معین وزارت اموز زنان :زنان جرات شکایت از آزار جنسی را ندارند
مصاحبه کننده: سودابه احراری
درپانزده سال پسین، زنان افغانستانی تلاش نمودند تا سهم فعالی درنهادهای دولتی و غیردولتی داشته باشند. اما همواره با چالش‌هایی چون تبعیض جنسیتی، نمایشی بودن فعالیت‌ها و آزار و اذیت جنسی در این اداره‌ها روبرو بوده اند. از آزار جنسی زنان در نهادهای دولتی و خصوصی به عنوان یک چالش بزرگ در برابر کار زنان نام برده شده است. طوریکه در پژوهشی که توسط نهاد ” تربیتی و آموزشی رشد” در سال گذشته انجام شد ۶۵ درصد از کارمندان زن در محیط کاری شان مورد آزار واذیت جنسی قرار گرفته بودند. پرسش اساسی این است که چرا با توجه به تصویب قانون منع آزار و اذیت زنان هنوز هم آمار این پدیده در حال افزایش است. برای بحث بیشتر در همین مورد با سپوژمی وردک معین پالیسی و مسلکی وزارت امور زنان افغانستان گفتگویی داشتم.
پرسش: در بیست و پنجم نوامبر از طرف وزارت امور زنان گزارش تحقیقی در باره موانع کار زنان در نهادهای دولتی و غیر دولتی نشر شد. براساس این گزارش بزرگترین مانع برسر راه زنان در نهادهای دولتی آزار و اذیت جنسی زنان گفته شده بود بصورت کل چند درصد زنان در این اداره‌ها مورد این نوع خشونت قرار گرفتند؟
سپوژمی وردک: بصورت دقیق آمار این زنان مشخص نیست اما گفته می‌توانم که شمار زیادی از زنان در کشور از این پدیده شوم وخجالت آور رنج می‌برند.
پرسش: درمورد این گزارش اگر توضیح بدهید که زنان بیشتر از سوی کدام قشر، یعنی رییس یا دیگر کارمندان و از چه طریقی مورد آزار و اذیت قرارگرفتند ؟
سپوژمی وردک: تحقیقی که صورت گرفته زیاد موشگافی نشده است ولی مصاحبه‌های که با خانم‌ها صورت گرفته است نشان می‌دهد که آزار و اذیت جنسی درچندین سطح صورت گرفته است. یعنی همیشه آزار واذیت از طرف رییس صورت نگرفته بلکه توسط کارمندان و دیگر مردانی که در یک اداره هستند و یا توسط افراد بیرون از اداره صورت گرفته است. و لقب‌های متفاوت را به زنان نسبت می‌دهند که این خود سبب دلسردی زنان از وظیفه شده و شماری از زنان به خاطر همین مشکل کارشان را ترک کردند. بدبختانه این مشکل در مرکز نسبت به ولایات بیشتر اتفاق می‌افتد.
پرسش: نتایج بررسی‌های شما چی را نشان می‌دهد چرا این چالش درنهادهای دولتی زیاد شده است؟ یعنی دلیل اصلی آن چیست؟
سپوژمی وردک: دلیل اصلی این است که قوانین بر سر متهمان تطبیق نشده است. وعلت تطبیق نشدن هم این است که این افراد پشتیبان خود را دارند. دلیل دیگراین است که زنان وقتی مورد آزار واذیت جنسی قرارمی‌گیرند ازترس این که در اجتماع بدنام می‌شوند صدای شان را بلند نمی‌کنند چون شمار زیادی از افراد جامعه حرف این زنان را باور نکرده وبالای مردان بیشتر اعتماد می‌کنند. به این سبب زنان شکایت نمی‌کنند. شکایتی هم که اگر وجود داشته باشد آن‌طور که باید به آن رسیدگی نمی‌شود.
