تراژدی دخترانی‌که در شب اول نکاح، از سوی نامزد آزمایش بکارت شدند
«قبل از نامزدی، هرگز نامزدم را ندیده بودم. شب نکاح در نخستین ملاقات، خواست از باکرگی‌ام اطمینان حاصل کند بدون رضایتم این معاینه را انجام داد.»
آرزو یکی از هزاران دختری است که شب نخست آشنایی از سوی نامزد آزمایش بکارت شده است.
مطابق به عرف اکثر خانواده‌ها در هرات، پس از برگزاری مراسم نکاح ملاقات دختر و پسر مجاز است و براساس همین عرف، نخستین برقراری رابطه‌ی جنسی بین دختر و پسر باید در شب عروسی شکل بگیرد.
خبرگزاری بانوان افغانستان با دخترانی گفت‌وگو کرده است که در اولین دیدار پس از نامزدی از سوی نامزدان شان آزمایش بکارت شده‌اند.
آرزو می‌گوید، وقتی نامزد شد، قبل از نکاح واژه‌های از امید و احساس را برای همسفر زندگی‌اش سرهم می‌کرد.
یک ماه پس از نامزدی، مراسم نکاح آرزو برگزار شد. او از خاطره‌اش در آن شب برای مان می‌گوید.
« شب برق نبود، با خودم خدا خدا می‌کردم که برق نیاید تا وقتی با نامزدم داخل اتاق می‌روم با دیدنش با گفتن حرف‌های دلم دست‌وپایم را گم نکنم؛ داخل اتاق شدیم از خجالت، دست‌وپایم سرد شده بود و می‌لرزید. مثل همه‌ی دخترا انتظار داشتم فراموش نشدنی‌ترین جملات عاشقانه را در توصیف خود بشنوم.»
ساعتی از نخستین دیدار آرزو و نامزدش نگذشته بود که نامزدش از او خواست تا برایش اجازه دهد تا از باکره بودن او مطمئن شود.
آرزو‌ی آرزو برای شنیدن جملات عاشقانه که قبل از دیدار انتظار شنیدن آن را داشت، با شنیدن این درخواست نابود شد.
«خودم را درمانده و بیچاره احساس کردم با خودم گفتم، ارزش تو به چند قطره خون بکارت وابسته است؛ اشکانم جاری شد با دستانم اشکم را پاک کردم وبغض گلویم را فرو بردم برایش گفتم هرچی را که صلاح می‌دانی انجام بده دو انگشت‌اش را داخل واژنم فرو کرد، لبخندی روی لب‌اش نقش بست و مرا به آغوش کشید و گفت حالا مطمئن شدم.»
سازمان دیدبان حقوق بشر در گزارشی که سال ۲۰۱۴ منتشر کرد در توصیف این روش نوشت: «این شکلی از خشونت جنسیتی، تبعیض بی‌رحمانه نسبت به زنان و نقض بی‌شرمانه حقوق بشر است.»
ماجرای نخستین دیدار پس از نامزدی، همه‌ی دختران و پسران، تقریباً یکسان و شبیه به هم است تنها با این تفاوت، که هر یک از مردان دلایل مختلفی را برای این کار بیان می‌کنند.
ژیلا نیز مانند آرزو شب اول نکاح، از سوی نامزد بکارت‌اش معاینه شده است. می‌گوید، هنگامی که کودک بود خانواده‌اش او را به نام پسر خاله‌اش کردند.
«گر چه به این ازدواج خوش نبودم از شب اول نکاح اعتمادم نسبت به نامزدم از بین رفت و به نحوی احساس می‌کنم دیگر دوستش ندارم چون با وجود شناخت به من اعتماد نکرد و خودش را مطمئن کرد که دختر هستم یا نه.»
کمیسیون حقوق بشر افغانستان پیش از این اعلام کرده است که ازدواج اجباری در افغانستان روبه افرایش است. این نهاد حقوق بشری با اظهار نگرانی گفته است که دلیل ازدواج‌های اجباری باورهای سنتی مردم است.
در این گزارش خواستیم تا دیدگاه شماری از مردان را در ارتباط با این مسئله داشته باشیم اما هیچ مردی حاضر به گفت‌وگو نشد.
آرزو‌ها و ژیلا‌های زیادی هستند که خاطره و دردی از بکارت برای گفتن دارند.
لیلا به تازه‌گی نامزد شده است او می‌گوید، نامزدش به گونه‌های مختلف از باکره بودن او خودش را مطمئن ساخت تا که توانست بالایش اعتماد کند.
«لحظه‌ی دردناک‌تر از این وجود ندارد، هنگامی که برایت می‌گوید، باید از دختر بودنت مطمئن شوم با وجودی که می‌دانی کاری نکردی اما خودت را گنه‌کار و مقصر می‌دانی.»
مسوولان در اداره‌ی امور زنان هرات نیز از ثبت قضایایی در این خصوص خبر می‌دهند
سمیه طاهری، مدیر حقوق اداره‌ی امور زنان هرات می‌گوید: «از آغاز سال تا کنون، دختران زیادی به دلیل اینکه در دوران نامزدی مورد آزار اذیت قرار گرفتند به ما مراجعه کردن.».
