جنگ با روان افراد چه می‌کند؟
جنگ پدیده‌ای است که خسارات جانی و مالی به همراه دارد و ابعاد مختلف زندگی بشر را تحث تاثیر قرار می‌دهد اما آن‌چه کم‌تر به آن توجه می‌شود تاثیر جنگ بر سلامت روان افراد است؛ برای بحث پیرامون تاثیرات جنگ روی روان و این‌که چطور در شرایط جنگ سلامت روان خود را حفظ کنیم، با بصیراحمد عزیزی، روان درمان گفت‌وگویی ترتیب دادیم که در ادامه می‌خوانید.
پرسش: جنگ چه تأثیری بر روی سلامت روان دارد؟
پاسخ: صحت روان افراد مانند صحت جسمی، از اهمیت زیادی برخوردار است و جنگ تأثیر مستقیمی بالای صحت روان دارد. بسیاری از رفتارهای ناپسند اجتماعی از جمله دشمنی و انتقام‌جویی را می‌توان از تأثیرات جنگ دانست.
پرسش: جنگ چه اختلالات روانی را نزد افراد به وجود می‌آورد؟
پاسخ: دیدن صحنه و یا تصاویر جنگ سبب اختلال در عمل‌‌کرد افراد از جمله اختلال در یادگیری، خواب و تغذیه‌ی افراد می‌شود. هم‌چنان جنگ عامل دوری افراد از اجتماع است. پخش تصاویر قربانیان حوادث بدون هیچ‌گونه سانسوری و نبود هیچ‌گونه محدودیت استفاده از شبکه‌های اجتماعی از سوی خانواده‌ها، سبب شده که کودکان و نوجوانان بیشتر در معرض آسیب‌پذری قرار داشته باشند.
پرسش: اختلالات روانی ناشی از جنگ، چه تبعاتی دارد؟
پاسخ: جنگ در کنار این‌که تأثیر مستقیمی بالای روان افراد داشته، سطح یادگیری افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. یادگیری یک پروسه‌ی مهم و اساسی‌ست که دو مسئله در آن باید درنظر گرفته شود: محیط روان‌شناختی آرام برای یادگیری و سلامت‌روانیِ دانش‌آموزان/دانش‌جویان و آموزگاران/دانش‌یاران. هرگاه محیط امنی برای آموزش در نظر گرفته نشود باعث، این به خودیِ خود موجب کاهش کیفیت آموزش خواهد شد.
پرسش: آیا جنگ باعث ایجاد افسردگی در افراد می‌شود؟
پاسخ: افسردگی نیز یکی اختلالات روانی‌ست و جنگ هم بوجودآورنده‌ی هر دو. جنگ‌ها سبب از دست دادن عزیزان، اعضای بدن، دارایی‌ها، دوری از وطن و فامیل شده است که در بسا حالات بالای روحیه جوانان، نوجوانان، خانواده و کسانی که در محله جنگ زندگی می‌کند، تـثیر ناگوار گذاشته و سبب افسردگی در آن‌ها می‌شود.
پرسش: تأثیرات جنگ بر روی سلامت روان گروه‌های سنی مختلف چگونه است؟
پاسخ: کودکان در رده‌ی اول آسیب‌پذیری از جنگ قرار دارند. زمانی که جنگ رخ می‌دهد تعلقات و وابستگی‌های عاطفی به صورت ناگهانی قطع می‌شود و باعث آسیب دیدن کودک می‌شود، اما مسئله‌ی اصلی این است که این موضوع در دوران کودکی تمام نمی‌شود و فرد تا دوران بزرگسالی به خاطر آسیب‌هایی که در دوران کوکی دیده است تحت تاثیر قرار می‌گیرد و در جنبه‌های مختلف زندگی او مانند روابط عاطفی، روابط زناشویی و … تاثیرات منفی می‌گذارد. در این شرایط وظیفه‌ی خانواده‌ها است تا پیامدهای اجتناب‌ناپذیر جنگ را برای کودکان خود به حداقل رسانده و در زمینه حفظ سلامت روانی آن‌ها بکوشند.
گروه بعدی بزرگ‌سالان است. بزرگ‌سالان نیز در زمان جنگ همانند کودکان آسیب‌هایی می‌بینند و وقایع تلخی را تجربه می‌کنند. عواملی مانند بی‌علاقگی نسبت به فعالیت‌های زندگی، اختلال استرس پس از سانحه، احساس غریبگی نسبت به دیگران، اختلال در حافظه، اختلال در خواب، حساسیت نسبت به سر و صدا، کم حوصلگی، سردرد، تحریک پذیری، کاهش بازده کار، فراموشی، اضطراب، افسردگی، خستگی، عصبانیت، انزوا طلبی، عدم تمرکز حواس، پرخاشگری، عدم تمرکز حواس و بسیاری از عوامل دیگر موجب می‌شود تا در زمان جنگ فرد آسیب ببیند.
زنان نیز از جمله اقشار آسیب‌پذیر جنگ‌ها اند. جنگ مسئله‌ای است که همه‌ی افراد خانواده را درگیر خود می‌کند و چالش‌های زیادی به وجود می‌آورد. معمولا جنگ باعث می‌شود که خانم‌ها از نظر اقتصادی و بسیاری از جنبه‌های دیگر مسئولیت خانواده را بر عهده بگیرند، به همین دلیل آن‌ها فشار روحی و روانی زیادی را تجربه می‌کنند. همچنین مسئولیت‌های دیگری نظیر تحصیل و تربیت فرزندان بر عهده‌ی خانم‌ها می‌باشد.
زمانی که جنگ شروع می‌شود خانم‌ها مسئولیت‌های دیگری نیز پیدا می‌کنند، مثلا برخی از آن‌ها در جنگ حضور پیدا می‌کنند و به مداوای مجروحین یا انجام تدارکات و بسیاری از کارهای دیگر مشغول می‌شوند. به صورت کلی زنان نقش مهمی را در جنگ ایفا می‌کنند، حتی ممکن است که آن‌ها در این راه شهید یا مجروح شوند و یا همسر و پشتوانه‌ی خود را از دست بدهند.
پرسش: برای درمان روان افراد، چه باید کرد؟
پاسخ: آسیب های روانی هم مثل آسیب‌های جسمی باید به‌موقع و به سرعت تشخیص داده شوند و تدابیر درمانی لازم صورت گیرد. درغیر این‌صورت پیامدهای ناگواری بر خانواده و اجتماع به جا خواهند گذاشت به همین دلیل لازم است افراد از کمک متخصصان و مشاوران روان‌شناسی بهره بگیرند.
ترتیب: آرزو نظری
