برای بهداشت روان در مهاجرت چه کنیم؟

روان‌پزشکان می‌گویند که مهاجرت استرس فوق‌العاده‌ای بر افراد و خانواده‌ها وارد می‌کند و چنین استرسی سبب روان‌پریشی و افزایش بیماری روانی‌ می‌شود. در این رابطه با وحید نورزاد، مسؤول بخش روان‌درمانی شفاخانه حوزوی هرات گفت‌وگویی ترتیب داده‌ایم. او در این گفت‌وگو برای بهداشت روان افراد در برابر بیماری‌های روانی در مهاجرت، راه‌کارهایی را ارائه کرده است.

پرسش: مهاجرت چه تاثیری روی روان دارد؟

پاسخ: مهاجرت می‌تواند تاثیرات مثبت ومنفی روی روان داشته باشد. بستگی به نوع شخصیت، سیستم دفاعی بدن و شرایط قبلی که در آن زندگی می‌کردید دارد. در مهاجرت تغییراتی در فرهنگ، آداب و سایر موارد به جود می‌آید و این تغییرات روی روان برخی‌ها تاثیر مثبت و به برخی‌ها هم تاثیر منفی دارد.

پرسش:‌ چه عواملی در مهاجرت روان را پریشان می‌کند؟

پاسخ: تغییر محیط،‌ فرهنگ، عرف و عنعنات جدید، ناآشنایی با محیط و زبان، سیستم‌های اداری و اجتماعی کنترل‌کننده، از دست دادن جایگاه قبلی، نداشتن احساس تعلق به کشوری‌ که در آن زندگی می‌کنید و احساس بیگانگی عواملی اند که سبب روان‌پریشی در مهاجرت می‌شود.

پرسش: سن افراد چقدر در بوجود آمدن اختلالات روانی در مهاجرت نقش دارد؟

پاسخ: در سن‌ پایین میزان سازگاری با محیط جدید خیلی راحت‌تر است. اما در میان‌سالی و کهن‌سالی، کنار آمدن با محیط جدید تحت نظام سختگیرانه و کنترل‌کننده اندکی دشوار است. از این‌رو افراد میان‌سال و کهن‌سال بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های روانی هستند.

پرسش: افراد در مهاجرت بیشتر دچار چه نوع اختلالات روانی می‌شوند؟

پاسخ: افراد بیشتر دچار اختلال سازگاری یا  Adjustment Disorder، و افسردگی می‌شوند. اختلال سازگاری یک واکنش بیمارگونه در مقابل چیزی است که شخص عادی ممکن است آن را «بدشانسی» بنامد. این اختلال، تشدید یک اختلال روان‌پزشکی که شامل ملاک‌های تشخیصی دیگر باشد نیست.

پرسش: تاثیرات اختلالات روانی ناشی از مهاجرت کوتاه مدت است یا بلند مدت؟

پاسخ: کوتاه مدت است. ممکن فرد با گذشت شش ماه تا دو سال با محیط سازگاری و مطابقت کند و یا هم  ممکن است در این فاصله زمانی زمانی گه‌گاهی نشانه‌های از بیماری روانی به سراغ فرد بیاید.

پرسش: تاثیرات روانی مهاجرت بیشتر بر زنان است یا مردان؟

پاسخ: اگر به گونه‌ی مشخص در مورد تاثیرات مهاجرت بر زنان و مردان افغانستانی صحبت کنیم، تاثیرات مهاجرت بر مردان شایع‌تر است، چون در جامعه‌ی افغانی زنان همیشه در حاشیه بودند و ارتباطات شان محدود بوده است، در محیطی جدید، زنان  احساس بهتری‌‌ پیدا می‌کنند. در کشور جدید و محیط جدید زنان به آزادی‌های فردی دست می‌یابند و این موضوع به لحاظ روانی  تاثیر خوبی به روان زنان دارد. بنا به جو حاکم مردسالاری در جامعه‌ی افغانستان، وقتی مردان وارد محیط جدیدی می‌شوند پذیرفتن بعضی از مسایل مثل برابری حقوق زن ومرد و یا تغییر در پوشش زنان دشوار است و این تفاوت‌ها فشارهایی را روی روان وارد می‌کند که در دراز‌مدت سبب اختلالات روانی می‌شود.

پرسش: برای مدیریت ذهن در مهاجرت چه پیشنهاد می‌کند؟ 

پاسخ: ورزش،‌ یوگا، صحبت با یک دوست مورد اعتماد، اشتراک در جلسه‌های روان‌درمانی، بایسکل‌رانی، مطالعه،گوش کردن موسیقی، عبادت و یادگیری‌زبان‌ به داشتن روانی سالم در مهاجرت کمک می‌کند.

ترتیب‌کننده: ضیاگل عظیمی