تأثیرات رسانههای اجتماعی بر خانواده و ازدواج
تکنالوژی نکات مثبت خود را دارد، اما هیچ کس نمیتواند انکار کند که معایب ناشی از آن به یک مشکل اساسی تبدیل شده است. به خصوص وقتی صحبت از انترنت میشود، از والدین گرفته تا اطفال، همه دارای چندین حساب در رسانههای اجتماعی هستند که آنها را برای مدت طولانی مشغول میکند. افراد تقریبا هر چیزی را در صفحه خود پست میکنند، از تصاویر حوادث تا گفتن موارد جزیی به دوستان و فالورهای خود مانند «من ناخنهای خود را رنگ کردم.»
انواع مختلفی از روابط وجود دارد که افراد به مرور زمان ایجاد میکنند و البته مهمترین آنها «رابطه خانوادگی» است. در اینجاست که بیشترین تأثیر رسانههای اجتماعی دیده میشود. در اوایل، فامیلها از طریق گفتگوهای رو در رو با یکدیگر در تماس بودند. وقتی همه کارهای روزانه خود را به پایان میرساندند، در خانه استراحت و با یکدیگر گفتگو میکنند.
این روزها خانوادهها به ندرت با هم گفتگو میکنند و همه درگیر پیامهای خبری خود در شبکههای اجتماعی هستند. به نظر میرسد تماشای فلم، واکنش به پست آنلاین و پاسخ به دوستان حتی از سلام و احوالپرسی با یکدیگر مهمتر است. در زیر بعضی از تأثیرات رسانههای اجتماعی بر روابط خانوادگی را مورد بحث قرار میدهیم.
۱. تأثیرات مثبت
رسانههای اجتماعی از روشهای زیر میتوانند بر روابط خانوادگی تأثیر مثبت بگذارند:
یکی از مثبتترین تأثیرات شبکههای اجتماعی بر ازدواج این است زوجینی که زمان زیادی را دور از یکدیگر میگذرانند، میتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و علیرغم فاصله از یکدیگر، احساس صمیمیت کنند.
زوجین بهتر میتوانند سایر دوستان و محافل اجتماعی دیگری را بشناسند، زیرا اطلاعات رسانههای اجتماعی کمک میکند که به راحتی ببینیم فرد چه کاری انجام میدهد و چه کارهایی دوست دارد انجام دهد. این باعث میشود که آنها علیرغم اینکه اخیراً آشنا شدهاند، احساس نزدیکی داشته باشند.
طبق معمول، اطفال کلان میشوند، به دانشگاه میروند و زندگی مستقل خود را شروع میکنند. در مواردی از این دست، والدین راحتتر میتوانند از طریق رسانههای اجتماعی با فرزندان خود در ارتباط باشند. با امکان چت تصویری و به اشتراکگذاری تصاویر و موارد دیگر، فامیلهایی که دور از یکدیگر زندگی میکنند میتوانند این فاصله را کم کنند، حتی اگر رابطه آنها فقط از طریق فضای مجازی باشد.
خانوادهها با توانایی به اشتراکگذاری مکانها و برچسبزدن (Tag) نام افراد، اغلب میتوانند مکانهایی مانند رستورانهای مورد علاقه، تصویرهایی از لحظات شیرین خانوادگی و گردش را به اشتراک بگذارند و به طور کلی مکانی برای نگهداری تمام خاطرات خوشی خود دارند.
اگر والدین و فرزندان هر دو پُست یکسانی را در شبکههای اجتماعی دیده باشند، میتوانند در این باره صحبت کنند و میتوانند با اشتراکگذاری صفحات مورد علاقه مانند صنایع دستی، آشپزی، و سایر چیزها رابطه محبتآمیز خود را تقویت کنند.
رسانههای اجتماعی احساس امنیت را به ارمغان میآورد؛ زیرا همه میدانند که در صورت نیاز میتوانند در هر زمان با افراد مختلف ارتباط برقرار کنند.
ممکن است خانوادههایی که طلاق گرفتهاند، رسانههای اجتماعی را مفید بدانند. اگر فرزندان با استفاده از شبکههای اجتماعی میتوانند با والدینی که با آنها زندگی نمیکنند، در تماس باشند. والدین نیز احساس نمیکنند کنار گذاشته شدهاند؛ زیرا میتوانند پستهای یکدیگر را در شبکههای اجتماعی ببینند و درباره فرزندشان اطلاعاتی کسب کنند. آنها میتوانند جدا از ملاقاتهای برنامهریزی شده، با کودک تعامل بیشتری داشته باشند.
تأثیرات منفی
رسانههای اجتماعی از روشهای زیر میتوانند بر روابط خانوادگی تأثیر منفی بگذارند:
رسانههای اجتماعی این توانایی را دارند که بسیار اعتیادآور شوند. بیشتر افراد متوجه میشوند برای آنها اجباری شده است که هرچند دقیقه یکبار تلیفونهای خود را چک کنند تا ببینند آیا پیام جدیدی دارند یا نه. در حقیقت، اعتیاد به قدری واقعی و چنان شدید است که مشخص شده است در صورتی که افراد نتوانند شبکههای اجتماعی خود را بررسی کنند، همان علایم افراد معتاد به مواد مخدر را تجربه میکنند.
