امسال، روز عاشقان در هرات چگونه خواهد بود؟
14 فبروری، روزیست که بسیاری از جوانان در کشورهای مختلف برای همسر یا معشوق شان ابراز محبت میکنند.
سال گذشته حول و حوش همینشب و روزها بود که ریاست ارشاد، حج و اوقاف در هرات تجلیل از این روز را منع کرد. فرماندهی پولیس هرات نیز با نشر اعلامیهی گفت که با کسانیکه از این روز تجلیل کنند، برخورد خواهد شد. این مسئله واکنشهای زیادی از سوی جوانان را در شبکههای اجتماعی در پی داشت. برخی استقبال کرده بودند و برخی نیز این تصمیم را خلاف ارزشهای بشری دانسته بودند. دلیل این ممانعت، پیشگیری از نفوذ فرهنگ غرب و ترویج فساد گفته شده بود.
با وجود مخالفتها نیز سال گذشته، بازار تجلیل از این روز، کمرنگ نبود. دختر و پسرهای هراتی امسال هم با بازارها رفته و برای زوجهای شان هدیهی ولنتاین خریده اند.
امسال اما بازارها و مکانها برای فروش هدیهی ویژهی ولنتاین بیشتر از سال گذشته شده است. جوانان نیز به همین میزان علاقهمند تجلیل از این روز اند. اما علمای دینی، این روز را در تقابل با دین و فرهنگ حاکم در کشور میدانند. تنشی که در موارد مختلف میان جوانان و علمای دینی در هرات وجود دارد.
براساس برخی روایات، در سدهی سوم میلادی، در روم باستان و دوران فرمانروایی کلودیوس دوم، کشیشی به نام والنتین میزیستهاست. کلودیوس عقیده داشت مردان مجرد نسبت به آنانی که همسر و فرزند دارند، سربازان جنگجوتر و بهتری اند. از اینرو ازدواج را برای مردان جوان امپراتوری روم قدغن میکند. والنتین معتقد بود که این حکم ناعادلانه است؛ لذا مخفیانه عقد سربازان رومی را با دختران محبوبشان جاری میکرد. هنگامی که کلودیوس مطلع شد، والنتین را در ۱۴ فبروری سال ۲۷۰ میلادی به مرگ محکوم کرد. به همین دلیل عشاق در بسیاری از کشورهای دنیا هر سال این روز را گرامی میدارند.
در افغانستان نیز بسیاری از دلدادگان از این روز تجلیل میکنند. اگر چه در اوایل، این روز در برخی از کشورها تنها در میان زوجهایی که هنوز ازدواج نکرده اند، تجلیل میشد و بهانهیی برای ابراز محبت بود، اما رفته رفته، این روز معناهای دیگری نیز به خود گرفت.
طوریکه در کشورهایی چون افغانستان و ایران برخی از مردم به بهانهی این روز، برای همسران شان هدیه میگیرند و برای بهبود روابط شان تلاش میکنند.
در شهرهایی چون کابل، هرات و مزارشریف، جوانان با خرید هدیه، کم و کان از این روز تجلیل میکنند.
زیورآلات، ساعت، گل و خرسک از چیزهایی است که در هرات خریداران زیادی به مناسبت ولنتاین دارد.
در کابل هر سال، کوچهیی در منطقهی شهر نو به این مناسبت تزیین میشود و کافهها و رستورانتها میزبان دختران و پسران جوان است که به این مناسبت همدیگر را میبینند.
گزارشها در مزارشریف نیز حاکی از آن است که مردم میتوانند از این روز به صورت آزاد تجلیل کنند.
شهرهای مزار و کابل اما برای این ریسک جوانان آمادهتر است نسبت به شهری سنتی چون هرات که هر روز کسی از گوشهیی سر بر میآورد و برای مردم تعیین تکلیف میکند.
جوانان هراتی اما به دور از عرف و عنعنات جامعه در گوشه و کنار هرات، هنوز هم به صورت مخفی و یا آشکار از این روز تجلیل میکنند.
روانشناسان در هرات به این باور اند که تجلیل از روز ولنتاین به بهبود روابط در میان زوجها کمک میکند.
وحیدنورزاد، مسؤول بخش صحتروانی شفاخانهی حوزوی هرات میگوید، روز ولنتاین فرصتی برای بهبود روابط و افزایش صمیمیت برای زوجهاست.
پرسشی که ذهن بسیاری از شهروندان در هرات را اما مشغول کرده است، این است که امسال، در شهری سنتی چون هرات با ولنتاین و علاقهمندان این روز چگونه برخورد میشود؟!
نویسنده: سیمین صدف