او در ادامه می‌افزاید: «به دلیل حساسیت‌های عرفی و سنتی که در جامعه وجود دارد؛ بیش‌تر دخترانی که مراجعه می‌کنند بنابر دلایلی، حاضر نیستند شکایت شان را به صورت رسمی ثبت کنند.»
به باور روان‌شناسان، آزمایش بکارت سبب زیرپا شدن عزت نفس و اعتماد به نفس دختران می‌شود.
ثمینه یادگاری، روان‌شناس می‌گوید، عزت نفس و اعتماد به‌نفس چنین دختران قبل از شروع زندگی مشترک و ازدواج نادیده گرفته شده و زیرپا می‌شود و آنان با تمامیت خودشان (افکار و احساسات که نسبت به زندگی آینده و همسرشان دارند) نمی‌توانند زندگی جدید را آغاز کنند و درکل، آنقدر با این معاینه (به اصطلاح عام پاک بودن) احساس حقارت می‌کنند که قادر به شروع یک زندگی مستحکم نیستند و بدتر این که این عمل در ذهن‌شان این مورد را که آنان فقط یک وسیله برای استفاده شدن و تولید مثل، هستند رنگ می‌دهد و این تازه اول و شروع ماجرا است برای ضعف ظرفیت فکری و روانی شان در رابطه به مساله زناشویی، تربیت فرزندان و حل مشکلات خانوادگی.
از سویی هم فعالان حقوق زن عامل چنین آزمایش‌هایی را فشار سنتی بالای زندگی زنان عنوان می‌کنند.
عزیزه خیراندیش، فعال حقوق زن، در رابطه می‌گوید، زنان زیادی قربانی بکارت شدند و با گذشت چند سال هنوز هم بکارت در هرات و به ویژه در اطراف شهر، تابویی است که قربانی‌های زیادی را از زنان می‌گیرد.
یکی از مطالعات بی‌بی‌سی نشان داده که هند، افغانستان، بنگلادش، ایران، مصر، اردن، لیبی، مراکش و برخی دیگر از کشورهای عرب و آفریقای جنوبی صدرنشین لیگ جهانی آزمایش بکارت هستند.
با آن‌که دولت افغانستان، آزمایش بکارت را در تأسیسات طبی ممنوع اعلام کرد. اما برخی از متخصصان زنان و زایمان در هرات می‌گویند، روزانه دختران زیادی برای معاینه‌ی بکارت نزد آنان آورده می‌شوند.
ملکه پیغام، متخصص زنان و زایمان، می‌گویدکه آزمایش بکارت که اغلباً مردان بدون آگاهی انجام می‌دهند معیاری نیست و نمی‌تواند باکره بودن و یا نبودن دختر را ثابت کند.
این متخصص زنان و زایمان در ادامه می‌افزاید، امکان دارد فرو کردن دو انگشت با مانعی در واژن برخورد کند اما این نشان‌دهنده باکرده بودن نیست.
به باور آگاهان امور اجتماعی، زن در جامعه‌ی افغانستان جای ندارد و اگر هم جایگاهی دارد جایگاه یک انسان وابسته و زیر سلطه یک مرد را دارد؛ چون از گذشته تاکنون برای مردان، این به عنوان یک حق پذیرفته شده که در هر موضوعی با یک زن به عنوان یک برده رفتار کنند.
عبدالله نایاب آگاه امور اجتماعی می‌گوید که فرهنگ در هر لحظه از زندگی نقش دارد و در فرهنگ افغانستان برای زنان چنین جایگایی داده شده است که زیر پرچم مردان زندگی کنند و این فرهنگ از دوران کودکی و فرایند جامعه پذیری در کودک پرورش یافته است و در این راستا خانواده‌ها نیز برای پایداری این فرهنگ بیشترین سعی و تلاش را می‌کنند طوری که از کودکی زن را طوری تربیه می‌کنند که به راحتی بپذیرد زیر سلطه یک مرد زندگی کند
به باور این آگاه امور اجتماعی، برای از میان برداشتن اینگونه معضلات از زندگی زنان، باید روی فرهنگ از طریقه‌های مختلف کار شود؛ برنامه‌های آگاهی‌دهی در مورد حقوق زنان از طریق رسانه‌ها، برنامه‌ریزی و تصویب قوانین از سوی دولت، ایجاد زمینه‌ی کار برای زنان، و تاثیرگذار‌ترین موضوعی که می‌تواند اینگونه مسایل را از ریشه حل بساز د، روی نصاب تعلیمی معارف باید کار شود و موضوعاتی در ارتباط به حقوق زنان در نصاب تعلیمی گنجانیده شود تا که دانش‌آموزان از دوران کودکی زن و حقوق مربوط به آن را بشناسد.
گزارشگر: بهشته عزیز
ویرایش: ضیاگل عظیمی