بررسی اجباری شبکههای اجتماعی، ارتباطات رو در رو را بسیار دشوار کرده است. اعضای خانواده ممکن است به جای گفتگو با یکدیگر، به صورت آنلاین یا در شبکههای اجتماعی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. زن و شوهر ممکن است زمانی را در کنار یکدیگر بگذرانند، اما ذهنشان درگیر سرگرمیهای خودشان است چون در حال مرور صفحات اجتماعی هستند. این یکی از تأثیرات منفی شبکههای اجتماعی در مراحل اولیه ازدواج است.
از آنجا که افراد تمایل دارند فقط بهترین قسمتهای زندگی خود را در شبکههای اجتماعی ارسال کنند، دیگران تصور میکنند که زندگی آنها همیشه به همین ترتیب است. این امر گاهی اوقات میتواند موجب نارضایتی خانوادهها یا زوجین از زندگی و موقعیتهای خود شود.
یکی از غمانگیزترین واقعیتهای رسانههای اجتماعی این است که برای کسانی که تمایل به بیوفایی دارند، بستر دیگری برای عملی کردن این ویژگی منفی میدهد. آنها ممکن است روابط دیگری را در جایی دیگر شروع کنند که شریک زندگی آنها تصوری از آن نداشته باشد. در زمانهای گذشته، تغییر در رفتار نشانه این بود که مشکلی وجود دارد، اما از آنجا که این روزها، رفتار عادی مردم این است که دایم مصروف تلیفونهایشان باشند، هیچ چیز مشکوک به نظر نمیرسد.
مطالعات نشان داده که بین افسردگی و افزایش استفاده از شبکههای اجتماعی ارتباط مستقیم وجود دارد. نوجوانان به احتمال زیاد تحت تأثیر افسردگی قرار میگیرند که به نوبه خود بر روابط خانوادگی آنها تأثیر میگذارد.
نکاتی برای حفظ تعادل سالم بین استفاده از شبکههای اجتماعی و روابط خانوادگی
در اینجا چند روش برای حفظ تعادل سالم و کاهش اثرات منفی شبکههای اجتماعی بر ارتباطات خانوادگی آورده شده است:
برای افراد متأهل، بهترین راه برای اطمینان از این که رسانههای اجتماعی هیچ تأثیر منفی در روابط شما ایجاد نمیکند، این است که به شریک زندگی خود در ارتباط با رسانههای اجتماعی اعتماد کنید. این به معنای آن است که رمز ورود به حساب خود را با هم شریک بسازید و هرگز چیزی را که شریک زندگی شما قبول ندارد به اشتراک نگذارید و لایک نکنید.
مواردی را که در شبکههای اجتماعی به اشتراک میگذارید محدود کنید. خانوادهها اغلب دوست دارند اتفاقاتی را که در خلوت خانههاشان رخ میدهد، به اشتراک بگذارند. اشتراک بیش از حد ممکن است باعث ایجاد تنش بین دو یا چند نفر از اعضای خانواده شود.
اعضای خانواده یا شیوه زندگی خود را با افراد دیگر در فضای مجازی مقایسه نکنید. اغلب اوقات، کاربران شبکههای اجتماعی کلیت یک ماجرا را به اشتراک نمیگذارند و شما نمیدانید که در پشت صحنه برخی از تصاویر و فلمها، واقعا چه میگذرد. اعضای خانواده شما از اینکه احساس کنند به اندازه کافی خوب نیستند، سرخورده خواهند شد.
وقتی چیزی را در شبکههای اجتماعی به اشتراک میگذارید، اطمینان حاصل کنید که محتوایی سرگرمکننده و خوشایند هستند. مطالب شما راهی برای به یاد آوردن اوقات خوب با اعضای خانواده خود باشد. یاد کردن از افراد و لحظات خوبی که با آنها داشتیم، باعث میشود که آنها نیز احساس دوست داشته شدن کنند؛ زیرا بیشترین تعامل اجتماعی بین افراد در این روزها به شکل آنلاین انجام میشود. بنابراین، این یک روش عمومی برای نشان دادن محبت است.
از آنجا که از رسانههای اجتماعی، نه تنها به عنوان یک بستر اجتماعی، بل برای بازاریابی ایدهها و محصولات نیز استفاده میشود، فاصله گرفتن از آن دشوار است، اما بهترین کاری که میتوانید انجام دهید این است که یاد بگیرید مدت زمانی را که در شبکههای اجتماعی میگذرانید محدود کنید و زمانی را برای گذراندن با افرادی که در مقابلتان حضور دارند، اختصاص دهید.
منبع: پارنتینگ فرستکرای/ ترجمه: زهرا بهرهمندی
منبع: روزنامهی راه مدنیت