نگرانی از خروج نیروهای خارجی؛ دستاوردهای زنان در خطر است
نهادهای بین‌المللی حقوق بشری از وضعیت کنونی افغانستان ابراز نگرانی می‌کنند و می‌گویند که پیش‌رفت‌های زنان افغان در جریان دو دهه اخیر در معرض خطر جدی قرار گرفته است. سازمان عفو بین‌الملل با در‌نظرداشت مشارکت محدود زنان در گفت‌وگوها صلح، از تهدیدها در برابر دستاوردهای زنان هشدار می‌دهد. به گفته این نهاد، باید صدای زنان و دختران افغان در جریان روند صلح شنیده شود و دولت افغانستان نیز از مشارکت فراگیر و معنادار آنان اطمینان دهد. وزارت امور زنان اما معتقد است که این نگرانی‌ها در برابر همه اقشار جامعه مطرح است و حکومت در حال حاضر به حد کافی به این مورد توجه می‌کند. به باور مسوولان این وزارت، افزایش سهم زنان در شورای عالی دولت، بیانگر توجه به جایگاه زنان و دستاوردها آنان در کشور است و آنان امید دارند که پس از این به جایگاه و حقوق زنان بیش‌تر توجه شود. پیش از این کشورهای کمک‌کننده به افغانستان گفته‌اند که از حقوق زنان و دختران در افغانستان محافظت می‌کنند. به تازه‌گی یک لایحه به مجلس سنای امریکا ارایه شده است که براساس آن، وزارت امور خارجه امریکا مجبور است پس از خروج، سالانه دو بار در مورد حقوق زنان و دختران در افغانستان به این نهاد گزارش دهد. افزون بر این، گفته شده است که در صورت نقض این حقوق، امریکا از ارایه کمک به دولت آینده افغانستان خودداری خواهد کرد. در جریان نشست جینوا، کشورهای کمک‌کننده به افغانستان در اولین شرط‌شان برای دوام کمک‌ها، گفته بودند که باید دستاوردهای دو دهه اخیر، به ویژه حقوق زنان، حفظ و تقویت شود.
سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید که پیش‌رفت‌های «موفقیت‌آمیز» زنان و دختران در افغانستان با خروج نیروهای بین‌المللی در معرض خطر جدی قرار دارد. این نهاد روز دوشنبه، سوم جوزا، گفت که با توجه به مشارکت محدود زنان در گفت‌وگوهای صلح، دستاوردهای آنان با تهدید روبه‌رو است. یمینی میشرا، مدیر بخش آسیا در سازمان عفو بین‌الملل، تصریح کرد که با تزلزل در مذاکرات صلح، وضعیت افغانستان به نقطه بحرانی رسیده است و روزانه ده‌ها غیرنظامی کشته می‌شوند. به گفته او، حالا افغانستان به سمتی می‌رود که فعالیت بیش از ۲۰ سال زنان را تحت شعاع قرار می‌دهد. او افزود: «اکنون وقت آن است که دولت افغانستان و کشورهای جهان با هم متعهد شوند و تلاش کنند تا حقوق زنان و دو دهه فعالیت‌شان در گفت‌وگوهای صلح مبادله نشود».
مسوولان در این نهاد تصریح کرده‌اند که پس از حاکمیت طالبان، زنان با مشکلات زیادی از جمله تعلیم، ممنوعیت حضور در اجتماع و مراقبت‌های بهداشتی مواجه بودند و حالا تلاش کرده و توانسته‌اند پس از سال‌ها فعالیت، در بخش‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی شرکت کنند. در این گزارش به ۳.۳ میلیون دختری که مشغول آموزش هستند، اشاره شده است. با این حال سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید که با آغاز مذاکرات صلح، در میان ۲۱ نفر از اعضای هیأت مذاکره‌کننده دولت، فقط چهار زن حضور دارند و به همین ترتیب در ترکیب هیأت اعزامی دولت به نشست مسکو، تنها یک زن سهم داشته است. این نهاد به نقل از فعالان حقوق زن گفته است که مذاکرات کنونی صلح، آینده زنان و دختران در افغانستان را شکل می‌دهد و باید صدای زنان در این روند شنیده شود. سازمان عفو بین‌المللی در ادامه تصریح کرده است که دولت افغانستان باید از مشارکت فراگیر و معنادار زنان در گفت‌وگوها اطمینان دهد.
در همین حال، وزارت امور زنان می‌گوید که نگرانی‌های پس از خروج نیروهای خارجی همه اقشار کشور را تهدید می‌کند و زنان نیز از آن مستثنا نیستند. به گفته مسوولان در این نهاد، با وجود نگرانی‌ها، در حال حاضر سهم زنان در روند مذاکرات صلح بیش‌تر شده است و با توجه به تلاش‌ها در حکومت، امیدواری وجود دارد که به سهم زنان در جریان روند صلح و تاثیر آن بر آینده این روند افزوده شود. رویا دادرس، سخنگوی وزارت امور زنان، روز دوشنبه، سوم جوزا، به روزنامه ۸صبح گفت که حکومت به دیدگاه‌های زنان و سهم‌شان احترام می‌گذارد و افزایش سهم زنان در شورای عالی دولت بیانگر این موضوع است. او افزود که نیاز است زنان در شورای عالی دولت سهم فعال و معنادار داشته باشند و صدای نماینده‌گان آن‌ها نیز در جریان تصامیم اساسی شنیده شود. از سویی هم او تصریح کرد که کشورهای خارجی و نهادهای بین‌المللی به ادامه کمک‌های‌شان پس از خروج به زنان افغان تعهد داده‌اند و این موارد سبب می‌شود که زنان به حفظ دستاوردها امیدوار بمانند.
پیش‌تر دیده‌بان حقوق بشر گفته است که برخی از کشورهای کمک‌کننده به افغانستان از تلاش برای محافظت حقوق بشر، به ویژه حقوق زنان و دختران در افغانستان حمایت می‌کنند. به گفته این نهاد، به تازه‌گی یک لایحه به مجلس سنای امریکا ارایه شده و در آن افزون بر چگونه‌گی الزام دولت آینده افغانستان به رعایت حقوق بشر، آمده است که رعایت حقوق بشر می‌تواند به کاهش خدمات ضروری برای زنان افغان بینجامد. بدین ترتیب در این لایحه وزارت امور خارجه امریکا مکلف شده است که سالانه دو بار در مورد حقوق زنان و دختران در افغانستان به کنگره این کشور گزارش دهد. افزون بر این تصریح شده است که امریکا به حمایت از حفظ حقوق زنان ادامه می‌دهد، اما هشدار داده است که در صورت نقض این موارد، از ارایه کمک‌ها به دولت آینده افغانستان خودداری خواهد کرد.
گفتنی است که پیش‌تر در جریان نشست جینوا، کشورهای کمک‌کننده به حفظ حقوق بشری به عنوان اولین شرط دوام کمک‌ها به افغانستان اشاره کرده‌اند. این کشورها گفته‌اند که داشتن حقوق بشری و آزادی‌های اساسی، به ویژه حقوق زنان، اهمیت دارد. کشورهای کمک‌کننده هم‌چنان تصریح کرده‌اند که باید در این جریان به توانمندسازی زنان و برخورداری آنان از حقوق و برابری‌ها توجه جدی شود.
منبع: روزنامه هشت صبح