پرسش: با توجه به تصویب مقرره منع آزار و اذیت جنسی زنان از سوی دولت، چرا باز هم ما شاهد این مشکل در نهادهای دولتی هستیم؟ یعنی در این راستا کم کاری از کیست؟
سپوژمی وردک: بعضی وقت خود زنان از شکایت منصرف می‌شوند به دلیل این که ممکن وظیفه خود را از دست بدهند یا این که ممکن در اجتماع نام شان به خوبی یاد نشود. این یک دلیل است. دلیل دیگر این که افرادی که دست به چنین اعمالی می‌زنند با جرات تر شدند و دیدندن که کسی متهم نمی شود و به جزای اعمال شان رسانیده نمی شوند. و اگر شکایتی هم صورت گرفته قضیه برعکس جلوه کرده است. مهم ترین دلیل افزایش این پدیده خجالت آور این است که این مشکل جرم پنداشته نشده و افراد آزادانه دست به این چنین اعمال می‌زنند.
پرسش: این که بیشتر نهادهای دولتی فاقد پالیسی‌ها و طرز العمل‌های رسیدگی به موارد آزار جنسی زنان هستند فکر نمی کنید که همین مشکل سبب شده تا زنان بیشتر مورد آزار و اذیت قرار بگیردند؟
سپوژمی وردک: بله دقیقا همین‌طور است. این موضوع را بسیاری از نهادها پیش پا افتاده فکر می‌کنند. اصلا این موضوع به این نهادها مهم جلوه نمی‌کند. مردانی که در راس این اداره‌ها قرار دارند این موضوع برای شان مهم پنداشته نشده است و این خود سبب شده که آن‌ها نمی‌خواهند مکانیزمی را برای از بین بردن این مشکل داشته باشند.
پرسش: خانم وردک، با توجه به افزایش این پدیده، وزارت امور زنان چه کاری را برای کاهش این مشکل انجام داده و چه کارهای را روی دست گرفته است؟
سپوژمی وردک: وزارت امور زنان هم متوجه این مشکل شده در حال ایجاد کمیسیون‌های خاص در اداره‌ها و وزارت خانه‌ها است.
در کنار این ما با مشوره‌ی زنان نخبه وزنانی که در پست‌های بلند دولتی کار می‌کنند، می‌خواهیم یک کمیته را با سطح بسیار بالا و عالی داشته ایجاد کینم چون زمانی‌که زنان با این قسم مشکلات رو برو می‌شوند وکمیسیون نمی‌تواند دادخواهی کند و در قبال فرد مجرم تصمیم بگیرد، دراین کمیته به قضیه‌های شان رسیدگی می‌شود. این کمیته تا حالا ایجاد نشده است و ما روی اعضای انتخابی شان کار می‌کنیم. بعضی از کارهای تبلیغاتی هم در رسانه‌ها آغاز شده است و ما می‌خواهیم که از طریقه‌های مختلف به این مشکل بزرگ اجتماعی رسیدگی کنیم. هم چنان در جلسه‌های کمیسیون عالی منع خشونت هم ما یاد آور می‌شویم که در اداره‌های خود متوجه این حرف باشند.
پرسش: بنظرشما وظیفه نهادهای اجرای در برچیدن این پدیده چه است و پشنهاد شما برای از بین بردن این چالش چیست؟
سپوژمی وردک: پیشنهاد ما این است که نهادها در داخل اداره‌های خود براساس مقرره منع آزار واذیت جنسی طرزالعمل‌های را داشته باشند، تا این که کمیته از بیرون وارد عمل نشود. باید مکانیزم‌های را در داخل اداره بسازند ،راهکارهای خاصی را داشته باشند که وقتی یک کارمند جدید داخل یک اداره می‌شود با تشریح همین پالیسی از آغاز کار تمام موارد برایش فهمانده شود.
این پیام من است برای تمام اداره‌ها که اگر گفته‌های مرا می‌خوانند امیدوارم که این چیز را تطبیق کنند تا این پدیده شوم ازجامعه برچیده شود.
در کنار اداره‌ها، خانواده‌ها نیز مسوولیت دارند که برخورد و رفتار نیک با مردم در جامعه و به ویژه زنان را به اطفال، نوجوانان و جوانان آموزش بدهند.
عالمان دین نیز باید در این راستا کار کنند. از طریق مساجد و منابر باید به راه حل‌های این مشکلات بپردازند. و از طریق مکاتب نیز باید به جوانان و نوجوانان آگاهی داده شود. تا آهسته آهسته از چندین جانب گلیم این مشکل بدنام جمع شود.
یک دیدگاه