«شعار من عدالت است»
زهرا زعیم نعمتی، دانشجوی سال سوم رشتهی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه هرات است. خانم زعیم فعال عرصهی حقوق زنان است. او فعالیتهایش را برای دفاع از حقوق زنان، از نوجوانی آغاز کرد. زعیم، خودش را صدای همنوعانش میداند و میگوید، برای احقاق حقوق زنان ایستادگی میکند. خبرگزاری بانوان افغانستان برای معرفی و بحث پیرامون فعالیتهایش، گفتوگویی را ترتیب داده است که در ادامه میخوانید.
پرسش: فعالیتهایتان برای بانوان، از چه زمانیست که آغاز شدهاند؟
پاسخ: از زمانیکه درک من در مقابل خودم و اجتماعی که در آن زندگی میکنم، بالا رفت و متوجه شدم که زنان از هر قشر دیگری در جامعهی مرد سالار افغانستان مظلومتر واقع شده اند و وجود نابرابریها، تفاوتها و نداشتن حقی که زنان شایسته آن هستند، از جمله مسائلی بودند که من را وادار کردند تا در در مقابل شان ایستادگی و صدای زنان را انعکاس دهم. تلاش من همیشه این است تا برای زنان از هر طریق ممکن اطلاع رسانی کنم که سنت حاکم در جامعه فعلی، حقتان نیست، بلکه ظلمیست که از سوی تعدادی زنستیز بر شما روا داشته شده است.
پرسش: با درنظرداشت تمامی فعالیتهایی که برای بانوان انجام داده اید، از نظر شما چه دلیلی سبب شده تا زنان اینگونه مورد ظلم قرار بگیرند؟
پاسخ: بیسوادی بزرگترین عاملیست که امروز نه تنها زنان بلکه تمامی اقشار را با ظلم و رنج آغشته کرده است. در جامعهای که ما زندگی میکنیم؛ علمای دین نقش هدایتگران و معلمان را بازی میکنند، اما متأسفانه در مورد زنان و حقوق شان کمتر از سوی علمای دین پرداخته شده است و بیشتر به موضوعاتی پرداخته شده که مردان وادار شوند تا در حق زنان خود بهگونهی ناخودآگاه، ظلم و ستم کنند.
پرسش: شما در جامعهای برای دفاع از حقوق بانوان فعالیت میکنید که هنوز تعداد زیادی از مردم وابسته به عنعناتی هستند که هیچ اساس و بنیادی ندارند و کمتر در مورد حقوق زنان میدانند؛آیا زود نیست که یک دانشجو در مقابل این همه کاستیهای اجتماعی ایستادگی کند؟ فکر نمیکنید اثرگذاری فعالیتهایتان کمتر خواهد بود؟
پاسخ: با این همه درد و رنجی که بانوان افغانستان متحمل شده اند، از دید من هیچگاهی برای دفاع از حقوق شان از طرف هیچکسی زود و یا دیر نیست. باید نقطهی آغاز را از یکجایی گذاشت. باید من و تمام افرادی که مثل من دانشجو هستند، با افزایش دانش خود و با اطلاعرسانی دقیق و بهموقع، با تمامی این نابسامانیها مبارزه کنند. نه تنها زنان بلکه مردان جامعه و خصوصا علمای دین باید در این عرصه تجدیدنظر کنند و دیدگاهشان را در مقابل بانوان عوض کنند و سعی کنند تا زنان را برای بدست آوردن حقوق شان یاری رسانند.
پرسش: هدف شما از انجام این فعالیتها چه است؟
پاسخ: شعار من، شعار عدالت است. دوست دارم آنقدر در این عرصه فعالیت کنم تا روزی شاهد برابری اجتماعی در تمام دنیا باشم. دوست دارم هیچ قشری از اجتماع روی بیعدالتی و استبداد را نبیند و تمام افراد بدون هیچ تفاوتی کنار یکدیگر انسانگونه زندگی کنند و یکدیگر را حمایت کنند.
پرسش: از دیدگاه شما، چالشها و مشکلاتی که دختران جوان در جامعهی ما با آنها روبرو هستند، چه است؟
پاسخ: تمرکز من بر روی بانوانیست که از حق تحصیل و دانش باز مانده اند/میمانند. حالا تفاوتی در بین اینکه آیا جوان هستند و یا خیر وجود ندارد. زیرا به باور من سنتی بودن جامعه و کمدانشی اصلیترین دلایل این همه ظلم و استبداد اند و بانوانی که دانش دارند به راحتی میتوانند تا حد ممکن به مشکلات خود رسیدگی کنند. اما دغدغه من بانوانیست که نمیتوانند تحصیل کنند و در مورد حقوق شان آگاهی ندارند. از دید من اولین افرادی که میتوانند مانع ایجاد این چالشها شوند، خانوادهها هستند. آنها با افزایش دانایی خود و فرق نگذاشتن بین فرزندان شان، میتوانند وضعیت حاکم را تغییر دهند.
پرسش: از دیدگاه شما کمدانشی از جملهی عمدهترین چالشها و مشکلات بانوان است. به طور مشخص فعالیتی برای حل این معضل داشتهاید؟
پاسخ: بزرگترین ابزار من، قلم من است. همیشه تلاش میکنم تا با نوشتن مقالات و نوشتهها، ظلم و ستم علیه بانوان را انعکاس دهم. تا به امروز تعدادی مقالات در مورد سهم فعال زنان در پروسهی صلح نوشتم و در حال حاضر در حال تکمیل پژوهشهایی با موضوعات حقوق و جایگاه زنان در یک اجتماع هستم. در کنار اینها بهعنوان یک مشاور و با اتکاء به مقدار دانشی که دارم، برای بانوان در مورد مسائل فامیلی و حقوقی شان مشورههایی را ارائه میکنم. و همچنان برگزاری سیمینارهای مختلف و تشویش بانوان به کتابخوانی تلاش کردم تا انگیزهی بالا بردن سطح دانایی را در وجود تعدادی از زنان ایجاد کنم.
پرسش: در مورد برنامههای آینده تان بگویید؟
پاسخ: دیدگاه من این است که در حال حاضر بیشتر بانوان به دلایل مختلف، به افسردگی روی آورده اند. کمبودن جسارت نداشتن اعتماد به نفس از جمله علایم این مسئله است. میخواهم این مسایل را ریشهیابی کنم و با درنظرداشت تمامی جوانب مسئله، راهحلهای ممکن را رائه کنم.
ترتیب کننده: ضیاگل عظیمی