان برای گفت‌وگو در کابل به وجود آمده است؟
پاسخ: اگر آقای مجاهد به گفت‌وگو باور دارد، هداهای دیگری هم در کابل هستند. من نه، زهرا، ژولیا پارسی، مدینه، وحیده امیری و دیگر زنانی که در این اعتراض‌ها شرکت داشتند و اکنون در کابل اند. اگر طالبان زبان گفت‌وگو می‌دانند با زنان افغانستان گفت‌وگو کنند و با آنان به یک تصمیم واحد برسند.
پرسش: بیش از سه روز از نشست اسلو می‌گذرد، از سرنوشت زنان در بند طالبان خبری دارید؟
پاسخ: خبرهایی که برای من از سوی خانواده‌های دور شان می‌رسد این است که هنوز آزاد نشده اند. خانواده‌ی پروانه ابراهیم‌خیل توانسته بودند دختر شان را ببینند و راهی پیدا کرده بودند تا دختر شان را آزاد کنند، به مکان دیگری منتقل شده است و مشخص نیست بر سر آنان چه آمده است. مادر و پدر این دختران از نظر روحی وضعیت بدی دارند.
پرسش: چرا هیچ مردی از ابتدای اعتراض‌های شما در کنار شما نبود؟
پاسخ: دلیل این است که طالبان می‌توانند مردان را به راحتی سرکوب کنند. هر چند که زنان را به صورت غیرمستقیم سرکوب می‌کنند اما اگر مردان در این اعتراض‌ها شرکت کنند، آنان به صورت مستقیم به مردان آسیب می‌رسانند. این درست است که مردان تا کنون در کنار ما در اعتراض‌های خیابانی ایستاده نشده اند اما همیشه هم‌کار و هم‌یار ما بودند و ما را حمایت می‌کنند و حمایت‌های آنان ما را قوی‌تر می‌سازد.
پرسش: دوباره به افغانستان بر می‌گردید؟
پاسخ: برگشتن من به افغانستان حتمی است، اما پیش از آن باید بدانم که اگر برگردم چه برسرم خواهد آمد. اگر طالبان تمنا و پروانه را آزاد می‌کردند، من هم می‌توانستم اعتماد کنم و بر گردم، اما حالا باید کمی صبر کنم.
ترتیب: سیمین صدف
